TURKIYA
3 daqiqa o'qish
Birlashgan Qirollik, Yevropa va Turkiya mintaqaviy tortish kuchini shakllantirishga tayyor
Hakan Fidan ta'kidlaganidek, Yevropa armiyalarining ko'pchiligi Turkiya harbiy kuchlaridan kuchli emas, Amerikaning "xavfsizlik soyabonini" olib tashlashi nima bo'lishini Yevropa tashvishlanmoqda.
Birlashgan Qirollik, Yevropa va Turkiya mintaqaviy tortish kuchini shakllantirishga tayyor
/ Reuters
17 март 2025

Turkiya tashqi ishlar vaziri dunyo bir necha ta'sir doiralariga bo'linadigan bo'lsa, Yevropa yetakchilari nima qilishni bilmayotganini ta'kidladi.

“Buyuk Britaniya, ayrim Yevropa davlatlari va Turkiyani o'z ichiga olgan tuzilma mintaqada o'zining jozibador markazini yaratishi mumkin,” dedi Hakan Fidan payshanba kuni Turkiyaning TV100 telekanaliga bergan intervyusida.

“Bu imkoniyat bor; sharoit mavjud. Faqat iroda ko'rsatib, uni amalga oshirish kerak,” deya qo'shimcha qildi Fidan. U, agar Turkiya 2007-2008 yillarda Yevropa Ittifoqiga qo'shilganida, Buyuk Britaniya Ittifoqdan chiqmagan bo'lardi, deb ta'kidladi.

“Turkiya va Buyuk Britaniyani o'z ichiga olgan Yevropa Ittifoqi tuzilmasi o'z tashqi siyosati va xavfsizlik arxitekturasini ancha oldin rivojlantirgan bo'lardi,” deya fikr bildirdi u.

Fidan, shuningdek, Yevropa davlatlari mudofaa qobiliyatlarini oshirish uchun “ReArm Europe” dasturiga 800 milliard yevro ajratganini ta'kidladi. Bu sohada Turkiyaning yulduzi porlamoqda.

Uning so'zlariga ko'ra, ko'p Yevropa armiyalari jang maydonlarida sinovdan o'tgan Turkiya harbiy kuchlari kabi kuchli emas. U, shuningdek, AQSh o'zining xavfsizlik soyabonini olib tashlasa, nima bo'lishidan Yevropa xavotirda ekanini ta'kidladi.

Yevropa Ittifoqiga a'zo bo'lish ustuvor yo'nalish bo'lib qolmoqda

TV100 telekanaliga bergan intervyusida Turkiya tashqi ishlar vaziri Yevropa davlatlari bilan ikki tomonlama munosabatlar yaxshi holatda ekanini ta'kidladi.

“Bizning Yevropa bilan umumiy savdo hajmimiz 200 milliard dollardan oshadi. Bu dunyodagi eng muvozanatli savdo hajmi, ikkala tomon uchun ham,” dedi u.

2019 yilda biroz uzilgan Yevropa Ittifoqi institutlari bilan munosabatlarni tiklashdagi qiyinchiliklarni ta'kidlagan Fidan, Anqara uchun Yevropa Ittifoqiga a'zo bo'lish strategik ustuvorlik bo'lib qolayotganini qayd etdi. Biroq, uning so'zlariga ko'ra, Yevropa Ittifoqi bu masalaga xuddi shunday yondashayotgani ko'rinmaydi.

Tashqi ishlar vaziri muzokaralar davomida ikki tomon manfaatlarini hisobga oladigan konstruktiv pozitsiyani qabul qilish niyatini bildirdi va 2019 yildan beri Yevropa Ittifoqida hukm surgan salbiy muhit kamayganini ta'kidladi.

Ukrainadagi urush

Payshanba kuni so'zlagan Turkiya tashqi ishlar vaziri, shuningdek, Rossiya-Ukraina urushi Yevropa davlatlari, jumladan, Turkiya uchun bir-birini himoya qilishga tayyorlikni sinovdan o'tkazishini ta'kidladi.

Ukrainadagi urushni qanday yakunlash masalasidagi fikrlar farqlanishini izohlar ekan, Fidan shunday dedi: “Ukrainadagi urushning boshlanishi tomonlarni bo'ldi, uning yakuni esa ularni yana bo'lib qo'ymoqda. Turkiyaning boshidan beri bildirgan bayonotlari endi AQSh tomonidan ham aytilmoqda.”

Anqara boshidan beri Rossiya va Ukraina o'rtasidagi uch yildan ortiq davom etayotgan urushni muzokaralar orqali tugatishga chaqirib kelmoqda. Bu yondashuv endi AQSh tomonidan Prezident Donald Tramp davrida qabul qilindi.

“Biz siyosiy, texnik va harbiy jihatdan qo'limizdan kelgan barcha ishni davom ettiramiz,” dedi Fidan va NATO ichida uzoq vaqt davomida o'q otishni to'xtatishga chaqirgan yagona davlat sifatida Turkiya Rossiya va Ukraina o'rtasida vositachilik sa'y-harakatlarini kuchaytirishga tayyor ekanini bildirdi.

Fidan, “haqiqiy” tinchlik muzokaralari faqat barcha tomonlar ishtirok etgan taqdirdagina mumkin bo'lishini ta'kidladi. Turkiya yana bir bor tinchlik muzokaralarini o'tkazish uchun ochiq taklif bildirdi.

TRT Globalni kuzatib boring. Fikr-mulohazalaringizni baham ko'ring!
Contact us