O‘tgan oyda Air India yo‘lovchi samolyoti havoga ko‘tarilgandan so‘ng halokatga uchraganida, ikkala dvigatelga yoqilg‘i yetkazib berish to‘xtatilgani aniqlangan. Bu haqda dastlabki tergov hisobotida ma’lum qilindi. Ushbu halokatda 260 kishi halok bo‘lgan.
Hindistonning Aviatsiya Halokatlarini Tergov Byurosi ma’lumotiga ko‘ra, 12-iyun kuni Boeing 787-8 Dreamliner samolyotining yoqilg‘i boshqaruv tugmalari 'RUN' holatidan 'CUTOFF' holatiga bir necha soniya ichida o‘tkazilgan. Bu esa samolyotning tezlik bilan balandlikni yo‘qotishiga olib kelgan.
Samolyot G‘arbiy Hindistondagi Ahmedabad shahridan Londonga uchayotgan edi. Halokat natijasida bortdagi 242 kishidan 241 nafari va yerda yana 19 kishi halok bo‘lgan. Bir britaniyalik yo‘lovchi omon qolgan va keyinchalik kasalxonadan chiqarilgan.
“Kabina ovoz yozuvida uchuvchilardan biri boshqasidan nega yoqilg‘ini o‘chirganini so‘ragan. Ikkinchi uchuvchi esa buni qilmaganini aytgan,” deyiladi 15 sahifalik hisobotda.
Tugmalar yana 'RUN' holatiga qaytarilgach va dvigatellar qayta ishga tushayotgandek tuyulgach, uchuvchilardan biri “MAYDAY MAYDAY MAYDAY” favqulodda chaqiruvini bergan. Ammo o‘sha paytga kelib samolyot allaqachon tezlik bilan pastlay boshlagan edi.
Havo harakati boshqaruvchilari vaziyatni aniqlashtirishni so‘rashgan, ammo tez orada aloqa uzilib, halokat haqida favqulodda xizmatlarga xabar berilgan.
Tergov davom etmoqda
Tergov hisobotida aybdorlik yoki yakuniy xulosa chiqarilmagan, ammo ikkala dvigatelga yoqilg‘i yetkazib berish ketma-ket to‘xtatilgani tasdiqlangan. Biroq, bu qanday va nima uchun sodir bo‘lgani hali aniqlanmagan.
Aviatsiya sohasi bo‘yicha maxsus nashr The Air Current, noma’lum manbalarga asoslanib, tergov dvigatel yoqilg‘i tugmalariga qaratilganini xabar qilgan. Ammo, tergov yo‘nalishi o‘zgarishi va to‘liq tahlil bir necha oy yoki undan ko‘proq vaqt talab qilishi mumkinligini ta’kidlagan.
Hisobotda AQSh Federal Aviatsiya Ma’muriyatining 2018-yilda chiqargan axborot byulleteni eslatib o‘tilgan. Unda dvigatel yoqilg‘i boshqaruv tugmalarining qulflash mexanizmi ishdan chiqishi mumkinligi haqida ogohlantirilgan edi. Ammo FAA bu masalani “xavfli holat” deb tasniflamagan.
Air India tergovchilarga ushbu tavsiyalar majburiy emasligi sababli tekshiruvlar o‘tkazilmaganini bildirgan. Hisobotda aviakompaniya halokat vaqtida barcha texnik ko‘rsatmalar va ishlab chiqaruvchi tavsiyalariga rioya qilganini qo‘shimcha qilgan.
Samolyot bortida 230 yo‘lovchi, jumladan 169 hindistonlik, 53 britaniyalik, 7 portugaliyalik va 1 kanadalik bo‘lgan. Shuningdek, 12 nafar ekipaj a’zosi ham bor edi. Yerda esa o‘nlab odamlar jarohat olgan.
Mahalliy sog‘liqni saqlash rasmiylarining dastlabki hisob-kitoblariga ko‘ra, halok bo‘lganlar soni 279 nafar deb belgilangan edi. Ammo sud-tibbiy ekspertiza natijalari bir nechta bo‘laklangan qoldiqlar bir xil shaxslarga tegishli ekanini tasdiqlagach, bu raqam 260 nafarga qayta ko‘rib chiqilgan.
