سىياسەت
2 مىنۇت ئوقۇش
ئامېرىكا ئۇكرائىنا كېلىشىمىدە قىرىمنى رۇسىيە زېمىنى دەپ ئېتىراپ قىلىشى مۇمكىن
پىرېزىدېنت ترامپنىڭ رۇسىيە-ئۇكرائىنا ئارىسىدىكى ئۇرۇشنى توختىتىش كېلىشىمى تۈزۈش ئۈچۈن بېسىم ئىشلىتىۋاتقانلىقى ئىلگىرى سۈرۈلمەكتە.
ئامېرىكا ئۇكرائىنا كېلىشىمىدە قىرىمنى رۇسىيە زېمىنى دەپ ئېتىراپ قىلىشى مۇمكىن
People walk past a banner depicting Russian President Vladimir Putin in Sevastopol, Crimea March 22, 2025. / Reuters
2025. április 19.

ئالاقىدار ئەمەلدارلار تىنچلىق كېلىشىمى سۆھبەتلىرى ئىلگىرىلىمىگەن تەقدىردە، ئامېرىكا قوشما ئىشتاتلىرىنىڭ تىنچلىق سۆھبەتلىرىدىن پۈتۈنلەي چېكىنىپ چىقىش ئېھتىماللىقى بارلىقى توغرىسىدىكى ئاگاھلاندۇرۇشلار ئوتتۇرىغا قويۇلۇۋاتقان بىر پەيتتە بلۇمبېرگ قانىلى ئوتتۇرىغا قويغان بۇ ئېھتىماللىق، پىرېزىدېنت ترامپنىڭ ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى ئۈچۈن بېسىم ئىشلىتىۋاتقانلىقىدىن دېرەك بېرىدۇ.

بلۇمبېرگ خەۋەرلىرى قانىلى ئامېرىكا قوشما ئىشتاتلىرىنىڭ، موسكۋا بىلەن كىيېۋ ئوتتۇرىسىدا تۈزۈلمەكچى بولغان تېخىمۇ كەڭ دائىرىلىك بىر تىنچلىق كېلىشىمىنىڭ بىر قىسمى سۈپىتىدە، ئۇكرائىنانىڭ قىرىم رايونىدىكى رۇسىيە كونتروللۇقىنى ئېتىراپ قىلىشقا تەييار ئىكەنلىكىنى ئېلان قىلدى.

جۈمە كۈنى ئېلان قىلىنغان بۇ خەۋەر، ئامېرىكا پىرېزىدېنتى دونالد ترامپنىڭ ئوتتۇرا شەرق ئالاھىدە ئەلچىسى ستېۋ ۋىتكوفنىڭ، رۇسىيە پىرېزىدېنتى ۋلادىمىر پۇتىننىڭ ئۇكرائىنادا «مەڭگۈلۈك تىنچلىق» ئورنىتىشنى خالايدىغانلىقىنى ئېيتىشىدىن كېيىن تارقالدى. ۋىتكوف فوكس خەۋەرلىرىگە قىلغان سۆزىدە، «پۇتىننىڭ تەلىپى بۇ يەردە مەڭگۈلۈك بىر تىنچلىق ئورنىتىش. بىز ئۇرۇش توختىتىشتىن ھالقىپ، بۇنىڭغا بىر جاۋاب ئالدۇق» دېدى.

بۇ ئېھتىماللىق دائىرىسىدىكى يول قويۇش، ترامپنىڭ بىر ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى ھاسىل قىلىش ئارزۇسىنىڭ كۈچلۈكلۈكىدىن دېرەك بېرىدۇ.

ترامپ ۋە ئامېرىكا تاشقى ئىشلار مىنىستىرى ماركو رۇبىيو جۈمە كۈنىدىكى باياناتلىرىدا، سۆھبەتلەردە قىسقا ۋاقىت ئىچىدە ئىلگىرىلەش ھاسىل قىلىنالمىغان ئەھۋالدا، ئامېرىكا ھۆكۈمىتىنىڭ تىنچلىق ۋاسىتىچىلىقى ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسىتىشنى توختىتىشىنىڭ مۇمكىنلىكىنى بىلدۈردى.

ۋىتكوف سۆھبەتلىشىلىۋاتقان تىنچلىق كېلىشىمىنىڭ، ئۇكرائىنانىڭ رۇسىيە كونتروللۇقى ئاستىدىكى رايونلىرىنى كۆزدە تۇتۇپ، «بەش رايون»نى ئۆز ئىچىگە ئالىدىغانلىقىنى ئېيتتى، لېكىن سۆھبەتلەرنىڭ شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، ئۇكرائىنانىڭ ناتوغا قوشۇلۇش ئۇرۇنۇشىدىن ۋاز كېچىشى ۋە ئامېرىكا بىلەن رۇسىيە ئوتتۇرىسىدىكى سودىنى ئاشۇرۇش تىرىشچانلىقلىرى قاتارلىق تېخىمۇ كەڭ مەسىلىلەرنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدىغانلىقىنى بىلدۈردى.

قىرىمنىڭ قوشۇۋېلىنىشى

رۇسىيە ئالاھىدە قىسىملىرى 2014-يىلى فېۋرالدا، كىرېمىل سارىيىنىڭ قوللىشىدىكى پىرېزىدېنت ۋېكتور يانۇكوۋىچنىڭ ۋەزىپىسىدىن قالدۇرۇلۇشىنى كەلتۈرۈپ چىقارغان ئۇكرائىنادىكى «ئىناۋەت ئىنقىلابى»دىن كېيىن، رايوندىكى رۇس نوپۇسنى ۋە قارا دېڭىز فىلوتىنى قوغداشنى باھانە قىلىپ، قىرىمنىڭ ئىستراتېگىيەلىك نۇقتىلىرىنى كونترول ئاستىغا ئالدى.

16 -مارت ئۆتكۈزۈلگەن رېفېراندۇمدا، رۇسىيەگە قوشۇلۇش يۆنىلىشىدە «زور بىر مايىللىق» ئوتتۇرىغا چىققان، ئەمما بۇ رېفېراندۇم ئۇكرائىنا، ب د ت (بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتى) ۋە غەرب دۆلەتلىرى تەرىپىدىن قانۇنلۇق دەپ قارالمىدى.

ئىزدىنىڭ
تۈركىيە بىلەن ئەنگلىيە سۈرىيەگە قويۇلغان چەكلىمىلەرنى شەرتسىز بىكار قىلىش مەسىلىسىنى مۇزاكىرە قىلدى
ياۋروپا ئىتتىپاقى بىريۇسسېلدا ھەممىلا يەردە جاسۇسلار نىڭ بارلىقى توغرىسىدا ئاگاھلاندۇردى
جۇمھۇر رەئىس ئەردوغان: لىۋاندىكى ئۇرۇش توختىتىش  كېلىشىمىدىن خۇرسەنمىز
ترامپ ۋە مودى ھىندىستاندىكى كىشىلىك ھوقۇق دەپسەندىچىلىكلىرىنى كۆرمەسكە سالدى
غەززەنىڭ كۆزى: پلېستىيا ئەلئەققادنىڭ پەلەستىندىكى ئىرقىي قىرغىنچىلىقنى چۈشەندۈرۈش كۈرىشى
تۈركىيە تېلېۋىزىيە تىياتىرلىرى تۈركىيەنىڭ دۇنيادىكى تونۇشىنى ئۆزگەرتىۋاتىدۇ
ئوسمانلى ئىمپېرىيەسى دەۋرىدىكى رامىزان ۋە ھۇزۇر مۇنازىرىلىرى
ئوتتۇز كۈنلۈك غەلىبە: 1897-يىلدىكى ئوسمانلى -گىرېتسىيە ئۇرۇشى
تۈركىيە «تېخىمۇ ئادىل بىر دۇنيا» بەرپا قىلىش ئۈچۈن خەلقئارا ئىلمىي مۇھاكىمە يىغىنلىرى چاقىرماقتا
داتچادىكى ئوسمانلى دەۋرىگە ئائىت كېمە چۆكۈپ كېتىش ۋەقەسى
تارىخىي «رىگاتا» سۇ تەنتەربىيەسى بايرىمى نىگېرىيەنىڭ مەدەنىيەت مىراسىنى نامايان قىلدى
جەنۇبىي كورېيە پارلامېنت ئەزالىرى پىرېزىدېنتنىڭ جىددىي ھالەت جاكارلاش قارارىنى رەت قىلدى
گىرۇزىيە ئەڭ يۇقىرى سوت مەھكىمىسى پىرېزىدېنتنىڭ سايلام نەتىجىسىنى بىكار قىلىش تەلىپىنى رەت قىلدى
نېپال بىلەن خىتاي «بىر بەلباغ، بىر يول قۇرۇلۇشى» تۈرى توغرىسىدا رامكا كېلىشىمى ئىمزالىدى
جەنۇبىي كورىيە ساقچى ئىدارىسى «توپىلاڭ» سەۋەبىدىن پىرېزىدېنتنى تەكشۈرۈشكە باشلىدى
TRT Global نى كۆرۈپ چىقىڭ. پىكىرلىرىڭىزنى ھەمبەھىرلەڭ!
Contact us