Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası iyunun 4-də Qəzzada “bütün tərəflərin hörmət etdiyi dərhal, qeyd-şərtsiz və daimi atəşkəsə” çağıran qətnaməni səsə qoymağa hazırlaşır.
BMT diplomatları bildiriblər ki, Birləşmiş Ştatlar bu qətnaməyə veto qoya bilər.
Qəzzadakı humanitar vəziyyəti “fəlakət” olaraq xarakterizə edən təklifdə həmçinin “Qəzzaya humanitar yardıma qoyulan bütün məhdudiyyətlərin dərhal və qeyd-şərtsiz götürülməsi və bu cür yardımın BMT və humanitar tərəfdaşlar tərəfindən təhlükəsiz və maneəsiz şəkildə geniş şəkildə paylanması” tələb olunur.
Bu gün gün ortadan sonra keçirilməsi planlaşdırılan səsvermə ABŞ-ın dəstəklədiyi mübahisəli yardım mərkəzində kömək istəyən fələstinlilərin İsrail tərəfindən hər gün öldürülməsi fonunda keçirilir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Qəzzada artan aclıq böhranını aradan qaldırmadığını, İsrailə yardımdan silah kimi istifadə etməsinə icazə vermədiyini və neytrallıq, qərəzsizlik və müstəqillik kimi humanitar prinsiplərə uyğun gəlmədiyini bildirərək yeni sistemi rədd edib.
Qanun layihəsi bütün əsas humanitar xidmətlərin həmin prinsiplərə, beynəlxalq humanitar hüquqa və BMT Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələrinə uyğun olaraq bərpasını tələb edir.
ABŞ-in veto qoyacağı gözlənilir
İyunun 3-də xüsusi danışıqlara görə adının açıqlanmaması şərti ilə müxtəlif ölkələrdən bir neçə BMT diplomatı ABŞ-ın layihəyə veto qoyacağını gözlədiklərini bildiriblər.
Diplomatlar həmçinin bildiriblər ki, qanun layihəsini təqdim edəcək şuranın seçilmiş 10 üzvü Amerika tərəfi ilə danışıqlar aparmağa çalışsalar da, nəticə əldə edə bilməyiblər.
ABŞ-ın BMT-dəki missiyası hələlik qanun layihəsi barədə açıqlama verməyib.
Bir qərarın qəbul edilməsi üçün qətnamə lehinə doqquz səs verilməlidir və daimi üzvlərdən heç biri - ABŞ, Rusiya, Çin, Britaniya və ya Fransa tərəfindən veto qoyulmamalıdır.
2023-cü il oktyabrın 7-dən bəri Təhlükəsizlik Şurası Qəzza ilə bağlı 14 qətnaməyə səs verib və onlardan dördünü qəbul edib.
Son qətnamə də Şuranın seçilmiş 10 üzvü tərəfindən təklif edilib və "bütün üzvlər tərəfindən hörmətlə yanaşacaq dərhal, qeyd-şərtsiz və daimi atəşkəs" çağırışı edilib.
Noyabrın 20-də keçirilən səsvermədə Şuranın 15 üzvündən 14-ü lehinə səs verib, lakin ABŞ qətnaməyə veto qoyub.
İsrail qırğını
İsrail 2023-cü ilin oktyabr ayından Qəzzada soyqırım həyata keçirir. Fələstinlilər əksəriyyəti qadın və uşaq olmaqla 54 470-dən çox insanın öldürüldüyünü qeyd edib.
Fələstinin rəsmi xəbər agentliyi WAFA-nın məlumatına görə, təxminən 11.000 fələstinlinin dağılmış evlərin dağıntıları altında qalmasından qorxurlar.
Lakin ekspertlər hesab edirlər ki, faktiki ölənlərin sayı Qəzza rəsmilərinin bildirdiyindən qat-qat çoxdur və 200 minə yaxın ola bilər.
Soyqırım zamanı İsrail blokadaya alınmış ərazinin çox hissəsini dağıdıb, demək olar ki, bütün əhalini köçkün vəziyyətinə salıb.
