رسانه‌های ایران به نقل از آخرین مطالعه مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم این کشور گزارش داده‌اند که در سال گذشته، بیش از ۳۵ هزار و ۵۰۰ مرگ در ایران بر اثر مواجهه طولانی‌مدت با ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون ثبت شده است. نتایج نشان می‌دهد غلظت این آلاینده‌ها نسبت به سال ۲۰۲۳ افزایش یافته و اجرای قانون هوای پاک اثربخشی لازم را نداشته است. هزینه اقتصادی مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا نیز حدود ۱۴ میلیارد دلار برآورد شده است.
عباس شاهسونی، معاون مرکز تحقیقات کیفیت هوا و تغییر اقلیم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، گفت: آلودگی هوا پس از فشار خون بالا دومین عامل خطر مرگ‌ومیر در جهان و عامل بیش از یک‌هشتم مرگ‌های جهانی است.
به گفته وی، بررسی‌های انجام شده در ۸۳ شهر ایران با جمعیتی بیش از ۵۷ میلیون نفر نشان می‌دهد در سال گذشته به طور میانگین ۳۵ هزار و ۵۴۰ مرگ به آلودگی هوا نسبت داده می‌شود.
بر پایه این مطالعه، ۱۲.۷ درصد مرگ‌های طبیعی در این شهرها ناشی از مواجهه با ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بوده است. بیماری‌های ایسکمیک قلبی، سکته مغزی، سرطان ریه و بیماری‌های مزمن انسداد ریوی بیشترین ارتباط را با این آلاینده‌ها دارند.
هزینه اقتصادی مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا بر اساس نرخ جهانی، حدود ۱۴ میلیارد دلار برآورد شده است. گزارش بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ این خسارت را با احتساب هزینه بیماری‌ها بیش از ۲۳ میلیارد دلار معادل ۵ درصد تولید ناخالص داخلی ایران اعلام کرده بود.
طبق این مطالعه، شاهرود و سنندج پاک‌ترین و زابل، ایرانشهر و ریگان آلوده‌ترین شهرهای ایران در سال ۲۰۲۴ بوده‌اند. به طور میانگین تنها ۱۰ درصد روزهای سال در ۸۳ شهر هوای پاک ثبت شده و ۶۹ درصد روزها دارای هوای قابل قبول بوده‌اند.
شاهسونی با تاکید بر ضرورت اجرای مؤثر قانون هوای پاک گفت: میانگین غلظت ذرات معلق از سال ۱۳۹۶ تاکنون تغییر چشمگیری نداشته و حتی در سال ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳ کمی افزایش یافته است که نشان می‌دهد اقدامات کنونی برای کنترل آلودگی هوا ناکارآمد بوده است.
