Çin çərşənbə axşamı Tayvan ətrafında genişmiqyaslı hərbi təlimlərə başlayıb. Tayvan buna cavab olaraq öz təyyarələri ilə gəmilərini bölgəyə göndərib.

Pekin bildirib ki, təlim separatçı qüvvələrinə qarşı güclü xəbərdarlıq və çəkindirici rol oynayır. Şərq Döyüş Komandanlığının sözçüsü polkovnik Şi Yi qeyd edib ki, təlimlər əsasən hava-dəniz döyüş hazırlığı patrulları, dəniz və quru hədəflərinə hücum, qoşunların birgə əməliyyat imkanlarını yoxlamaq üçün əsas ərazilərin və dəniz yollarının blokadaya alınmasına yönəlib.

Çin ordusu "Weibo"da yayımladığı videoda klassik Çin romanı "Qərbə səyahət"in əfsanəvi personajı Sun Vukongun animasiyalarından istifadə edib. Video peyklərin Tayvandakı hədəfləri qeyd etməsi və raket hücumları ilə sona çatır. Hərbi kanallar vasitəsilə paylaşılan görüntüdə Tayvan lideri Lai Çinq-te odda qovrulan böcək kimi təsvir edilib.

Çin Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Quo Jiakun deyib ki, Tayvan rəsmilərinin müstəqillikdə israrlı olması və xarici dəstəklə Çindən qopmaq cəhdləri "uğursuzluğa məhkumdur".

Tayvan Müdafiə Nazirliyi təlimlərə qarşı mübarizə aparmaq üçün təyyarə və gəmilər göndərdiklərini və yer-hava raket sistemlərini yerləşdirdiklərini açıqlayıb. Tayvan hökuməti isə Çini “dünyanın ən böyük problemi” adlandırıb.

Təlimlər ABŞ-ın müdafiə naziri Pit Heqsetin bazar günü Yaponiyada verdiyi açıqlamalardan sonra keçirilib. Heqset ABŞ-ın Tayvan boğazında "çəkindiriciliyini" davam etdirəcəyini söyləyib.

Qeyd edək ki, Çin son illərdə Tayvan ətrafında hərbi mövcudluğunu artırıb. Tayvan Müdafiə Nazirliyi bildirib ki, son təlimdə 21 döyüş gəmisi, 71 təyyarə və 4 sahil mühafizə gəmisinin iştirak etdiyi müşahidə edilib. Təlimdə həqiqi hərbi sursatdan istifadə olunmayıb.

Bu, Lai Çinq-tenin 2024-cü ilin mayında vəzifəyə başlamasından bəri bir gündə bu qədər çox gəminin müşahidə olunduğu ən genişmiqyaslı təlimdir. Lai Çinq-te Çini "düşmən xarici güc" adlandırıb və Çinin casusluq və sızma fəaliyyətlərinə qarşı tədbirlər görməyi təklif edib.

Ağ Evin sözçüsü Karolin Levit ABŞ Prezidenti Donald Trampın Tayvan boğazında sülhün qorunmasının vacibliyini vurğuladığını açıqlayıb. O, bir daha qeyd edib ki, Amerika Birləşmiş Ştatları status-kvonu güc və ya məcburiyyət yolu ilə dəyişdirmək üçün istənilən birtərəfli cəhdə qarşıdır.

Avropa İttifaqı isə təlimlərin boğazda gərginliyi artırdığını bildirərək tərəfləri təmkinli olmağa çağırıb. Çin son illərdə Tayvan ətrafında bir neçə böyük hərbi təlim keçirib. Ekspertlər hesab edirlər ki, Çin birbaşa işğala cəhd etməkdənsə, daha az riskli üsul kimi mühasirə ssenarilərinə müraciət edir.

Tayvanlı hərbi ekspert Su Tzu-yun təlimlərin may və oktyabr aylarında keçirilən manevrlərə miqyas baxımından oxşadığını bildirib. Tamkanq Universitetinin rəsmisi Lin Ying-yu isə təlimlərin ABŞ Müdafiə Nazirinin Asiya-Sakit Okean regionuna səfərindən sonra başladığını və bunun Çinin Tramp administrasiyasını sınaqdan keçirdiyini göstərdiyini bildirib.

Çin, ABŞ-ın Tayvana dəstəyinə qarşıdır. 1979-cu ildə Vaşinqton "Bir Çin" siyasətini qəbul edərək, Tayvanın müstəqilliyini tanımaqdan imtina etmişdi və Çin Xalq Respublikasını Çinin yeganə qanuni nümayəndəsi kimi tanımışdı. Ancaq ABŞ rəsmi Pekinin Tayvan üzərindəki suverenlik iddialarını rəsmi olaraq tanımayıb.

Qeyd edək ki, Çin və Tayvan arasındakı münaqişə 1949-cu ildəki Çin vətəndaş müharibəsindən sonra Kuomintanqın Tayvana çəkildiyi zaman başlayıb. Tayvan özünü müstəqil dövlət hesab edir, lakin rəsmi olaraq müstəqilliyini elan etməkdən çəkinir. Bu, Pekin üçün qırmızı xəttdir.

Hazırda yalnız 11 ölkə və Vatikan Tayvanı suveren dövlət kimi tanıyır.