55 yoshli Nepal tog'chi, "Everest Odam" laqabini olgan Kami Rita Sherpa, dunyoning eng baland tog'i cho'qqisiga seshanba kuni 31-marta chiqib, yangi rekord o'rnatdi. Bu uning birinchi marta cho'qqiga chiqqanidan uch o'n yildan ko'proq vaqt o'tib sodir bo'ldi.
"Afsonaviy Kami Rita Sherpani Everestga 31-marta muvaffaqiyatli chiqishi bilan tabriklaymiz — bu tarixda eng ko'p chiqishlar soni," dedi ekspeditsiya tashkilotchilari, Seven Summit Treks.
"Kami Rita Sherpa tanishtirishga muhtoj emas. U nafaqat milliy tog'chi qahramon, balki Everestning global ramzidir," deyiladi tashkilotchilar bayonotida.
Sherpa birinchi marta Everest cho'qqisiga 1994 yilda tijorat ekspeditsiyasi uchun ishlayotganida chiqqan edi. Shundan beri u deyarli har yili Everestga chiqib, mijozlarga yo'l ko'rsatib kelmoqda.
O'tgan yili, 8,849 metr (29,032 fut) balandlikdagi cho'qqiga 29 va 30-marta chiqib bo'lganidan keyin, Sherpa "men shunchaki ishlayapman" deb, rekord o'rnatishni rejalashtirmaganini aytgan edi.
"Rekord uchun xursandman, lekin rekordlar oxir-oqibat yangilanadi," dedi u 2024 yil may oyida AFPga. "Men ko'proq xursandman, chunki mening chiqishlarim Nepalning dunyoda tanilishiga yordam beradi."
Seven Summit Treks ma'lumotiga ko'ra, u seshanba kuni Hindiston armiyasi jamoasi rahbari sifatida cho'qqiga chiqishni yakunlagan va "nafaqat o'zi cho'qqiga chiqqan, balki jamoaning qolgan a'zolarini ham cho'qqiga olib chiqqan."
Bu yutuq bahor tog'ga chiqish mavsumi yakunlanayotgan bir paytda sodir bo'ldi. Nepal turizm departamentiga ko'ra, yo'l ochilganidan beri 500 dan ortiq tog'chilar va ularning yo'lboshlovchilari Everest cho'qqisiga chiqishga muvaffaq bo'lishdi, yaxshi ob-havo davrlaridan foydalanib.
So'nggi yillarda Everestda eng kam o'lim holatlari qayd etilgan mavsum bo'ldi. Faqat ikki tog'chi, filippinlik va hindistonlik, yuqori lagerlarda halok bo'lgan.
Bu mavsumda Nepal 1,100 dan ortiq tog'chi uchun ruxsatnomalar bergan, shundan 458 tasi Everest uchun bo'lib, 5 million dollardan ortiq royalti daromadi olgan.
Mamlakat dunyoning eng baland 10 tog'idan 8 tasiga ega bo'lib, har bahorda, harorat iliqroq va shamollar odatda tinchroq bo'lgan paytda, yuzlab sarguzashtchilarni qabul qiladi.