ორშაბათს გავრცელებულ განცხადებაში ევროკავშირმა შეაქო სომხეთის ძალისხმევა სამხრეთ კავკასიაში სტაბილურობის უზრუნველყოფის მიმართულებით, მათ შორის თურქეთთან ურთიერთობების ნორმალიზაციის პროცესი და აზერბაიჯანთან ისტორიული სამშვიდობო შეთანხმება.
ევროკომისიის პრეზიდენტი ურსულა ფონ დერ ლაიენი და ევროპული საბჭოს პრეზიდენტი ანტონიუ კოშტა ბრიუსელში სომხეთის პრემიერ-მინისტრს, ნიკოლ ფაშინიანს შეხვდნენ, რათა რეგიონული მოვლენები და ევროკავშირ-სომხეთის ურთიერთობების გაღრმავება განეხილათ.
ფონ დერ ლაიენმა სომხეთის მიერ აზერბაიჯანთან მომზადებულ სამშვიდობო შეთანხმებას "რეგიონის ისტორიაში შთამბეჭდავი მომენტი" უწოდა. "ეს შეთანხმება ბოლოს მოუღებს ათწლეულების განმავლობაში არსებულ მტრობას. იმედი მაქვს, რომ მას უახლოეს მომავალში მოეწერება ხელი", - განაცხადა მან.
ფაშინიანმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა ერევნის ერთგულება დემოკრატიული რეფორმებისადმი და ევროკავშირთან უფრო მჭიდრო ინტეგრაციისადმი.
კოშტამ კი დასძინა: "ჩვენ ვმუშაობთ სომხეთთან უფრო ღრმა და ფართო პარტნიორობის ჩამოყალიბებაზე და გვსურს ჩვენი ურთიერთობების განვითარება."
ევროკავშირის ლიდერებმა ერთობლივ განცხადებაში დაადასტურეს სომხეთის სუვერენიტეტის, ტერიტორიული მთლიანობისა და დემოკრატიული ორიენტაციის მხარდაჭერა.
ლიდერები მიესალმნენ ვიზალიბერალიზაციის საკითხში ბოლო დროს მიღწეულ პროგრესს და დადებითად შეაფასეს სომხეთის ახალი კანონი, რომელიც ევროპასთან ინტეგრაციის პროცესს იწყებს.
ლიდერებმა განაცხადეს, რომ მხარს უჭერენ სომხეთის ჩართვას რეგიონალურ ინფრასტრუქტურულ პროექტებში და ეკონომიკურ ინიციატივებში, განსაკუთრებით კი შავ ზღვაზე ფოკუსირებულ პროექტებში.
განვითარების სტრატეგია
ბრიუსელმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა სომხეთის გრძელვადიანი განვითარების ვალდებულება და განაცხადა, რომ ფინანსური და ტექნიკური დახმარება გაიზრდება.
მოსალოდნელია, რომ ევროკავშირის ინვესტიციებმა სომხეთში, „გლობალური კარიბჭის“ პროექტის ფარგლებში, 2,9 მილიარდ დოლარს მიაღწიოს.
აპრილში გამოცხადებული 317 მილიონი დოლარის ოდენობის მდგრადობისა და ზრდის გეგმა ევროკავშირის დაფინანსებას 50%-ით ზრდის ძირითად სექტორებში რეფორმებისა და ინვესტიციების მხარდასაჭერად.
ასევე მნიშვნელოვანი თემა იყო რეგიონული კავშირი. ევროკავშირმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა მხარდაჭერა სომხეთის „მშვიდობის გზაჯვარედინის“ ინიციატივის მიმართ, ინფრასტრუქტურული ქსელის მიმართ, რომელიც მიზნად ისახავს თურქეთთან და აზერბაიჯანთან სავაჭრო გზების გახსნას.
დღის წესრიგში ასევე იყო უსაფრთხოების თანამშრომლობა. ევროკავშირსა და სომხეთს შორის დაწყებული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის ახალი კონსულტაციები მიუთითებს რეგიონში რუსეთის ტრადიციულ გავლენის შემცირებაზე და სამხრეთ კავკასიაში ბრიუსელის მზარდ როლზე.
ევროკავშირის ლიდერებმა ეს შეხვედრა ურთიერთობების წინსვლის „მნიშვნელოვან ნაბიჯად“ შეაფასეს და გამოთქვეს მოლოდინი შემდგომი პროგრესის შესახებ ევროკავშირ-სომხეთის ასოცირების საბჭოზე ამ შემოდგომაზე.
ფაშინიანის ვიზიტი მოჰყვა ერევანში ევროკავშირის საგარეო საქმეთა და უსაფრთხოების პოლიტიკის უმაღლესი წარმომადგენლის, კაია კალასის შეხვედრებს. მოლაპარაკებების დროს მხარეებმა კიდევ ერთხელ დაადასტურეს თავიანთი ერთგულება უფრო ძლიერი თანამშრომლობისა და მდგრადი რეგიონული მშვიდობის მიმართ.