Ukraina AQShdan 100 milliard dollarlik qurol sotib olishni, bu xarajatni esa Yevropa ittifoqchilari tomonidan moliyalashtirishni taklif qildi. Bu rejalar Rossiya bilan tinchlik kelishuvidan so‘ng AQSh xavfsizlik kafolatlarini ta’minlash maqsadida ishlab chiqilgan, deb xabar bermoqda Financial Times.
Nashrga ko‘ra, ittifoqchilar bilan bo‘lishilgan hujjatda, AQSh hamkorlari bilan 50 milliard dollarlik dron ishlab chiqarish bitimi ham taklif qilingan. Ushbu paket Ukraina Prezidenti Vladimir Zelenskiyning Oq uyda AQSh Prezidenti Donald Tramp bilan uchrashuvi oldidan tarqatilgan.
Kiyevning bu taklifi Trampning AQSh sanoati uchun iqtisodiy foyda keltirishga qaratilgan siyosatiga mos keladi. Kelajakdagi yordam haqida so‘ralganda, Tramp jurnalistlarga shunday dedi: “Biz hech narsa bermayapmiz. Biz qurol sotyapmiz.”
Hujjatda ta’kidlanishicha, “barqaror tinchlik [Rossiya Prezidenti Vladimir] Putinga berilgan imtiyozlar va bepul sovg‘alarga emas, balki kelajakdagi tajovuzlarning oldini oladigan kuchli xavfsizlik tizimiga asoslanishi kerak.”
Ukraina Rossiyaning Donetsk va Luganskning ayrim hududlaridan qo‘shinlarini olib chiqish evaziga front chizig‘ini muzlatish taklifini rad etdi. Ukraina bunday imtiyozlar Moskvaning mamlakat ichkarisiga yanada chuqurroq kirib borishiga yo‘l ochishi mumkinligidan ogohlantirdi.
Germaniya kansleri Fridrix Mers, Vashingtonda Zelenskiy va Tramp bilan birga so‘zga chiqib, avvalo o‘t ochishni to‘xtatish zarurligini ta’kidladi. “Men keyingi uchrashuv o‘t ochishni to‘xtatmasdan o‘tishini tasavvur qila olmayman,” dedi u va Moskvaga nisbatan ko‘proq bosim o‘tkazishga chaqirdi.
Ukraina hujjatida, shuningdek, Rossiya Kiyevga urush davridagi zararlar uchun kompensatsiya to‘lashi kerakligi, bu esa G‘arb davlatlarida muzlatilgan 300 milliard dollarlik Rossiya aktivlari hisobidan amalga oshirilishi mumkinligi aytilgan. Har qanday sanksiyalarni yumshatish esa Moskvaning tinchlik kelishuviga rioya qilishiga bog‘liq bo‘lishi kerakligi ta’kidlangan.
Rossiya ommaviy axborot vositalarida Trampning yetakchiligini masxara qiluvchi kadrlar hujjatda keltirilgan bo‘lib, bu Kremlning tinchlik sa’y-harakatlariga jiddiy yondashmayotganini ko‘rsatadi, deb baholangan.
Ushbu takliflar Trampning Alyaskada Putin bilan o‘tkazgan sammitidan bir necha kun o‘tib e’lon qilindi. Sammitda AQSh prezidenti “katta yutuqlar” haqida gapirgan, ammo mojaroni tugatish bo‘yicha kelishuvga erishilmaganini tan olgan edi.
