پس از بیش از یک دهه جنگ خونین داخلی و ویرانی گسترده، دولت جدید سوریه به رهبری احمد الشرع در تلاش بازسازی این کشور است.
در پایان ماه اپریل، عربستان سعودی و قطر اعلام کردند که ۱۵ میلیون دالر برای بازپرداخت بدهی سوریه به بانک جهانی کمک خواهند کرد. دمشق برای بازسازی زیربنای بمباران شده و ایجاد شغل برای جمعیت های خسته از جنگ، در جستجوی امتیازات بیشتر از قدرت های غربی مانند کاهش تحریم ها است.
برای انور طه الزعبی، والی ولایت درعا، در 90 کیلومتری جنوب دمشق، پروسه بازسازی با یک بار دردناک تاریخی همراه است.
انور طه الزعبی به TRT World گفت: درعا نیاز به بازسازی جامع دارد. این تخریب یک نوع مجازات دسته جمعی بود.
درعا که معمولاً به عنوان زادگاه انقلاب سوریه یاد میشود، امروز یکی از ویران شده ترین شهرهای کشور باقی مانده است.
در یک مصاحبه اختصاصی با TRT World، والی انور طه الزعبی تاکید کرد که این مبارزه دیگر فقط در مورد بازسازی نیست، بلکه در مورد احیای یک ملت ویران شده توسط جنگ، تحریم ها و تهدیدات خارجی نیز است.
او می گوید: منابع محدود است، اما ما برای بازسازی تلاش های هماهنگ می کنیم، نیروی انسانی محلی، منابع زیرزمینی و اراده قوی برای ایستاد شدن دوباره وجود دارد.
بازسازی در میان تهدیدات و تحریم ها
به گفته الزعبی، نفوس فعلی درعا در حدود 1.3 میلیون نفر است، در حالیکه قبل از انقلاب، این تعداد در حدود 1.6 میلیون نفر بود. بسیاری از باشندگان بعد از سقوط کنترول رژیم برگشتند، اما 300,000 تا 400,000 تن از نفوس هنوز هم در خارج از کشور—در ترکیه، اردن، امارات متحده عربی و اروپا زندگی میکنند.
او میگوید: جلوگیری از ترک تحصیل با بازسازی مکاتب و پذیرش بازگشتکنندگان و بازسازی مراکز صحی برای ارائه خدمات ابتدایی طبی، اولویتهای اساسی ما است و بدون اینها خانوادهها در بازگشت مردد خواهند بود.
چالش امروز پروسه بازسازی است. الزعبی تاکید کرد که ملت باید از صفر بازسازی شود.
"بیشتر خانواده های سوری میخواهند به خانه های اصلی شان برگردند و زندگی را که قبل از جنگ داشتند دوباره زنده کنند. اما چالش ها بسیار زیاد است... زیربنای ضعیف مانع برگشت های دسته جمعی میشود."
با ادامه تهدیدات و محدود بودن منابع، الزعبی بر قدرت وحدت تأکید کرد. "در حالیکه تحریم های بین المللی کمک کردن را برای افراد و نهاد ها سخت تر میسازد، عزم جوامع محلی و جوامع خارج از کشور—بشمول رهبران تجارت—نشان میدهد که حمایت با وجود موانع راهی پیدا خواهد کرد."
الزعبی اظهار داشت که اقدامات اخیر نظامی اسرائیل تهدید به بی ثباتی بیشتر منطقه می کند. او اسرائیل را متهم کرد که از خلاء امنیتی سوریه برای پیشبرد تلاش های عادی سازی تحت پوشش انتقال کمک استفاده میکند. او تذکر داد که باشندگان درعا کمک های اسرائیل را که در آستانه دروازه هایشان مانده بود رد کرده و سوزاندند.
او می گوید: این یک موضع مشهور است: سوری ها هرگونه عادی سازی با حضور اشغالگر اسرائیل را رد می کنند. ما نمیتوانیم از دستی که برادران ما را میکشد کمک بپذیریم.
از مقاومت تا حکومتداری
انور طه الزعبی که در شهرک الطیبه در شرق درعا متولد شده است، هم فرزند میهن خود است و هم محصول انقلابی است که در آنجا آغاز شد.
به دنبال فروپاشی رژیم بشار اسد در 8 دسامبر 2024، الزعبی به عنوان میانجی در دولت انتقالی تازه تاسیس عمل کرد. بعد از کمک به هدایت مراحل اولیه بازسازی سیاسی، او به عنوان والی درعا منصوب شد.
در جون 2018، اسد نیروها را در جنوب مستقر کرد و یک منطقه تنش زدایی را که در سال 2017 بین ایالات متحده، روسیه و اردن مذاکره شده بود نقض کرد. بمباردمان هوایی بی وقفه رژیم بیش از 270,000 غیرنظامی را بیجا کرده است.
در آن زمان، الزعبی در میان کسانی بود که به زور به شمال غرب سوریه آواره شده بودند. در آنجا علوم سیاسی را در دانشگاه ادلب تحصیل کرد و با ماموریت بازسازی زادگاهش، درعا بازگشت.
مانند بسیاری از منظره های جنگ زده سوریه، درعا عمیق ترین زخم ها را تحمل میکند. تمام محلات ویران، خانه ها تخریب، سرک ها متروکه و زیربناهای حیاتی تخریب شده اند.
الزعبی می گوید: با وجود این، مردم سوریه انعطاف پذیری خود را ثابت کرده اند. در طول 14 سال، آنها نه تنها ظلم رژیم را تحمل کردند، بلکه مداخله نیروهای روسی و ایرانی و ملیشه های فرقه ای را نیز تحمل کردند و هنوز هم سربلند ایستاده اند، خدا کند که مردم سوریه به سرعت کشور را بازسازی کنند.
نقش ترکیه در بازسازی سوریه
در جریان سفر اخیر خود به درعا، سفیر ترکیه در سوریه، برهان کوراوغلو، بر تعهد گسترده و چند سکتوری آنکارا به آینده سوریه تاکید کرد.
او به TRT World گفت: ما با تمام نهادهای دولتی و تحت رهنمایی رئیس جمهور خود، کار می کنیم تا به سوریه کمک کنیم تا دوباره به پاهای خود ایستاد شود. ما برای آینده سوریه کار میکنیم – بازسازی زیربنا، حمایت از تعلیم و مراقبت های صحی، و بازسازی نهادهای حیاتی را انجام می دهیم.
او خاطرنشان کرد که مشارکت ترکیه شامل وزارتها، شاروالیها، پوهنتون ها و سازمانهای امدادرسان است. با جمع آوری همه اینها، آنها خدمات ضروری را بازگردانند. او به آخرین ارزیابی وزارت صحت ترکیه از سیستم مراقبت های صحی سوریه اشاره کرد و گفت که کمبود جدی تجهیزات طبی وجود دارد.
کوراوغلو گفت: «ما در حال حاضر در تلاش برای رفع این کمبودها هستیم» و افزود که یک مرکز قلب و عروق در دمشق و یک شفاخانه سرطان در حلب به عنوان نقاط شروع نمادین انتخاب شدهاند.
«از همه تلاشهای امدادی استقبال میشود.»
تلاشهای کمکهای بشردوستانه ترکیه در حال حاضر در حال انجام است.
بنیاد امداد بشردوستانه غیردولتی فتح تورکیه که از روزهای اول جنگ در سوریه فعال بوده است، به تاریخ 17 اپریل، 1500 بسته کمکی را به خانواده ها در درعا تحویل داد و این نخستین سازمان غیردولتی ترکیه بود که به منطقه رسید و تلاش های خود را برای حمایت از خانواده ها و اطفال بی سرپرست ادامه داد.
زهرا ترکمن، رئیس شعبه زنان این بنیاد به TRT World اعلام کرد که فتح کار ترمیم مکاتب و شفاخانههای تحت حمایت کمککنندگان تورک را آغاز کرده و ارزیابیهای مبتنی بر نیاز را انجام میدهد.
والی الزعبی از این ابتکارات استقبال کرده و خواستار اجرای ابتکارات بیشتر شد.
"ما از تمام سازمان ها میخواهیم که به درعا بیایند، نیازها بسیار زیاد، اما اراده برای بازسازی قوی است. اولویت ها باید واضح باشد، با اولویت دادن به خدمات تعلیمی و صحی باید تلاش شود تا مردم بتوانند با عزت زندگی کنند و به دیگران در بازگشت کمک کنند."
او اضافه کرد که تلاش های ترکیه قبلاً در شمال سوریه موثر ثابت شده و این امید را میدهد که درعا نیز احیا گردد.