İsrail Fələstinin "Həmas" müqavimət hərəkatı ilə iki aylıq kövrək atəşkəsi pozaraq, Qəzzaya genişmiqyaslı hücuma başlayıb. Hücum nəticəsində azı 404 fələstinli həlak olub, 562 nəfər isə yaralanıb.
İsrail və Fələstinin "Həmas" müqavimət hərəkatı arasında əldə olunan atəşkəs İsrail ordusunun çərşənbə axşamı Qəzzaya endirdiyi zərbələr nəticəsində sona çatıb. Fələstin xəstəxanasının rəsmiləri hücum nəticəsində aralarında qadınlar və uşaqların da olduğu 400-dən çox insanın öldüyünü bildirib. İsrail isə əməliyyatın nə qədər davam edəcəyi ilə bağlı hər hansı bir məlumat verməyib.
Bu hücumlar beynəlxalq səviyyədə ciddi reaksiyalar doğurub.
Türkiyə
Türkiyə fələstinlilərin kütləvi şəkildə öldürülməsini Netanyahu hökumətinin "soyqırım siyasəti"nin növbəti mərhələsi olaraq qiymətləndirib.
"İsrail beynəlxalq hüququ və ümumbəşəri dəyərləri ən ciddi şəkildə pozaraq bəşəriyyətə meydan oxuyur", - deyə Türkiyə Xarici İşlər Nazirliyinin yaydığı bəyanatda vurğulanıb.
Bəyanatda İsrailin təcavüzkar hərəkətlərinin, beynəlxalq sülh səylərinin artdığı bir dövrdə regional sabitliyi təhdid etdiyi bildirilib.
"İsrail hökumətinin hərəkətləri regionun gələcəyini təhdid edir. İsrailin yeni zorakılıq aktlarına səbəb olması qəbuledilməzdir", - deyə bəyanatda qeyd olunub.
Rəsmi Ankara beynəlxalq ictimaiyyəti İsrailə qarşı aydın mövqe nümayiş etdirməyə və Qəzzaya daimi atəşkəs ilə humanitar yardımın çatdırılması üçün təcili tədbirlər görməyə çağırıb.
Həmas
‘‘Həmas’’ın yüksək rütbəli rəsmisi İzzət Ər-Rişq, ərəb və müsəlman ölkələri ilə azadlıqsevər insanları sionistlərin Qəzza xalqına qarşı soyqırım müharibəsinin bərpasını rədd etmək üçün küçə və meydanlara çıxmağa və səslərini ucaltmağa çağırıb.
"Netanyahu onlara nəinki yemək və dərman almağa mane oldu, həm də qəzzalı uşaqları yatarkən bombaladı və öldürdü", - deyə İzzət Ər-Rişq bildirib.
İzzət Ər-Rişq həmçinin qeyd edib ki, Netanyahunun Qəzzada müharibəni yenidən başlatmaq qərarı "əsirləri qurban vermək qərarı və onlara qarşı ölüm hökmüdür".
İzzət Ər-Rişq, vasitəçilər və dünya liderlərini İsrailin hərəkətlərinin həqiqətini üzə çıxarmağa və münaqişənin yenidən alovlanmasına görə Netanyahunu məsuliyyətə cəlb etməyə çağırıb.
“Hərbi repressiya və qəddar sionist təcavüzü xalqımızın iradəsini və müqavimətimizi qırmağa müvəffəq olmayacaq”, - deyə İzzət Ər-Rişq vurğulayıb.
Fələstin Xarici İşlər Nazirliyi
Fələstin Xarici İşlər Nazirliyi, İsrailin mülki şəxslərə hücumlarını “Qəzzanın yenidən qurulması üçün beynəlxalq səylərin pozulması və İsrailin atəşkəslə bağlı öhdəliklərindən yayınması” kimi qiymətləndirib.
“Siyasi həll yolları sakitliyin bərpası, təcavüzün dayandırılması və münaqişənin həlli üçün açardır ”,-deyə məlumatda bildirilib.
Yəmən
Yəməndəki husilər, müttəfiqləri "Həmas"a dəstək vermək üçün öz əməliyyatlarını gücləndirəcəklərinə söz verib və Qırmızı dənizdə İsrail gəmilərinə hücumları bərpa edəcəklərini bildirib.
Husilərin ali siyasi şurasının bəyanatında deyilir: “Biz sionist düşmənin Qəzzə zolağına hücumlara yenidən başlamasını pisləyirik. Fələstin xalqı bu müharibədə tək qalmayacaq, Yəmən də dəstək və yardımlarını davam etdirəcək”.
Misir
Misir Xarici İşlər Nazirliyi, İsrailin bir gecədə həyata keçirdiyi hava hücumlarını, yanvarın 19-da qüvvəyə minən atəşkəsin açıq şəkildə pozulması kimi qiymətləndirib.
Hücumların bölgənin sabitliyi üçün ciddi nəticələrə səbəb ola biləcək təhlükəli addım olduğunu bildirən Misir, Qətər və ABŞ-la birlikdə Qəzzada atəşkəsin əldə edilməsinə vasitəçilik edib.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının baş katibi Antonio Quterreş İsrailin Qəzzaya son hücumları zamanı aralarında uşaq və qadınların da olduğu yüzlərlə fələstinlinin öldürülməsinə görə kədərləndiyini bildirib.
BMT baş katibinin müavini Fərhan Haq verdiyi açıqlamada BMT rəhbərinin dərhal atəşkəs, fasiləsiz humanitar yardımın bərpası və qalan əsirlərin azad edilməsi üçün güclü çağırış etdiyini bildirib.
BMT-nin insan haqları üzrə komissarı Volker Türk İsrailin Qəzzaya son hava hücumlarının "faciəyə faciə əlavə edəcəyini" deyib və mühasirəyə alınmış zolaqdakı "kabus"a təcili son qoyulmasını istəyib.
Volker Türk son 18 aylıq zorakılığın “bu böhrandan hərbi çıxış yolunun olmadığını” açıq şəkildə nümayiş etdirdiyini və yeganə yolun beynəlxalq hüquqa uyğun siyasi həll olduğunu vurğulayıb.
"İsrailin bundan sonra hər hansı hərbi güc tətbiq etməsi, onsuz da fəlakətli şəraitdə yaşayan Fələstin əhalisinə daha çox əzab yaşadacaq", - deyə Volker Türk vurğulayıb.
O, həmçinin həbs edilənlərin dərhal və qeyd-şərtsiz azad edilmələrinin vacibliyini qeyd edib.
İsveçrə
İsrailin son hava hücumlarına münasibət bildirən İsveçrə Xarici İşlər Nazirliyi, Qəzzada atəşkəsin bərpa edilməsi ilə bağlı çağırış edib.
"İsveçrə dərhal atəşkəs rejiminə qayıtmağa, bütün əsirləri azad etməyə və humanitar yardımın fasiləsiz çatdırılmasına çağırır. Bu, bizə mülki əhalinin müdafiəsi öhdəliyini xatırladır", - deyə İsveçrə Xarici İşlər Nazirliyinin yaydığı bəyanatda bildirilib.
Rusiya
Rusiya İsrailin mühasirə altında olan Qəzzaya yenidən hücum etməsi səbəbindən münaqişənin mümkün alovlanması barədə xəbərdarlıq edib.
Kreml sözçüsü Dmitri Peskov Moskvada jurnalistlərə verdiyi açıqlamada deyib: “Vəziyyətin pisləşməsi və gərginliyin yenidən artması bizi narahat edir”.
Dmitri Peskov Moskvanın vəziyyəti çox diqqətlə izlədiyini bildirib.
Malta
Maltanın baş naziri, İsrailin Qəzzaya "barbarcasına" hücumlarını kəskin şəkildə pisləyib.
Robert Abela bildirib ki, bazar ertəsi günü Qəzzaya edilən intensiv hücumlarda aralarında uşaq və qadınların da olduğu 300-dən çox adam həlak olub.
“@maltagov adından bu vəhşi hücumları qətiyyətlə pisləyirəm”, – deyə o, rəsmi "X" internet səhifəsində vurğulayıb.
Robert Abela həmçinin qeyd edib: "Maltanın Qəzzada, Ukraynada və onun hüdudlarından kənarda sülh üçün göstərdiyi səyləri kifayət qədər vurğulaya bilmirəm".
Norveç
Norveç baş naziri Conas Qahr Store deyib: "Bu, Qəzzada yaşayan insanlar üçün böyük faciədir. Onlar demək olar ki, müdafiəsizdirlər. Çoxu çadırlarda və xarabalıqlarda yaşayır".
"İsrailin bunu etmək üçün silah və hava gücünə malik olduğunu düşünmək üçün səbəblər var", – deyən Store, hücumların İsrail və "Həmas"ın sürətlə atəşkəsə nail olmaq şanslarını daha da azaltdığını vurğuladı.
Norveçin xarici işlər naziri Espen Barth Eide isə bildirib: "Bu kabusdur. Həm çətin vəziyyətdə olan, sülhə ehtiyacı olan Fələstin mülki əhalisi, həm də evlərinə qayıtmaq ümidi olan əsirlər və onların ailələri üçün".
Eide, atəşkəs danışıqlarının bərpa oluna bilməsi üçün hərbi əməliyyatları dərhal dayandırmağa çağırıb.
Avstraliya
Avstraliya, Təl-Əvivin fələstinlilərə qarşı yeni hücumundan sonra İsraili öhdəliklərinə əməl etməyə çağırıb.
"Avstraliya bütün tərəflərdən Qəzzada atəşkəs və əsirlər haqqında sazişin şərtlərinə hörmət etməyi və onun tam icrasını təmin etməyi tələb edir. Bütün mülki vətəndaşlar qorunmalıdır. Bütün tərəflər beynəlxalq humanitar hüquqa əməl etməlidir", – deyə Avstraliya xarici işlər naziri Penni Vonq rəsmi "X" internet səhifəsində paylaşım edib.
