Turkiya Afg‘onistonning Kunar viloyatida zilziladan zarar ko‘rgan odamlarga yordam berish uchun insonparvarlik yordamini yubordi. Bu halokatli zilzila minglab odamlarni uy-joysiz qoldirib, butun qishloqlarni vayron qilgan edi va qutqaruv hamda yordam operatsiyalari uchinchi kuniga kirdi.
“Afg‘onistonning Kunar viloyatidagi zilzila ofatiga javoban, Harbiy havo kuchlarimizning A400M samolyoti AFAD va Turkiya Qizil Yarim Oy jamiyati tomonidan tayyorlangan insonparvarlik yordamini yetkazish uchun Kayseri/Erkilet aeroportidan jo‘nab ketdi,” deb e’lon qildi Turkiya Mudofaa vazirligi chorshanba kuni X platformasida.
Kunar viloyatidagi Tolibon rasmiysi, anonimlik sharti bilan Anadolu agentligiga bergan intervyusida, ba’zi yordam mahsulotlari kecha kechasi uzoq hududlarga yetib borganini aytdi. Dastlabki rejaga ko‘ra, vaqtinchalik ma’muriyat odamlarni xavfsizroq joylarga ko‘chirishni rejalashtirgan edi.
“Mahalliy aholi o‘z yaqinlarining jasadlari hali vayronalar ostida bo‘lgani uchun ko‘chishni rad etdi. Shundan so‘ng biz chodirlar va boshqa zarur narsalarni tarqatishni boshladik,” dedi rasmiy.
Kunar viloyati Afg‘onistonning sharqiy qismida eng ko‘p zarar ko‘rgan hudud bo‘lib, hozirgacha 1400 dan ortiq odam halok bo‘ldi.
Rasmiylarning aytishicha, tog‘li hudud va zarar ko‘rgan yo‘llar yordam yetkazishni qiyinlashtirgan, ammo qutqaruv va yordam guruhlari barcha zarar ko‘rgan hududlarga yetib borgan.
“Biz yordam mahsulotlarini imkon qadar transport vositalari orqali yuboryapmiz, ammo zilzila tufayli uzilib qolgan hududlarda vertolyotlar yordamni yetkazish va jarohatlanganlarni shifoxonalarga olib borish uchun ishlatilmoqda,” dedi rasmiy.
‘Juda qiyin vaziyat’
Kunar viloyatidagi mahalliy aholi vakili Abdul Vohidning aytishicha, zilzila ta’sirlari hali ham davom etmoqda va bu odamlar orasida qo‘rquvni kuchaytirmoqda.
Seshanba kuni Afg‘onistonning shimoli-sharqida yangi 5,2 magnitudali zilzila sodir bo‘ldi va bu shimoli-g‘arbiy Pokistonda ham sezildi.
Insonparvarlik tashkilotlari bu vayronagarchilik ko‘lami xalqaro yordamni talab qilayotganini va inqirozni yanada chuqurlashtirmaslik uchun tezkor choralar ko‘rish zarurligini ogohlantirmoqda.
Seshanba kuni BMTning Afg‘oniston bo‘yicha insonparvarlik koordinatori Indrika Ratvatte, sharqiy Afg‘onistonda sodir bo‘lgan bu halokatli zilzila mamlakatdagi bir nechta inqirozlar davrida yuz berganini ta’kidladi.
“Statistik ma’lumotlarga, uzoqlik va tog‘li hududlarga qaraganda, zarar ko‘rgan odamlar soni yuz minglab bo‘lishi mumkin,” dedi Ratvatte.
Halok bo‘lganlar soni oshishi mumkin
Qo‘shni Pokiston, Eron, Xitoy va Hindiston kabi bir nechta davlatlar, shuningdek, G‘arb davlatlari Afg‘onistonga yordam yuborishni va’da qilishdi.
Vaqtinchalik ma’muriyat vakili Zabihulloh Mujohidning aytishicha, eng ko‘p zarar ko‘rgan Kunar viloyatida 1,411 kishi halok bo‘lgan, 3,124 kishi jarohatlangan va 5,412 ta uy vayron bo‘lgan.
Halok bo‘lganlar soni boshqa uchta viloyat – Nangarhor, Laghmon va Panjshir bo‘yicha ma’lumotlar e’lon qilingach, yana oshishi mumkin.
AQSh Geologiya xizmati zilzilani yakshanba kuni mahalliy vaqt bilan soat 23:47 da (GMT 19:17) Jaloloboddan 27 kilometr sharq-shimoli-sharqda, 8 kilometr chuqurlikda qayd etdi. Bu vaqtda ko‘pchilik aholi uxlayotgan edi.
Bu Afg‘onistonda 2021 yil avgustida Tolibon hokimiyatga qaytganidan beri sodir bo‘lgan uchinchi yirik zilzila hisoblanadi.