تورکیه این هفته نقش میانجیگری کلیدی در برقراری آتشبس در شهر سویدا در جنوب سوریه ایفا کرد، پس از آنکه تنشها بین جوامع عرب بادیهنشین و دروزی به درگیریهای مسلحانه با مشارکت نیروهای تحت حمایت دولت منجر شد. به گفته منابع امنیتی تورکیه، تلاشهای تورکیه در این روند تعیینکننده بود.
به گفته این منابع، حاکان فیدان، وزیر امور خارجه تورکیه و ابراهیم قلین، رئیس سازمان اطلاعات ملی تورکیه(میت)، رهبری دیپلماسی انجام شده در محل را بر عهده داشتند و آتشبس بین طرفهای درگیر را ممکن ساختند. یک منبع امنیتی گفت: «تورکیه تمام تلاش خود را برای از بین بردن خطراتی که تمامیت ارضی، وحدت و امنیت سوریه را تهدید میکند، انجام داده است.» وی افزود که تلاشهای دیپلماتیک وزیر فیدان و ابراهیم قلین در میدان نقش مهمی در توقف خشونتها داشته است.
درگیریهای دو روزه در این شهر که جمعیت زیادی از دروزیها را در خود جای داده است، با دخالت نیروهای طرفدار دولت، خطر بیثباتی منطقه را به همراه داشت. سویدا منحیث منطقهای شناخته میشد که در سالهای اخیر نسبتاً از جنگ داخلی عمومی سوریه دورنگهداشته شده بود.
ارتباطات منطقوی و بینالمللی
بنا بر گزارشها، ابراهیم قلین جلسات متعددی با مقامات ایالات متحده، سوریه و اسرائیل، به ویژه با احمد الشرع، رئیس جمهور سوریه و توم باراک، سفیر ایالات متحده در تورکیه، برگزار کرده است. باراک همچنین به صفت نماینده ویژه واشنگتن در امور سوریه فعالیت میکند.
سازمان اطلاعات و امنیت ملی (MIT) نیز با مشوره و مذاکره با ولید جنبلاط، رهبر دروزیهای لبنان، سعی در آرام کردن اوضاع داشت. فیوزیر امور خارجه تورکیه فیدان، مذاکرات موازی با همتایان خود در سوریه، عربستان سعودی، اردن و ایالات متحده انجام داد.
به گفته منابع، فیدان و قلین مرتباً رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور تورکیه را در جریان تحولات و مداخلات دیپلماتیک این کشور قرار میدادند.
بنا به گزارشها، الشرع، رئیس جمهور سوریه، نقش تورکیه در بازگرداندن آرامش را تصدیق کرد و گفت: «بدون میانجیگری مؤثر بازیگران تورک، آمریکایی و عربی، میتوانست نتیجه فاجعهبار باشد.»
این حادثه بار دیگر تمایل مداوم انقره را برای ایفای نقش به صفت یک نیروی ثباتبخش در بحرانهای منطقوی، حتی در مناطقی که ظاهراً تحت کنترل دولت دمشق هستند، برجسته کرد.