თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრი ჰაქან ფიდანი 9 აგვისტოს ეგვიპტეს მნიშვნელოვანი დიპლომატიური ვიზიტით ეწვევა. თურქული დიპლომატიური წყაროების თანახმად, ვიზიტის ფარგლებში დაგეგმილია შეხვედრა ეგვიპტის პრეზიდენტთან, აბდულ-ფათაჰ ალ-სისისთან.
ვიზიტი ემთხვევა პერიოდს, როდესაც ორი ქვეყანა დიპლომატიური ურთიერთობების 100 წლის იუბილეს აღნიშნავს და ეს ფიდანის მეორე ვიზიტი იქნება კაიროში ამ წელს. ჰაქან ფიდანი მანამდე კაიროში 23 მარტს იმყოფებოდა ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაციისა და არაბული ლიგის ღაზას საკონტაქტო ჯგუფის შეხვედრაზე დასასწრებად.
ეგვიპტის საგარეო საქმეთა მინისტრი ბადრ აბდელატი კი თურქეთს ორმხრივი ვიზიტით 4 თებერვალს ეწვია. ორი მინისტრი ბოლოს ივნისში, სტამბოლში გამართულ ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაციის საგარეო საქმეთა მინისტრების საბჭოს 51-ე სესიაზე შეხვდა ერთმანეთს.
ღაზას კრიზისი დღის წესრიგის მთავარი თემაა
კაიროში გამართულ შეხვედრებზე განიხილება ორმხრივი ურთიერთობები, რეგიონული მოვლენები და ორ ქვეყანას შორის მრავალმხრივი თანამშრომლობის გაძლიერების საკითხები.
მოსალოდნელია, რომ შეხვედრებზე ღაზას საკითხი მნიშვნელოვან ადგილს დაიკავებს. მხარეები ეგვიპტის, კატარისა და აშშ-ის შუამავლობით ჰამასსა და ისრაელს შორის ცეცხლის შეწყვეტის მოლაპარაკებებისა და რეგიონისთვის ჰუმანიტარული დახმარების უწყვეტი მიწოდების საკითხებზე მოსაზრებებს გაცვლიან.
ასევე მოსალოდნელია, რომ ფიდანი ხაზს გაუსვამს, რომ ისრაელის ქმედებები ასუსტებს ორი სახელმწიფოს პრინციპზე დაფუძნებულ გადაწყვეტას და რომ ღაზის ანექსიისკენ მიმართული ბოლო ნაბიჯები რეგიონული მშვიდობისა და სტაბილურობის წინაშე ყველაზე დიდი დაბრკოლებაა.
მინისტრები განიხილავენ 28-30 ივლისს ნიუ-იორკში გამართული პალესტინის საერთაშორისო კონფერენციის შედეგებს, რომელშიც თურქეთიც მონაწილეობდა, და იმსჯელებენ ღაზის აღდგენის მხარდაჭერის საკითხში თანამშრომლობაზე. თურქეთმა ამ ინიციატივას მხარი დაუჭირა წელს ჯიდაში გამართულ ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაციის შეხვედრაზე.
რეგიონული და ორმხრივი პრიორიტეტები
შეხვედრებზე ასევე განიხილება ლიბიაში, სუდანში, სომალიში, ჩრდილოეთ და აღმოსავლეთ აფრიკის სხვა რეგიონებსა და საჰელის რეგიონში მიმდინარე მოვლენები. განიხილება ორი ქვეყნის მიერ რეგიონულ სტაბილურობაში ერთობლივი წვლილის შეტანის გზები.
თურქეთსა და ეგვიპტეს შორის ორმხრივმა ურთიერთობებმა ბოლო წლებში ხშირი კონტაქტებისა და ურთიერთვიზიტების წყალობით ახალი იმპულსი შეიძინა.
ორი ქვეყანა წელს დიპლომატიური ურთიერთობების დამყარების 100 წლის იუბილეს აღნიშნავს. მაღალი დონის სტრატეგიული თანამშრომლობის საბჭოს მომდევნო შეხვედრის ჩატარება, პრეზიდენტების, რეჯეფ თაიფ ერდოღანისა და აბდულ-ფათაჰ ალ-სისის თანათავმჯდომარეობით, 2026 წელს იგეგმება. პირველი შეხვედრა კი 2024 წლის სექტემბერში ანკარაში გაიმართა.
ეგვიპტე თურქეთის უმსხვილეს სავაჭრო პარტნიორად რჩება აფრიკაში. ორ ქვეყანას შორის სავაჭრო ბრუნვამ 2024 წელს 8,8 მილიარდ დოლარს მიაღწია. მხარეები მიზნად ისახავენ, რომ ეს მაჩვენებელი მომდევნო წლებში 15 მილიარდ დოლარამდე გაზარდონ. თურქეთის ინვესტიციების მოცულობა ეგვიპტეში დაახლოებით 3,5 მილიარდ დოლარად არის შეფასებული.
ღაზას კრიზისი, ანკარასა და კაიროს შორის ახალი დიპლომატიური კონტაქტების ნაწილად განხორციელებულ ვიზიტში, ორი ქვეყნის თანამშრომლობის ცენტრალურ ელემენტად განიხილება.
