ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپ ئىسرائىلىيەنىڭ قورشاۋ ئاستىدىكى پەلەستىن زېمىنلىرىغا قاراتقان ھۇجۇملىرى داۋاملىشىۋاتقان بىر پەيتتە، غەززە خەلقىنىڭ بىخەتەر بولۇشىنى خالايدىغانلىقىنى ئېيتتى.
ترامپ مۇخبىرلارغا بەرگەن باياناتىدا، ئامېرىكانىڭ غەززەنى «بېسىۋېلىشى» تەكلىپىنى يەنىلا قوللايدىغان-قوللىمايدىغانلىقى ھەققىدىكى سوئالغا جاۋابەن مۇنداق دېدى:
«ئەڭ مۇھىمى، مەن غەززە خەلقىنىڭ بىخەتەر بولۇشىنى خالايمەن.
غەززە خەلقىنىڭ بىخەتەر ئىكەنلىكىنى كۆرۈشنى خالايمەن. ئۇلار دوزاخ ئازابىنى باشتىن كەچۈردى ۋە كەچۈرۈۋاتىدۇ.»
ترامپ ئامېرىكانىڭ غەززەنى كونترول قىلىش پىكرىنى تۇنجى قېتىم فېۋرال ئېيىدا ئوتتۇرىغا قويغان ئىدى - بۇ تەكلىپ دۇنيا مىقياسىدا ھەرقايسى دۆلەتلەر تەرىپىدىن ئاساسىي جەھەتتىن رەت قىلىنغان ئىدى - ئەمما ئۇ كېيىنكى ئايلاردا بۇ پىكىرنى داۋاملىق تىلغا ئالدى.
ئۇ، مۇشۇ ھەپتىنىڭ باشلىرىدا غەززەدە كېلەر ھەپتە ئىچىدە بىر ئۇرۇش توختىتىشنىڭ ئەمەلگە ئېشىشىنى ئۈمىد قىلىدىغانلىقىنى ئېيتتى ۋە ئىسرائىلىيە باش مىنىستىرى بېنيامىن نېتانياھۇ بىلەن غەززە ھەم ئىران مەسىلىلىرىنى مۇزاكىرە قىلىش ئۈچۈن ۋاشىنگتوندا ئۇچرىشىش پىلانىنى دەلىللىدى.
پەيشەنبە كۈنى ئىسرائىلىيە قورشاۋ ئاستىدىكى رايوننى ئۈزلۈكسىز بومباردىمان قىلىشنى داۋاملاشتۇردى. ھاۋا ھۇجۇملىرىدا ئىنسانپەرۋەرلىك ياردەم بۇيۇملىرىنى ئىزدەۋاتقانلارنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالغان 100 دىن ئارتۇق پەلەستىنلىك ھاياتىدىن ئايرىلدى.
ئىسرائىلىيەنىڭ غەززەدىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىقى
ئىسرائىلىيە 2023-يىلى ئۆكتەبىردىن بۇيان غەززەدە ئىرقىي قىرغىنچىلىق يۈرگۈزمەكتە.
پەلەستىنلىكلەر كۆپىنچىسى ئاياللار ۋە بالىلار بولۇپ، 57 مىڭدىن ئارتۇق پەلەستىنلىكنىڭ ئۆلتۈرۈلگەنلىكىنى بىلدۈرمەكتە.
پەلەستىننىڭ رەسمىي خەۋەر ئاگېنتلىقى (ۋافا) نىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، 11 مىڭ پەلەستىنلىكنىڭ ۋەيران بولغان ئۆيلىرىنىڭ خارابىلىكلىرى ئاستىدا قالغان بولۇشىدىن ئەندىشە قىلىنماقتا ئىكەن.
مۇتەخەسسىسلەرنىڭ قارىشىچە، قازا قىلغانلارنىڭ سانى غەززە دائىرىلىرى دوكلات قىلغاندىنمۇ كۆپ بولۇپ، 200 مىڭ ئەتراپىدا بولۇش ئېھتىماللىقى يۇقىرى ئىكەن.
ۋاشىنگتون ئۇزۇن يىللىق ئىتتىپاقدىشى بولغان ئىسرائىلىيەگە ھەر يىلى 3 مىليارد 800 مىليون دوللارلىق ھەربىي مەبلەغ ئاجرىتىپ كەلمەكتە.
2023-يىلى ئۆكتەبىردىن بۇيان، ئامېرىكا ئىسرائىلىيەنىڭ غەززەدىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىقىنى ۋە قوشنا دۆلەتلەردىكى ئۇرۇشلىرىنى قوللاش ئۈچۈن 22 مىليارد دوللاردىن ئارتۇق پۇل خەجلىدى.
ئامېرىكانىڭ يۇقىرى دەرىجىلىك ئەمەلدارلىرى غەززەدىكى پۇقرالارنىڭ ئۆلۈش نىسبىتىنىڭ يۇقىرىلىقى توغرىسىدا ئىسرائىلىيەنى تەنقىد قىلغان بولسىمۇ، ۋاشىنگتون ئىسرائىلىيەنى قورال-ياراغ بىلەن تەمىنلەشكە شەرت قويۇش چاقىرىقلىرىغا ھازىرغىچە قارشى چىقىپ كەلدى.