На 9 јули, два товарни воза што превезуваа 98 контејнери тргнаа од Ченгду и Чонгкинг во Кина. Тие патуваа преку Казахстан, Каспиското Море, Азербејџан, Грузија и Туркије преку железницата Баку-Тбилиси-Карс, конечно пристигнувајќи на станицата Халкали во Истанбул.

Оттаму, тие тргнаа кон Полска и Унгарија - означувајќи голема пресвртница во оперативниот успех на „Средниот коридор“ - широка трансевроазиска логистичка рута што ја поврзува Кина со Европа преку Централна Азија и Туркије.

Првите возови на оваа витална рута го означуваат остварувањето на овој амбициозен проект, кој има за цел да го премости јазот помеѓу истокот и западот.

Како што глобалниот трговски пејзаж претрпува драматично преструктуирање, Туркије се појавува како витална артерија за трговијата исток-запад преку проширување на овој витален коридор.

Некогаш сметан за периферна рута, Средниот коридор брзо станува преферирана алтернатива на северните железници контролирани од Русија и побавните, поскапи поморски рути кон југ.

Турските претставници и регионалните експерти сега го опишуваат коридорот како трансформативна можност не само за Туркије, туку и за Европа, Кина и турскиот свет во целина.

„Туркије станува 'рбет на трговијата, директно поврзувајќи 21 земја“, изјави неодамна министерот за транспорт и инфраструктура Абдулкадир Уралоглу на конференција во Истанбул.

„Овој коридор е двојно побрз од поморскиот превоз и четири пати поекономичен од воздушниот товар. Со континуирани инвестиции, очекуваме да го намалиме времето на патување од Далечниот Исток до Европа на само 13 дена.“

Средниот коридор се протега на приближно 4.300 километри, од кои 2.200 километри минуваат низ Туркије.

Уралоглу истакна дека Туркије веќе го подобрува капацитетот на коридорот, вклучувајќи нови железнички врски во Истанбул и поголема регионална координација.

„Ние не сме само транзитна земја“, рече тој. „Градиме логистички екосистем во срцето на Евроазија.“

Стратешко пренасочување во глобалната трговија

Научникот за меѓународни односи, професор Октај Фират Танрисевер од Техничкиот универзитет на Блискиот Исток (METУ) во Анкара, вели дека Средниот коридор е повеќе од логистичко решение; тоа е геополитичко препозиционирање.

„Целосното активирање на Средниот коридор ќе генерира огромни можности - не само за Туркије и туркиските републики, туку и за Европа и Кина“, изјави тој за TРТ Ворлд.

„Тоа ѝ дава можност на Туркије да се трансформира од коридор во клучен актер во обликувањето на регионалната поврзаност и безбедност.“

Танрисевер понатаму тврди дека потенцијалот на Туркије е зајакнат со рекалибрацијата на трговските сојузи и логистичките приоритети во ерата по пандемијата и по војната во Украина.

„Бидејќи северните коридори на Русија стануваат сè покревки, а јужниот поморски превоз се оптоварува поради трошоците и застојот, Туркије станува најодржлива опција за движење исток-запад“, објаснува тој.

„Глобалните логистички фирми не само што ќе ја користат Туркије - туку ќе инвестираат во неа.“

Нов Пат на свилата на челични пруги

Средниот коридор - кој ја опфаќа железницата Баку-Тбилиси-Карс и е усогласен со инфраструктура како што е ТАНАП (Трансанадолски гасовод) - е брендиран од деловниот свет како „Нов пат на свилата“. Тоа е концепт кој одекнува многу подалеку од транспортот.

„Можностите за интермодален транспорт се познати како Нов пат на свилата или Среден коридор во денешниот деловен свет“, вели Џем Кумук, архитект за логистички бизнис.

„Овие можности се појавија како алтернатива за поврзување на Кина, еден од водечките светски производствени центри, со Европа, еден од нејзините најголеми пазари.“

„Во споредба со големиот поморски контејнерски транспорт, Средниот коридор нуди јасни предности - заштеда на трошоци, пократко време на испорака и намален еколошки отпечаток“, вели тој за TРТ Ворлд.

Според него, овој нов начин на транспорт нуди значаен потенцијал за Туркије да се етаблира не само како коридор, туку и како команден центар на регионалната логистика.

Истокот се среќава со Западот

Возот од Ченгду патува 10.400 километри до Лоѓ, Полска, додека вториот воз од Чонгкинг поминува 10.998 километри на пат до Будимпешта, Унгарија.

Овие беспрекорни, непрекинати железнички врски - кои минуваат низ Јужен Кавказ и Анадолија - го покажуваат растечкото значење на коридорот во глобалните синџири на снабдување.

„Клучната улога на Туркије во товарниот сообраќај исток-запад се зајакнува со секоја успешна операција“, изјави министерот Уралоглу. 

„Ние сме посветени на зголемување на нашата логистичка сила во срцето на Средниот коридор.“

Со проширувањето на инфраструктурата и добивањето на интензитет на новите инвестиции во железницата, експертите предупредуваат дека за успех ќе биде потребно повеќе од челик и бетон.

„Клучот ќе биде интеграцијата“, вели Танрисевер. 

„Овој коридор ќе успее само ако има политичка кохезија, регионално усогласување и агилна дипломатија што ќе биде во хармонија со инженерството.“

Како што трговските патишта се диверзифицираат и глобалните зависности се менуваат, Туркије не само што се позиционира како клучен поврзувач помеѓу Азија и Европа - туку ја дефинира логистиката, дипломатијата и насоката на трговијата во 21 век.

Извор: ТРТ Ворлд