თურქეთი 1922 წელს დუმლუპინარის ბრძოლაში ბერძნული არმიის წინააღმდეგ მოპოვებული გამარჯვების 103-ე წლისთავს აღნიშნავს. ეს გამარჯვება დამოუკიდებლობის ომის (Kurtuluş Savaşı) გარდამტეხ მომენტად ითვლება.

თურქეთის რესპუბლიკის დამფუძნებლის, მუსტაფა ქემალ ათათურქის ხელმძღვანელობით, სამხედრო ოპერაცია, რომელიც დიდი შეტევის (Büyük Taarruz) ნაწილი იყო, 1922 წლის 26 აგვისტოს დაიწყო და 18 სექტემბერს დასრულდა, საბოლოოდ განამტკიცა თურქეთის დამოუკიდებლობა.

ისტორიკოსები ხაზს უსვამენ, რომ ათათურქის მეთაურობით მოპოვებული ეს გამარჯვება თურქეთის მიერ საკუთარი ბედის განსაზღვრის მტკიცე გადაწყვეტილებას და ანატოლიაში მის მუდმივ არსებობას ადასტურებს.

თურქეთის რესპუბლიკის პრეზიდენტმა რეჯეფ თაიფ ერდოღანმა მიულოცა ხალხს გამარჯვების დღე და აღნიშნა, რომ ეს არა მხოლოდ სამხედრო გამარჯვებაა, არამედ "ჩვენი ერის ხელახალი აღორძინების, არსებობისთვის ბრძოლისა და მარადიული დამოუკიდებლობის დადასტურებაა".

ერდოღანმა განაცხადა: "ჩვენი დღევანდელი ამოცანაა, 30 აგვისტოს ანთებული თავისუფლების ჩირაღდანი ერთიანობითა და სოლიდარობით უფრო ძლიერ მომავალში გადავიტანოთ".

თურქეთის ისტორიის ინსტიტუტის ხელმძღვანელმა იუქსელ ოზგენმა ეს გამარჯვება 1071 წლის მალაზგირთის ბრძოლას შეადარა და აღნიშნა, რომ ეს გამარჯვება თურქი ხალხის მიერ ანატოლიის მიწებზე ფესვების გადგმის დეკლარირება იყო.

ოზგენმა განაცხადა: "როგორც მალაზგირთის ბრძოლამ გაგვიღო ამ გეოგრაფიის კარი, ახალი ჰორიზონტი და ახალი ცივილიზაციის აშენების შესაძლებლობა მოგვცა, ასევე დიდმა შეტევამ და 30 აგვისტოს გამარჯვებებმა მთელ მსოფლიოს გამოუცხადა, რომ თურქები ანატოლიაში მუდმივად ვრჩებით და ეს ჩვენი ნება სამუდამოდ გაგრძელდება."

ოზგენმა თქვა: "[...] დიდმა შეტევამ დახია ის სამოსი, რომელიც იმპერიალისტურ ძალებს სურდათ თურქებისთვის ჩაეცმიათ. ეს არის დარტყმა იმ მენტალიტეტზე, რომელსაც თურქების ევროპიდან და შემდეგ ანატოლიიდან ცენტრალურ აზიაში გაგზავნა სურდა."

ოკუპაციის დასასრული

ოსმალეთის იმპერიის პირველ მსოფლიო ომში დამარცხების შემდეგ, ანტანტის სახელმწიფოებმა ქვეყნის ტერიტორიები დაიპყრეს. ამან გამოიწვია ეროვნული მასშტაბის გადამწყვეტი წინააღმდეგობა, რომელიც ცნობილია როგორც დამოუკიდებლობის ომი.

თურქმა ჯარისკაცებმა, ათათურქის მეთაურობით, ანატოლიაში უცხოური კონტროლი გაანადგურეს.

1922 წლის 30 აგვისტოს ქუთაჰიის დასავლეთით მდებარე დუმლუპინარში მომხდარმა ამ გადამწყვეტმა ბრძოლამ, ბერძნული ძალების დამარცხებით, თურქეთ-საბერძნეთის ომი თურქეთის სასარგებლოდ შეუქცევადად შეცვალა.

1922 წლის ბოლოსთვის უცხოური ძალები ქვეყნიდან გავიდნენ და მომდევნო წელს თურქეთის რესპუბლიკის გამოცხადებისთვის საფუძველი მომზადდა.

დღეს პრეზიდენტი რეჯეფ თაიფ ერდოღანი მაღალი რანგის მინისტრებთან და გენერლებთან ერთად ანკარაში მდებარე ანითქაბირში ათათურქის მავზოლეუმს გვირგვინით შეამკობს.