Isroil Bosh vaziri Benyamin Netanyahu o‘zini “tarixiy va ma’naviy vazifa”ni bajarayotganini aytib, “Katta Isroil” deb ataluvchi g‘oya bilan juda bog‘langanini ta’kidladi. Bu g‘oya Falastin davlati uchun ajratilgan hududlarni, shuningdek, hozirgi Iordaniya va Misrning ayrim qismlarini o‘z ichiga oladi.
Seshanba kuni i24NEWS isroillik telekanalida bergan intervyusida, hukumati G‘azoning qolgan qismlariga hujumni kengaytirishga tayyorlanar ekan, Netanyahu bu vazifani “avlodlar vazifasi” deb atadi va shunday dedi: “Bu yerga kelishni orzu qilgan yahudiy avlodlari bor edi va bizdan keyin ham keladigan avlodlar bo‘ladi.”
‘Katta Isroil’ (Eretz Yisrael HaShlema) atamasi 1967-yilgi Arab-Isroil urushidan beri Isroil va uning bosib olingan hududlarini — Sharqiy Quddus, G‘arbiy Sohil, G‘azo, Misrning Sinay yarim oroli va Suriyaning Golan tepaliklarini tasvirlash uchun ishlatiladi. Ilk sionistlardan biri bo‘lgan Ze’ev Jabotinskiy, Netanyahu boshchiligidagi Likud partiyasining mafkuraviy asoschisi, bu g‘oyani hozirgi Iordaniyaga ham nisbatan qo‘llagan.
Intervyu davomida sobiq Knesset a’zosi Sharon Gal Netanyahu’ga ‘Katta Isroil’ni tasvirlovchi bir tumorni ko‘rsatdi. Bu g‘oyaga bog‘liqligini so‘rashganda, Netanyahu: “Juda ham,” deb javob berdi.
‘Katta Isroil’ g‘oyasi Likud partiyasining siyosiy an’analarining asosiy qismi bo‘lib, u Revisyonist Sionizmga asoslangan. Netanyahu Falastin davlatining tashkil etilishiga bir necha bor qarshi chiqdi va tanqidchilar uning hukumatining noqonuniy ko‘chmanchi aholi punktlarini kengaytirishi bu g‘oyani amalga oshirishga qaratilganini aytishadi. Bu esa, “yerda faktlar yaratish” orqali mustaqil Falastin davlatining tashkil etilishini imkonsiz qilmoqda.
Ba’zi tahlilchilar G‘azodagi davom etayotgan qirg‘inni bu rejani tezlashtirishga qaratilgan urinish deb baholashmoqda. Tanqidchilar hukumatning yondashuvini “maksimal yer, minimal arablar” tamoyiliga asoslangan deb ta’riflashmoqda.
Falastinliklarning majburiy ko‘chirilishi
Netanyahu seshanba kuni Isroil G‘azoda qamal ostida qolgan falastinliklarga hududni tark etishga ruxsat berishini aytdi, chunki harbiylar kengroq hujumga tayyorlanmoqda. “Ularga jang maydonlarini tark etish imkoniyatini bering, avvalo jang maydonlarini, keyin esa umuman hududni tark etish imkoniyatini bering, agar ular xohlasa,” dedi u televideniye orqali bergan intervyusida.
“Biz bunga ruxsat beramiz, avvalo G‘azoda jang davomida, keyin esa albatta G‘azoni tark etishlariga ham ruxsat beramiz,” dedi u.
Bu izohlar G‘azo Sog‘liqni saqlash vazirligi oktyabr 2023-yildan beri Isroil kuchlari tomonidan qariyb 61,600 falastinlik o‘ldirilganini ma’lum qilgan bir paytda yangradi. Isroil xalqaro miqyosda davomiy tanqidga uchramoqda, jumladan, Xalqaro Jinoyat Sudi tomonidan Netanyahu’ga qarshi urush jinoyatlari bo‘yicha hibsga olish orderi va Xalqaro Sudda genotsid ishi ochilgan.
