Dunyo bo'ylab huquqshunoslar va tashkilotlardan iborat global koalitsiya, 135 guvohning ko'rsatmalari va ochiq manbali razvedka (OSINT) asosida, Isroil harbiy rahbarlari, kichik ofitserlar hamda ikki fuqarolikka ega shaxslarni G'azoda sodir etilgan ehtimoliy urush jinoyatlari uchun xalqaro sudlarda javobgarlikka tortishni rejalashtirmoqda.

Falastinliklar uchun Xalqaro Adolat Markazi (ICJP), mustaqil huquqshunoslar, siyosatchilar va akademiklardan iborat tashkilot, seshanba kuni Global 195 tashabbusini e'lon qilar ekan, bu koalitsiya “mahalliy va xalqaro huquqiy mexanizmlardan foydalanib, urush jinoyatlarida gumon qilingan shaxslarni qayerda bo'lishidan qat'i nazar javobgarlikka tortishni ta'minlashni maqsad qilganligini” bildirdi.

Koalitsiya bir vaqtning o'zida bir nechta yurisdiktsiyalarda xususiy hibsga olish orderlari uchun murojaat qilish va gumon qilingan shaxslarga qarshi huquqiy jarayonlarni boshlashni rejalashtirmoqda.

ICJP ma'lumotlariga ko'ra, ushbu tashabbusda Malayziya, Turkiya, Norvegiya, Kanada, Bosniya va Gersegovina hamda Buyuk Britaniya kabi davlatlar ishtirok etmoqda. Global 195 tashkiloti xalqaro tashkilotlar va davlatlarning G'azoda Falastinliklarga qarshi sodir etilgan urush jinoyatlari va insoniyatga qarshi jinoyatlarni javobgarlikka tortishda muvaffaqiyatsizliklarini bartaraf etish uchun tashkil etilgan.

Global 195 doirasida Isroil harbiy va siyosiy rahbariyatining yuqori darajadagi siyosatchilaridan tortib operatsion xodimlargacha bo'lgan shaxslar xalqaro huquqni buzganlik uchun javobgarlikka tortilishi nazarda tutilgan.

ICJP Buyuk Britaniyada Isroil harbiylariga qo'shilgan yoki G'azoda qamal ostida urush jinoyatlarini sodir etganlikda gumon qilingan Britaniya fuqarolariga qarshi huquqiy choralar ko'rish uchun tayyorgarlik ko'rilganligini bildirdi.

ICJPning Buyuk Britaniyadagi direktori Tayab Ali shunday dedi: “Xalqaro huquqiy institutlarning Falastinda urush jinoyatlarida aybdor shaxslarni javobgarlikka tortishda to'siqlar yaratishi va milliy politsiya kuchlarining insonparvarlik huquqi va universal yurisdiktsiya tamoyillariga rioya qilmasligi Isroilning gumon qilingan jinoyatchilariga jazosiz qolish imkonini berdi.”

Ali xalqaro huquq bo'yicha davlatlar urush jinoyatlarini tergov qilish va javobgarlikka tortish majburiyatiga ega ekanligini, ammo bu majburiyatlar ko'pincha e'tibordan chetda qolayotganini ta'kidladi. Global 195 tashabbusining ishga tushirilishi “bu muvaffaqiyatsizlikni bartaraf etish uchun zarur huquqiy aralashuvdir.”

Huseyin Disli, Butunjahon Advokatlar Assotsiatsiyasi vitse-prezidenti, Turkiyada shikoyat arizasini topshirish orqali Isroilning jazosiz qolishiga qarshi kurashda Global 195 tashabbusini to'liq qo'llab-quvvatlashini bildirdi.

Malayziyalik advokat Awang Armadajaya bin Awang Mahmud ICJP G'azoda urush jinoyatlari bo'yicha katta dalillar to'plaganini va o'z mamlakatini “davlatlar o'rtasida zarur huquqiy va diplomatik hamkorlikni kuchaytirishga” chaqirdi.

2023 yil oktyabr oyidan beri Isroil G'azoda 62,000 dan ortiq Falastinlikni o'ldirdi, 115,000 dan ortiq odamni jarohatladi va millionlab odamlarni o'z uylaridan quvib chiqardi. Bu holat 1948 yildagi “Nakba” (arab tilida “katastrofa”)ga o'xshash yangi fojiani yuzaga keltirdi.