İranın İsrailin müdafiə sənayesi ilə əlaqəsi olan dünyaca məşhur bir qurum olan "Weizmann İnstitutu"na cavab raket hücumu İsrailə açıq bir mesaj verdi: “Əgər bizim alimlərimizi hədəf alsanız, biz də sizin alimlərinizi hədəfə alacağıq”.

İyunun 15-də səhər tezdən İran raketləri təkcə İsrail ərazisini deyil, həm də İsrailin elmi qürurunun ürəyini vurdu.

Sosial elmləri, fizika və kimya sahələrində onilliklər ərzində dünya miqyasında tanınan tədqiqat mərkəzi olan "Weizmann Elm İnstitutu" birbaşa hücum nəticəsində ciddi ziyan gördü. İsrail rəsmiləri və alimləri hücumu həm taktiki, həm də simvolik zərbə kimi qiymətləndiriblər.

Professor Oren Şuldiner 16 ildir laboratoriyasının yerləşdiyi dağıntıların yanında dayanaraq, "Onlar İsraildə elmin tacını zədələməyə müvəffəq oldular" deyib.

“Bu, onlar üçün mənəvi qələbədir”.

Hücumda heç kim ölməsə də, zərbə dağıdıcı olub.

İki bina birbaşa vurulub; birində biologiya elmləri laboratoriyaları yerləşirdi, digərinin isə hələ də tikinti işləri davam edir.

Ən azı onlarla başqa binaya ziyan dəyib, pəncərələri sındırılıb, polad konstruksiyalar əyilib və mürəkkəb tədqiqat mühitləri yanan dağıntılara çevrilib.

Professor Sarel Flayşman "Bu, bir çox insanın həyatının əsəri idi. Bəzi laboratoriyalar sözün əsl mənasında dağıdıldı. Sözün əsl mənasında heç nə qalmadı" deyib.

İran ssenarini tərsinə çevirir

İsrail illərdir ki, İranın nüvə proqramını gecikdirmək və ya qarşısını almaq üçün İranın nüvə alimlərini gizli sui-qəsdlərlə hədəfə alır.

İran son hücumu ilə İsrailin öz elmi elitasını hədəf almağın ədalətli oyun olduğunu açıq şəkildə göstərdi.

1934-cü ildə qurulan və İsrailin ilk prezidentinin adını daşıyan "Weizmann İnstitutu" ümumilikdə dünyanın ən yaxşı tədqiqat mərkəzləri sırasına daxil edilir.

Mərkəzdə İsrailin ilk bilgisayarı yaradılıb və müdafiə sənayesi ilə, xüsusilə "Elbit Systems" adlı müdafiə firması ilə əməkdaşlıq edib.

Analitik Yoel Quzanskinin fikrincə, bu əlaqə institutun hədəfə alınmasında amil ola bilər.

Quzanski deyib: “İnstitut İsrailin elmi tərəqqisinin simvoludur".

“İran isə mesaj verir: “Əgər siz bizim alimləri hədəf alsanız, biz də sizin alimlərinizi hədəfə alacağıq”.

Bu, İranın "Weizmann" ilə əlaqəsi olan alimləri hədəf almağa cəhd etdiyi iddia edilən ilk fakt deyil.

2023-cü ildə İsrail səlahiyyətliləri kampusda yaşayan bir nüvə alimi tapıb öldürmək üçün İranla əlaqəli olduğu iddia edilən planın qarşısını alıb.

İşğal olunmuş Şərqi Qüdsdən olan bir neçə fələstinli şübhəli sui-qəsd həyata keçirilməzdən əvvəl həbs edilib.

Lakin indiki hücum əvvəlki planlardan kənara çıxdı.

Şuldiner dağıntıların arasından keçərkən səsi titrəyərək dedi: "Xilas edəcək heç nə yoxdur. Heç bir iz qalmayıb. Bütün işlərimiz dayanıb. Yenidən qurmaq üçün illərə ehtiyac var".

Kampus hələ də bağlı olduğu üçün elm adamları işlərini nə vaxt və ya necə davam etdirə biləcəklərini proqnozlaşdırmaqda çətinlik çəkirlər.

Məhv etməkdən əlavə, qarşılıqlı hücumlar münaqişədə dönüş nöqtəsini qeyd edir: Döyüş meydanı indi təkcə raketləri deyil, həm də zehinləri əhatə edir.

Şuldiner "Bu, yarada biləcəyimiz elmə çox ciddi ziyandır" deyib.