AQSh Moliya vaziri Skott Bessentning aytishicha, agar Tayvandan Yevropa Ittifoqigacha bo'lgan savdo hamkorlari Vashington bilan kelishuvga erishmasa, 1-avgustdan boshlab AQSh bojxona tariflari kuchga kiradi.
Bessent yakshanba kuni CNN telekanaliga bergan intervyusida, Prezident Donald Tramp 2-aprelda e'lon qilgan yuqori tariflar darajasi qayta kuchga kirishini aytdi. Tramp ushbu tariflarni savdo muzokaralari uchun vaqt berish maqsadida to'xtatgan edi va kelishuvlar uchun 9-iyulni oxirgi muddat sifatida belgilagan edi.
Bessent Trampning juma kuni Air Force One samolyotida jurnalistlarga aytgan gaplarini tasdiqladi. Tramp yangi muddatni ham e'lon qilib, "Men ehtimol 1-avgustda boshlayman. Bu juda erta, to'g'rimi?" degan edi.
Prezident 12 ta xat imzolaganini va bu xatlar dushanba kuni tariflarning oshirilishi haqida mamlakatlarga yuborilishini aytdi.
Tariflar aprel oyida e'lon qilingan kengroq rejalar doirasida kiritilgan bo'lib, Tramp deyarli barcha savdo hamkorlaridan keladigan tovarlarga 10 foizlik bojxona solig'ini joriy qilgan edi. Keyinchalik, ayrim davlatlar uchun bu tariflarni oshirish rejalashtirilgan edi.
Biroq, Tramp tezda bu oshirishlarni 9-iyulgacha to'xtatdi va savdo muzokaralariga imkon berdi. Davlatlar yuqori tariflardan qochish uchun kelishuvga erishishga harakat qilmoqda.
Hozircha, Tramp ma'muriyati Buyuk Britaniya va Vetnam bilan kelishuvlarni e'lon qildi, shuningdek, Vashington va Pekin bir-birlarining mahsulotlariga qo'yilgan yuqori tariflarni vaqtincha pasaytirishga kelishib oldi.
Bessent ma'muriyat bir nechta kelishuvlarga yaqin ekanligini aytdi. "Men bir necha kun ichida katta e'lonlarni kutaman," dedi u. Ammo qaysi davlatlar haqida gapirayotganini ochiqlamadi va "Ularni bosimdan qutqarishni xohlamayman," deb qo'shimcha qildi.
‘Maksimal bosim’ strategiyasi
Juma kuni Air Force One samolyotida Tramp xabar yuborish muzokaralardan ko'ra osonroq ekanligini aytib, "Bu AQSh bilan biznes qilishni xohlasangiz, to'lashingiz kerak bo'lgan narsa," dedi.
Bessent CNN boshlovchisi Dana Bashning ma'muriyat tahdidlarni muzokaralardan ustun qo'ymoqda degan fikriga qarshi chiqdi va 1-avgust sanasi yangi muddat emasligini ta'kidladi.
"Bu yangi muddat emas. Biz shunchaki, bu qachon sodir bo'lishini aytyapmiz. Agar tezlashtirmoqchi bo'lsangiz, marhamat. Agar eski tarifga qaytmoqchi bo'lsangiz, bu sizning tanlovingiz," dedi u.
U strategiya "maksimal bosim" qo'llash ekanligini aytib, Yevropa Ittifoqini misol qilib keltirdi. "Ular sekin boshlagan bo'lsa-da, hozir juda yaxshi progress qilmoqda," dedi.
Yevropa Ittifoqi va AQSh muzokarachilari dam olish kunlari uchrashuvlar o'tkazmoqda, Fransiya moliya vaziri esa shanba kuni bu hafta oxirida kelishuvga erishish umidini bildirdi.
Biroq, boshqa davlatlar hali ham xavotir bildirmoqda. Yaponiya bosh vaziri Shigeru Ishiba yakshanba kuni Vashington bilan savdo muzokaralarida "osonlikcha yon bermasligini" aytdi.
Rio-de-Janeyroda uchrashgan tez rivojlanayotgan iqtisodiyotlar BRICS yetakchilari esa "indiskriminatsion" import tariflari noqonuniy ekanligi va global savdoga zarar yetkazishi mumkinligidan "jiddiy xavotir" bildirdi.
Bessent yuqori tariflar AQSh inflyatsiyasiga ta'sir qilishi mumkinligi haqidagi xavotirlar haqida so'ralganda, "inflyatsiya va bir martalik narx o'zgarishlari" o'rtasida farq borligini aytdi.
"Inflyatsiya umumiy pul-kredit hodisasi. Biz buni ko'rmaymiz. Va hozirgacha, hatto bir martalik narx o'zgarishlarini ham ko'rmadik," dedi Bessent yakshanba kuni Fox News kanaliga.