Od 21 do 27 maja 2025 roku Turcja świętowała czwartą edycję Tygodnia Kuchni Tureckiej, ogólnokrajowego i globalnego hołdu dla bogatego dziedzictwa kulinarnego kraju. Tegorocznym tematem były „Klasyki Kuchni Tureckiej”, które podkreślały tradycyjne przepisy, zrównoważony rozwój oraz wykorzystanie lokalnych składników, odzwierciedlając trwałe wartości tureckiej gościnności i rzemiosła.

Tydzień zakończył się inspirującym przemówieniem Pierwszej Damy Emine Erdoğan podczas programu „Anatolian Cappadocia Bazaar” na Uniwersytecie Kapadocja 27 maja. W swoim wystąpieniu mówiła o głębszym znaczeniu tureckich tradycji kulinarnych. Jak podkreśliła, celem Tygodnia Kuchni Tureckiej jest zaprezentowanie i maksymalne wykorzystanie potencjału gastronomicznego Turcji.

„Kuchnia turecka już teraz jest potężną atrakcją dla świata. Jednakże to coś więcej niż tylko wszechświat smaków – to mozaika wartości. Od naszych tradycji kulinarnych po rzemiosło artystyczne, różnorodność kulturowa, którą posiadamy, jest cennym darem i dziedzictwem Anatolii” – powiedziała.

Pierwsza Dama zaakcentowała tureckie praktyki kulinarne i tradycyjne rzemiosło, które odzwierciedlają głęboką różnorodność kulturową odziedziczoną z Anatolii. „Jestem przekonana, że dzięki zaangażowaniu i szczerości nasze wysiłki zapewnią zachowanie tego dziedzictwa i przekazanie go przyszłym pokoleniom” – dodała.

Przez cały tydzień we wszystkich 81 prowincjach Turcji odbywały się wydarzenia celebrujące różnorodność regionalnych kuchni – od bogatych w oliwę dań egejskich po sycące potrawy z południowego wschodu. Lokalne składniki i tradycyjne techniki gotowania znalazły się w centrum uwagi podczas degustacji, warsztatów i pokazów, które oddawały hołd tożsamości kulinarnej Turcji.

Życie i gotowanie: nie tak różne

Łącząc podstawowe metody gotowania z fundamentalnymi wartościami życia, Pierwsza Dama podkreśliła, że cierpliwość i czas to kluczowe składniki nie tylko dobrego posiłku, ale także pełnego sensu życia.

„W świecie pędzącym w zawrotnym tempie zachęcam wszystkich do życia w harmonii z naturalnym rytmem. Ruch slow food, który zyskał ogromną popularność w ostatnich latach, jest być może najprawdziwszym wyrazem tej filozofii. Danie, które delikatnie gotuje się w garnku, szepcze nam, że życia nie można przyspieszyć. Uczy nas, że cierpliwość i troska muszą być sercem samego życia” – powiedziała.

Jej słowa wyniosły gotowanie do głęboko duchowej praktyki, bogatej w znaczenie i intencję. Emine Erdoğan podkreśliła również znaczenie stołu jako fundamentu tureckiej kultury:

„Nasza tradycja hojnej gościnności jest naprawdę niezrównana na świecie. Przy naszych stołach zawsze znajdzie się miejsce dla gościa Boga. Wierzymy, że dodanie kolejnego talerza do stołu nie zmniejsza naszych błogosławieństw, lecz je pomnaża.”

Podkreśliła nieograniczonego ducha tolerancji zakorzenionego w Anatolii, wraz z wartościami jedności, solidarności i wspólnoty, które znajdują odzwierciedlenie przy stole.

Według niej rodzinne posiłki to potężne chwile, które wzmacniają więzi emocjonalne, pielęgnują uczucia i utrzymują bliskich w kontakcie zarówno w szczęściu, jak i w trudnych chwilach. Te spotkania odgrywają również kluczową rolę w emocjonalnym i poznawczym rozwoju dzieci, tworząc cenne wspomnienia, które wspierają je przez całe życie i wzmacniają poczucie przynależności.

Turcja ogłosiła rok 2025 Rokiem Rodziny. W związku z tym, Pierwsza Dama przypomniała publiczności o „znaczeniu praktyk życiowych, które koncentrują się wokół rodzinnego stołu”. Jej słowa zabrzmiały jako serdeczne przypomnienie, że kuchnia turecka to coś więcej niż tylko pożywienie; to odzwierciedlenie dziedzictwa, medium wymiany kulturowej i symbol jedności.

„Nie zapominajmy, że sam stół jest pokarmem dla duszy, ucztą dla serca. To przy takich stołach, gdzie rodziny się gromadzą i jednoczą, wzmacniana jest duchowa odporność, a my jesteśmy chronieni przed negatywnymi wpływami świata.”

Tymczasem znany turecki mistrz kuchni Yunus Emre Akkor, poprowadził wyjątkową misję kulinarną w Dakarze, w Senegalu. Był gospodarzem tureckiej uroczystej kolacji, na której podano niektóre z najbardziej charakterystycznych dań kuchni tureckiej.

„Otrzymanie tak szczerych pochwał i wysłuchanie refleksji naszych wybitnych gości było bezcennym i wzbogacającym doświadczeniem” – powiedział Akkor w rozmowie z TRT World.

Tureckie aromaty unoszące się po świecie

Festiwal nie był obchodzony wyłącznie w Turcji. Tureckie misje dyplomatyczne za granicą dołączyły do obchodów, organizując programy kulturalne w Brukseli, Islamabadzie, Atenach i stolicach na całym świecie – przedstawiając smaki Anatolii globalnej publiczności.

We współpracy z Marie Khone Faye, żoną prezydenta Senegalu, oraz 40 ambasadorkami, mistrz kuchni Akkor odbył specjalną podróż do Dakaru, aby poprowadzić warsztaty. Przygotował ikoniczne danie Kayseri yağlaması – tradycyjną anatolijską warstwową potrawę z płaskiego chleba – podczas warsztatu, który stał się symbolem międzykulturowej przyjaźni.

Zaangażowanie kontynuowano podczas lekcji gotowania dla studentów w Centrum Kultury Yunus Emre w Dakarze. „Było to niezwykle satysfakcjonujące inspirować te młode umysły i dzielić się ich nadziejami na przyszłość” – powiedział Akkor.

Uroczysta kolacja, w której wzięli udział dyplomaci i szanowani goście, jeszcze bardziej pogłębiła więzi kulturowe i podkreśliła bogactwo tureckiej gastronomii.

W wywiadzie dla TRT World Akkor otwarcie mówił o znaczeniu kultury kulinarnej jako polityki narodowej: „Moim zdaniem tradycje kulinarne kraju powinny stać się kwestią polityki narodowej” – powiedział.

Aby to wyjaśnić, podał trafny przykład: „Weźmy Francuzów. Ich masło jest jednym z najbardziej poszukiwanych na świecie. Jednakże niezależnie od tego, gdzie jesteś, nie znajdziesz masła, które smakuje tak dobrze, jak to, które jesz w restauracji we Francji. Dzieje się tak, ponieważ Francja zmniejsza zawartość tłuszczu w mleku używanym do produkcji masła eksportowanego. Ale w kraju zachowują je bogate. To wyraźny znak, jak kultura jedzenia, produkty spożywcze i dziedzictwo kulinarne są traktowane jako kwestia strategii narodowej.”

Mówiąc o strategii popularności, dodał: „Kuchnia francuska cieszy się najwyższym uznaniem na świecie. A moim zdaniem kuchnia osmańska – a co za tym idzie turecka – w niczym jej nie ustępuje; jeśli już, to oferuje jeszcze większe bogactwo. Jednak to kuchnia francuska jest uznawana za najlepszą na świecie. To pokazuje, jak silne polityki żywnościowe i krajowe ramy kształtują globalne postrzeganie.”

Mówiąc o grze percepcji, powiedział, że Turcja była powolna w przyjęciu tej wizji, ale podkreślił, że Tydzień Kuchni Tureckiej zaczyna pozostawiać znaczący ślad dzięki swoim wydarzeniom na całym świecie.

Skupił się na pozytywach. „Chociaż nie każdy program jest doskonały, ogólna realizacja była silna, oferując cenne lekcje i spostrzeżenia. Byliśmy spóźnieni w przyjęciu tej wizji, ale Tydzień Kuchni Tureckiej, dzięki swoim wydarzeniom na całym świecie, pozostawia trwałe wrażenia – czy to dobre, czy złe.”

Wyraził swoje przekonanie, że dzięki dalszym wysiłkom i zaangażowaniu kuchnia turecka i osmańska w końcu zyskają globalne uznanie, na które zasługują. Podkreślił znaczenie wytrwałości, apelując, aby misji tej nie porzucać, niezależnie od wyzwań.

„Turystyka gastronomiczna”

Tydzień pełen smakowitych dań i kuszących aromatów zakończył się wielkim finałem na Uniwersytecie Kapadocja, gdzie szefowie kuchni, ambasadorowie kultury i miłośnicy jedzenia zgromadzili się, aby podsumować kulinarną podróż Turcji.

Ceremonia zamknięcia była uhonorowaniem nie tylko smaków kuchni tureckiej, ale także poczucia jedności i wymiany kulturowej, którą ona wspiera – zarówno w Turcji, jak i na całym świecie.

Według Akkora, przy odpowiednim podejściu i przekazie, turecka kultura kulinarna może stać się kluczowym motorem turystyki gastronomicznej, przynosząc korzyści szerszej gospodarce poprzez zwiększoną turystykę, lokalną produkcję i eksport.

Z tego powodu przywiązuje on dużą wagę do Tygodnia Kuchni Tureckiej, czyniąc priorytetem organizację jak największej liczby wydarzeń w różnych miejscach. Każde wydarzenie, jak dodał, jest realizowane z pasją, zaangażowaniem i duchem wolontariatu – motywowane głęboką wiarą w tę ideę.

Zapachy Tygodnia Kuchni Tureckiej odchodzą w przeszłość, ale to, co pozostaje, to potężne przypomnienie: Kuchnia turecka to nie tylko zbiór przepisów, ale żywa, oddychająca historia dziedzictwa, społeczności i wartości. To most łączący przeszłość Anatolii z przyszłością, oferujący światu nie tylko smaki, ale także głębsze zrozumienie kulturowej duszy Turcji