Түркиянын Апаат жана өзгөчө кырдаалдарды башкаруу башкармалыгынын (AFAD) башчысы Али Хамза Пехливан 2023-жылдын октябрынан бери өлкө Газага 101 271 тонна гуманитардык жардам жеткиргенин билдирди.
AFADдын баш кеңсесинде өткөн маалымат жыйынында Пехливан Израилдин Палестина аймактарына болгон чабуулдары 2023-жылдын 7-октябрында башталгандан бери 61000ден ашуун адам каза болуп, 151000ден ашуун адам жаракат алып, 2 миллион адам жер которууга мажбур болгонун билдирди.
Бул чабуулдар адамдык ар-намысты тебелеп, негизги гуманитардык муктаждыктарга жетүүнү мүмкүн кылбай койгонун белгилеп, Пехливан мындай деди: “Бул дүйнөнүн көз алдында жасалып жаткан зулумдук биздин доордун уят иши жана адамзаттын кыйроосу. Бул аракеттерди мыйзамдуу коргонуу катары актоого аракет кылгандар тарыхта бул кылмыштардын шериктештери катары жазылат. Ар бир дипломатиялык унчукпоо, айрыкча балдардын каны үчүн жоопкерчиликти бөлүшөт.”
Пехливан AFAD кырдаалды тыкыр көзөмөлдөп, өз ресурстарынан тышкары, Саламаттыкты сактоо министрлиги, Түрк Кызылайы, бейөкмөт уюмдар жана башка тиешелүү мекемелер тарабынан даярдалган гуманитардык жардамдарды аба жана деңиз жолу менен жеткирүүнү координациялап жатканын айтты.
Ал март айынан бери Газанын чек аралары гуманитардык жардамга да жабык болгонун, бирок 27-июлдан тарта чектелген жана график боюнча жардам жүктөрүнө уруксат берилгенин түшүндүрдү. Ошондон бери AFAD тарабынан координацияланган гуманитардык жардамдар кайрадан Газага жеткирилүүдө.
Жардам операциялары
Пехливан мурда Египеттин Ал-Ариш шаарына жөнөтүлгөн жардам материалдары ошол жерде сакталганын айтты. Ал мындай деди: “Рафах чек ара пунктунда иштеп жаткан AFAD кызматкерлери бул материалдарды Газага өткөрүү үчүн чыдамкай жана кыйынчылыктуу аракеттерди жүргүзүүдө.”
“Акыркы 11 күндүн ичинде эле 178 түрк жардам жүк ташуучу унаасы Ал-Ариштен Газага өттү. Жардамдын көбү ун, азык-түлүк, ымыркайлар үчүн тамак, дары-дармек жана гигиеналык каражаттардан турат. Мындан тышкары, 500 жүк ташуучу унаадан турган кербен, болжол менен 60 пайызы азык-түлүк жана 40 пайызы баш калкалоочу материалдар, Ал-Ариште кампаларда Газга жөнөтүүгө даяр турат. Бул аракет Түркиянын Палестина элине болгон чечкиндүүлүгүн жана бекем колдоосун ачык көрсөтүп турат,” - деп кошумчалады ал.
Пехливан Түркиянын президенти Режеп Таййип Эрдогандын жетекчилиги астында, Ички иштер министрлигинин AFAD жана Тышкы иштер министрлиги менен координацияланып, Израилдин Газадагы чабуулдарынын натыйжасында пайда болгон гуманитардык кризиске жооп катары эл аралык аракеттерди көрүп, гуманитардык жардам иш-чараларын баштаганын баса белгиледи.
‘Жардам кербендери адамзаттын ар-намысын да алып жүрөт’
Пехливан президент Эрдогандын чечкиндүү жетекчилигин жана көз карашын адамдык ар-намысты коргоонун күчтүү билдирүүсү катары мактап, мындай деди: “Карама-каршылыктын башынан бери биздин өлкө Газага 14 гуманитардык жардам учагын жана 16 жардам кемесин жөнөттү. Жалпысынан 101 271 тонна жардам аймакка жетти. Бул жардам кербендери азык-түлүк жана гуманитардык материалдарды гана эмес, адамзаттын ар-намысын да алып жүрөт.”
Ал AFADдын палестиналыктарды колдоо боюнча “Палестина үчүн үмүт” (2018), “Палестина үчүн бөлүшүү убактысы” (2019) жана “Палестина үчүн кол кармашуу” (2023) сыяктуу кампанияларын да эске салды.
Февраль айында башталган “Газа үчүн кол кармашуу” кампаниясы уланууда, элдин берешен колдоосу Газадагы маанилүү жардам материалдарына салым кошууда. Пехливан жарандарга берген кайрымдуулугу үчүн ыраазычылык билдирди.
Ал 2023-жылдын октябрынан бери жөнөтүлгөн жардамдарды деталдуу түрдө айтып берди, анын ичинде сегиз талаа ооруканасы, 53 тез жардам/куткаруу унаасы, 1451 генератор, 351 жашоо контейнерлери, 245 тонна медициналык материалдар, үч мобилдик ашкана унаасы, 25729 тонна азык-түлүк, 65270 тонна ун, 3171 тонна ичүүчү суу, 550 тонна тазалоочу каражаттар, 281000 гигиеналык топтомдор, 25180 чатырлар, 113 608 жууркандар, 19 000ден ашуун уктоочу баштыктар, 151 000 баш калкалоочу материалдар, 469 000ден ашуун кийимдер жана 1000ден ашуун оюнчук топтомдор бар.
‘Дүйнөнүн абийири’
Пехливан AFAD эл аралык гуманитардык жардамды координациялоо үчүн жооптуу экенин, беш континенттеги 82ден ашуун өлкөгө жардам көрсөткөнүн белгиледи.
“Биздин өлкө жалпы улуттук кирешеге салыштырмалуу гуманитардык жардам берүү боюнча алдыңкы орунда турат,” - деп баса белгиледи ал.
Түркия бул багытта дүйнөнүн абийири болуп калды. Зулумдукка каршы көз жаш төгүү жетишсиз деп эсептеген Түркия, адамзат унчукпай турган жерде үнүн чыгарып, зулумга каршы жардам колун сунууну улантууда. Пехливан: “Биз ар дайым зулумга каршы турган, адилетсиздикке баш ийбеген элдин урпактарыбыз”,-деди.
Ал Түркиянын Палестина жана анын эли менен бирге болуу боюнча туруктуу милдеттенмесин ырастап, мындай деди: “Биздин өлкө жакшылык жана адамзаттын үнү болуп, муктаж болгондорго боорукердик жана үмүт колун сунууну улантат.”
