ABŞ prezidenti Donald Tramp İsrail və İran arasında təxminən iki həftə davam edən şiddətli qarşıdurmanı rəsmi olaraq sona çatdırmaq məqsədilə iyunun 24-də saat 04,00 (GMT) mərhələli atəşkəsin başlanacağını elan edib.
Tramp “Truth Social” platformasında etdiyi paylaşımda razılaşmanın "tam və ümumi atəşkəs" çağırışı etdiyini bildirib. Bu plana əsasən, əvvəlcə İran əməliyyatları dayandıracaq, 12 saat sonra isə İsrail atəşkəsə qoşulacaq.
Atəşkəsin Trampın "12 GÜNLÜK MÜHARİBƏ" adlandırdığı qarşıdurmanın "rəsmi sonu" olacağı gözlənilir.
Tramp "Hər şeyin planlaşdırıldığı kimi gedəcəyini nəzərə alaraq, və bu belə olacaq, mən hər iki ölkəni – İsrail və İranı – bu '12 GÜNLÜK MÜHARİBƏ' adlandırılan qarşıdurmanı sona çatdırmaq üçün göstərdikləri səbr, cəsarət və zəkalarına görə təbrik etmək istəyirəm" deyib.
Qeyd edək ki, münaqişə iyunun 13-də İsrailin İranın bir neçə hərbi, mülki və nüvə obyektlərinə, o cümlədən Fordo yeraltı zənginləşdirmə obyektinə hava hücumları ilə başladı.
Tehran buna İsrail hədəflərinə ballistik raket hücumları ilə cavab verdi və bu, onilliklər ərzində iki ölkə arasında ən birbaşa hərbi qarşıdurmaya səbəb olan qarşılıqlı hücumlar dövrünü başlatdı.
Gərginlik iyunun 22-də ABŞ-ın İsrailin hücumlarına qoşularaq İranın üç nüvə obyektinə zərbə endirməsi və İranın Qətərdəki ABŞ-ın Əl-Udeyd Hərbi Bazasına raket hücumu ilə daha da dərinləşdi.
Gərginliyin dərinləşməsinə baxmayaraq, Oman və İsveçrə vasitəsilə diplomatik kanalların atəşkəsin əldə olunması üçün cəhdlərini davam etdirdikləri bildirilir.
Tramp vasitəçilər haqqında məlumat verməsə də, hər iki tərəfi əməliyyatların "hərtərəfli düşünülmüş şəkildə dayandırılmasına" razı olduqlarına görə alqışlayıb.
İranın atəşkəsə başlaması və sonra isə İsrailin qoşulması tərzində mərhələli zaman cədvəlinin hər iki ordunun da davam edən hücumları tamamlamasına və qəfil mənfiliklərin qarşısını almaq üçün nəzərdə tutulduğu bildirilib.
Qeyri-sabit və gərgin bölgə
Son iki həftə ərzində açıq qarşıdurma nəticəsində İranda yüzlərlə, İsraildə isə onlarla insan həlak oldu. Hər iki ölkədə insanlar hava hücumlarından və raket zərbələrindən qorunmaq üçün sığınacaqlara üz tutdular.
Döyüşlər daha geniş bir regional müharibə qorxularını artırdı.
İran İsrailin hücumlarında həlak olan mülki şəxslər və İnqilab Keşikçiləri üzvləri üçün dəfn mərasimləri keçirdi.
Eyni zamanda, İsrail ölkə üzrə fövqəladə protokolları aktivləşdirdi və İran ərazisinə son dövrlərdə ən genişmiqyaslı hücumlarını həyata keçirdi.
