Откако Израел започна да го спроведува својот геноцид врз Палестинците во Газа, тој постигна одредени цели на надворешната политика кои претходно беа недостижни.
Од октомври 2023 година, Израел - со помош на американско и европско оружје - ја уништи цела Газа, спроведе обемни воени инвазии и прошири нелегални ционистички населби во окупираниот Западен Брег, значително го ослабна ривалот Хезболах во Либан, окупираше повеќе територија во Сирија, ги бомбардираше јеменските Хути, ги збриша високите лидери на Иран во 12-дневна војна и ја презеде контролата врз границите на Газа со Египет, што е големо кршење на неговите безбедносни договори со Каиро.
Охрабрен од неактивноста на светот и соучеството на своите сојузници, Израел даде конечно одобрение за својот контроверзен проект за населба Ист 1 (East1) или E1, кој ефикасно би го отсекол окупираниот Западен Брег од окупираниот Источен Ерусалим и би ја поделил палестинската територија на два дела.
Израелскиот ратоборен премиер Бенјамин Нетанјаху, исто така, изјави дека е на „историска и духовна мисија“ и дека е многу приврзан кон визијата за „Голем Израел“ или таканаречен „Ерец Израел“ - ционистичка експанзионистичка визија која полага право на окупираниот Западен Брег, Газа, делови од Либан, Сирија, Египет, Јордан, Саудиска Арабија, Ирак, Кувајт, како и Туркије.
Аналитичарите тврдат дека двата плана што ги заговара Израел се опасни и дизајнирани да го поткопаат широко прифатеното решение со две држави за израелско-палестинскиот конфликт, кој потекнува од израелската окупација на историска Палестина од 1948 година.
„Стоиме на работ на бездната, а (израелската) влада нè движи напред со полна брзина“, изјави за ТРТ Ворлд во соопштение Мир сега (Peace Now), израелска група против населбите.
Планот на режимот на Нетанјаху за населбите E1 е „смртоносен за иднината на Израел и за секоја шанса за постигнување мирно решение за две држави... гарантирајќи уште многу години крвопролевање“, се вели во соопштението.
Јонатан Мизрачи, кој работи како ко-директор на проектот Надгледување на населбите (Settlement Watch) во Мир сега, изјави за ТРТ Ворл дека планот E1 ја загрозува иднината и на Палестинците и на Израелците.
„Опасно е, бидејќи единственото политичко решение што го гледаме за Израел е да има палестинска држава. E1 е голема пречка за ова решение и закана за целиот регион“, додава Мизрачи.
Нетанјаху го искористува фактот дека САД практично не вршат никаков притисок врз Тел Авив, продлабочувајќи ги своите обиди да ја елиминира можноста за независна Палестина, вели тој.
„(Нетанјаху) сака да спречи палестинска држава, а тоа може да го направи кога американската администрација не го спречува да гради на Западниот Брег“, додава Мизрачи.
Тој ја отфрла идејата дека Палестинската самоуправа (ПА), предводена од палестинскиот претседател Махмуд Абас, би можела самостојно да се спротивстави на израелските планови, наведувајќи: „Само меѓународниот притисок може да ѝ помогне на Палестинската самоуправа“.
Израелскиот режим неодамна го одобри планот Е1, кој има за цел да изгради речиси 7.000 станбени единици за нелегални доселеници во и околу населбата Маале Адумим.
Овој план ефикасно го прекинува палестинскиот територијален континуитет помеѓу Рамалах и Витлеем.
Планот Е1, замислен пред повеќе од две децении, предлага изградба на 12 квадратни километри источно од окупираниот Источен Ерусалим, поврзувајќи го со Маале Адумим, блок на нелегални населби.
План внимателно изработен во текот на две години
Е1 долго време е дипломатска жариште. И Израел го користи како алатка за пазарење против Палестинците.
Последователните американски претседатели предупредија дека тоа ќе ги попречи мировните преговори. Во 2012 година, интервенцијата на САД го запре напредокот на Израел кон Е1 откако Палестина во ОН доби статус на држава набљудувач која не е членка.
Но Израел, охрабрен од неодамнешните регионални придобивки и премолчената поддршка на САД, сега го смета планот Е1 за потенцијално одржлив.
Планот за населба Е1 во никој случај не е нов, изјави за ТРТ Ворлд Низар Фарсах, поранешен советник на палестинскиот претседател Махмуд Абас.
„Планот Е1 постои речиси две децении и најчесто се користеше како пркос против повиците за замрзнување на населбите“, вели Фарсах, кој е и предавач на Универзитетот Џорџ Вашингтон во Вашингтон и клучен член во палестинските преговори со Израел.
Нетанјаху го одобри планот за да ги смири своите тврдокорни и озлогласени министри како што се Безалел Смотрич и Итамар Бен-Гвир, вели Фарсах, додавајќи: „Се чини дека овој пат тоа е одговор на неколку европски држави кои изјавија дека планираат да ја признаат државата Палестина“.
На 28 мај 2024 година, Норвешка, Ирска и Шпанија објавија признавање на Палестина. Словенија го следеше примерот на 4 јуни 2024 година.
Франција објави дека ќе ја признае Палестина во септември 2025 година. Велика Британија и Канада објавија национално признавање на Палестина до септември 2025 година.
Малта изјави дека ќе ја признае Палестина на претстојното Генерално собрание на Обединетите нации во септември 2025 година, додека Сан Марино најави процес на постепено признавање на Палестина, со цел да се заврши до крајот на 2025 година.
Белгија, Луксембург, Португалија и Финска се меѓу европските земји кои сигнализираат позитивна склоност кон признавање на палестинскиот суверенитет.
За Палестина, планот на Израел Е1 е егзистенцијална закана, а нејзиното раководство недвосмислено стави до знаење дека нема да прави компромис по ова прашање кога станува збор за суверенитетот на нивната држава.
„Тие (Палестинците) се подготвени да прифатат посебен административен режим што дозволува движење и пристап од економски и религиозни причини, но суверенитетот ќе треба да биде палестински и треба да биде во непосредна близина со остатокот од државата“, вели Фарсах.
„Тоа значи дека не може да биде енклава како што планината Скоп беше за Израел во периодот меѓу двете војни, 1948-1967 година“, вели тој, мислејќи на планина во Ерусалим која доби посебна заштита од ОН во рамките на територијата под контрола на Јордан.
Пошироки опасности од „Ерец Израел“
Освен планот Е1, уште еден злобен израелски проект што би можел да го вовлече целиот арапски свет во хаос и крвопролевање е доселенички-колонијалниот план „Ерец Израел“.
Овој план, заедно со проектот за населби Е1, не само што ги загрозува перспективите за решение со две држави, туку и ги загрозува перспективите за мир во целиот регион меѓу Израел и арапските земји, вклучувајќи ги и оние што веќе потпишаа мировни договори со Израел, особено Јордан и Египет.
„Дури и минималистичката верзија на Ерец Израел би вклучувала окупирање на нови арапски земји. Затоа, арапските држави би можеле да тврдат дека споменувањето на Голем Израел се смета за закана и затоа е нелегално според меѓународното право“, вели Фарсах.
Фарсах предупредува дека неединството меѓу арапските држави би можело да го попречи отпорот ако Израел окупира повеќе арапски територии.
„Општо земено, арапските земји не се обединиле во борба од војната во 1973 година, кога Египет и Сирија тајно се координираа со други арапски држави за да извршат изненадувачки напад врз Израел. Коалицијата за војната во Заливот во 1991 година беше координирана и предводена од САД, во која арапските држави беа растргнати помеѓу поддршката на Кувајт и борбата против Ирак“, вели тој.
„Сега, што се однесува до окупирањето на повеќе арапски земји од страна на Израел, можам да видам дека тоа да се случи во јужен Либан до реката Литани и неколку делови од Сирија, бидејќи не мислам дека нивните армии се способни да се соочат со Израел.“
Окупирањето делови од Јордан претставува единствен предизвик, првенствено поради неговата стратешка важност за САД, вели тој.
„Што се однесува до Јордан, израелската десница отсекогаш тврдела дека двете страни на реката Јордан треба да бидат израелски, но спроведувањето на тоа нема да биде едноставно. Повторно, јорданската армија не е достојна за израелската, но Јордан е важен адут за Американците“, вели Фарсах.
Тој предупредува дека Израел може да окупира области богати со вода што им припаѓаат на Јордан и Сирија, наведувајќи ги безбедносните проблеми како оправдување за поголемграбеж на земјиште.
Извор: ТРТ Ворлд
