Түркиянын президенти Режеп Тайип Эрдоган Газа тилкесиндеги согушту токтотуу үчүн дүйнөнү аракет кылууга чакырып, Израилдин чабуулдарынын натыйжасында аймак “гуманитардык кыйроонун босогосунда” турганын эскертти. Бул тууралуу ал Al Jazeera үчүн жазган макаласында билдирди.
Түркиянын Коммуникация башкармалыгынын жетекчиси Бурханеттин Дуран бул макаланын түрк социалдык медиа платформасы Next Sosyal аркылуу жарыяланганын билдирди.
“Газа тилкесинде адамзаттын абийири сыноодон өтүүдө” деп аталган макала англис жана араб тилдеринде бейшемби күнү жарыяланган. Анда Эрдоган Израилди палестиналыктарды “жок кылуу саясатын” жүргүзүп жатат деп айыптады.
Эрдоган:“Ачарчылык, суусуздук жана эпидемиялык оорулардын коркунучу Газаны толук гуманитардык кыйроого алып келүүдө,”-деп жазды жана “Бүгүнкү күнгө чейин Израилдин чабуулдарынан көбү аялдар жана балдар болгон 61 миңден ашуун палестиналыктар каза болду”,-деп кошумчалады.
Ал Анкара Бириккен Улуттар Уюму жана Ислам Кызматташтык Уюму аркылуу ок атышууну токтотуу үчүн аракет кылып жатканын жана палестиналык топтордун ортосунда ортомчулук кылып жатканын белгиледи.
‘Батыштын кош стандарттары’
“Батыштын кош стандарттары — башка кризистерге шашылыш чара көрүп, Газада эки ача мамиле кылуусу — эл аралык тартиптин принциптерге жана эрежелерге негизделген ишенимдүүлүгүн алсыратууда,”- деп жазды Эрдоган.
Ал Украинанын айланасындагы тез глобалдык мобилизация Газада кайталанбаганын, бул Израилге “эч кандай санкциясыз” аракет кылууга мүмкүнчүлүк бергенин айтты.
Эрдоган Түркиянын гуманитардык жана дипломатиялык аракеттерин, анын ичинде жардам жеткирүү, медициналык эвакуация жана Катар менен биргеликте палестиналык топтордун ортосунда ортомчулук кылуу иштерин баса белгиледи. Ал өткөн айдагы НАТО саммитинде айткан “Газада убакыт жок” деген сөзүн кайталап, Израилдин аракеттерин “геноцид” деп атады.
Эрдоган жаңжал бүтүндөй аймакты туруксуздаштыруу, Израил менен Ирандын ортосундагы чыңалууну күчөтүү жана жер которууну, радикалдашууну жана энергетикалык коопсуздукка коркунучтарды күчөтөт деп эскертти. Ал тез арада ок атышууну токтотууга, гуманитардык коридорлорду ачууга жана жарандарды коргоонун эл аралык механизмдерин ишке ашырууга чакырды.
‘Согуш чындыкты издегендерди бутага алат’
Эрдоган Газаны калыбына келтирүү билим берүү, саламаттыкты сактоо, инфраструктура жана саясий өкүлчүлүк укуктарын камсыз кылышы керектигин айтты жана туруктуу тынчтык көз карандысыз жана эгемендүү Палестина мамлекетин таанууга байланыштуу экенин баса белгиледи.
«Газада кимдердин кыймылга келгени жана зулумдан кайтканы тарыхта жазылат»,- деп айткан Эрдоган: «Адамзаттын келечеги бүгүн ташталган кадамдардын эрдиги менен түзүлөт»,-деди.
Президент Газадагы окуялардын да «согуштун чындыкты издегендерди бутага алганын» көрсөткөнүн белгилеп, кагылыш болгон аймакта кабар берген көптөгөн журналисттердин өмүрү кыйылганын белгиледи.
«Өзгөчө Аль-Жазиранын жоготуулары басма сөз эркиндигине жана маалымат алуу укугуна жасалган эң ырайымсыз кол салуулардын арасында», деген Эрдоган, бул «эр жүрөк инсандардын» өлүмү «бардыгыбыз үчүн чоң жоготуу» болгонун жана алардын элеси «адилеттикке умтулуунун символу болуп кала берерин», кошумчалады.
