აშშ-ის სენატში რესპუბლიკელებმა დაბლოკეს უმცირესობის ლიდერ ჩაკ შუმერის მიერ წარდგენილი კანონპროექტი, რომელიც მიზნად ისახავდა პრეზიდენტ დონალდ ტრამპისთვის კატარის მიერ ნაჩუქარი ძვირადღირებული თვითმფრინავის ახალ Air Force One-ად გამოყენების შეჩერებას.
შუმერმა X პლატფორმაზე, თავდაცვის სამინისტროზე (DoD) მითითებით დაწერა: „მას შემდეგ, რაც გავრცელდა ინფორმაცია ტრამპის მიერ კატარის თვითმფრინავის ოფიციალურად მიღების შესახებ, სენატში წარვადგინე კანონპროექტი, რომელიც თავდაცვის სამინისტროს უცხოური Air Force One-ისთვის თუნდაც ერთი ცენტის დახარჯვას აუკრძალავდა“.
„ეს არის ქრთამი. ეს არის ეროვნული უსაფრთხოების საფრთხე. მაგრამ რესპუბლიკელები ტრამპის გვერდით დადგნენ და კანონპროექტი დაბლოკეს“.
ამ კანონპროექტს, სახელწოდებით "საპრეზიდენტო საჰაერო ტრანსპორტის უსაფრთხოების კანონი", მიზნად ჰქონდა პენტაგონისთვის პრეზიდენტის გამოსაყენებლად ნებისმიერი უცხოური სამთავრობო თვითმფრინავისთვის თანხების დახარჯვის აკრძალვა. თუმცა, სენატორმა როჯერ მარშალმა ეს კანონპროექტი გააპროტესტა და მისი მიღება დაბლოკა.
ეს მოვლენა მას შემდეგ მოხდა, რაც ტრამპმა გასულ კვირას დაადასტურა, რომ კატარისგან Boeing 747 ტიპის თვითმფრინავს ახალ Air Force One-დ მიიღებდა. ოთხშაბათს პენტაგონმა ეს მიღება ოფიციალურად დაადასტურა.
პენტაგონის სპიკერმა შონ პარნელმა განაცხადა: „თავდაცვის მდივანმა მიიღო კატარისგან Boeing 747 ყველა ფედერალური წესისა და რეგულაციის შესაბამისად“. „თავდაცვის სამინისტრო იმუშავებს შესაბამისი უსაფრთხოების ზომებისა და ფუნქციური მისიის მოთხოვნების გათვალისწინების უზრუნველსაყოფად“.
უსაფრთხოების შეშფოთება და ხარჯების შედეგები
The New York Times-ის ცნობით, თვითმფრინავი, რომლის ღირებულებაც 200 მილიონიდან 400 მილიონ დოლარამდეა შეფასებული, პრეზიდენტის გადასაყვანად საჭირო უსაფრთხოების სტანდარტების დაკმაყოფილებამდე ყოვლისმომცველ გადაიარაღებას საჭიროებს. თავდაცვის წარმომადგენლებმა განაცხადეს, რომ თვითმფრინავს დასჭირდება მნიშვნელოვანი ცვლილებები, როგორიცაა სარაკეტო თავდაცვის სისტემები და ელექტრომაგნიტური დაცვა.
საჰაერო ძალების მდივანმა ტროი მაინკმა სენატში განაცხადა: „ნებისმიერი სამოქალაქო თვითმფრინავი ასეთი ცვლილებებისთვის მნიშვნელოვან სამუშაოებს მოითხოვს“. მან ასევე აღნიშნა, რომ თვითმფრინავის მოთხოვნების შესაფასებლად სამუშაოები უკვე დაწყებულია.
როგორც დემოკრატმა, ისე რესპუბლიკელმა კრიტიკოსებმა გამოხატეს შეშფოთება ეროვნულ უსაფრთხოებასთან, ოპერაციულ გამჭვირვალობასთან და უცხოურ გავლენასთან დაკავშირებით, აღნიშნეს რა, რომ ეს საჩუქარი ეთიკურად და ვიზუალურად პრობლემურია.
კატარმა პოლიტიკური განზრახვის ბრალდებები უარყო
კატარის პრემიერ-მინისტრმა შეიხ მუჰამედ ბინ აბდულრაჰმან ალ ტანიმ ამ კვირის დასაწყისში გაკეთებულ განცხადებაში განაცხადა, რომ საჩუქარი მიზნად არ ისახავდა აშშ-ის პოლიტიკაზე გავლენის მოხდენას.
„ჩვენ ვართ ქვეყანა, რომელსაც ძლიერი პარტნიორობა სურს“, - თქვა მან. „ყველაფერი, რასაც ნებისმიერ ქვეყანას ვთავაზობთ, ამ პარტნიორობისადმი ჩვენი პატივისცემის ნიშანია. ეს ორივე მხარისთვის, როგორც კატარისთვის, ისე აშშ-სთვის ურთიერთსასარგებლოა“.