სირიის ინფორმაციის მინისტრის, ჰამზა მუსტაფას თქმით, ისრაელი ცდილობს სირიის დაყოფას და რეგიონში კანტონის ტიპის მმართველობის შექმნას ქვეყნის სამხრეთით, ქალაქ სუვეიდაში, დრუზი ლიდერის, ჰიქმეთ ალ-ჰიჯრის მხარდაჭერით.

სააგენტო „ანადოლუსთან“ (AA) ინტერვიუში მუსტაფამ განაცხადა: „ისრაელს არ სურს ერთიანი და სტაბილური სირიის არსებობა. ის აგრძელებს ქვეყნის დანაწევრებული და არასტაბილური შენარჩუნების პოლიტიკას. სამწუხაროდ, ზოგიერთი შიდა აქტორიც, ვიწრო პოლიტიკური ანგარშსწორებით, ისრაელის პოლიტიკას ემსახურება“.

მუსტაფამ აღნიშნა, რომ სუვეიდაში ცოტა ხნის წინ მიღწეული ცეცხლის შეწყვეტა აშშ-სა და სხვა ქვეყნების შუამავლობით განხორციელდა და დასძინა: „განსაკუთრებით ისრაელის მიერ დამასკოზე განხორციელებული თავდასხმების შემდეგ, პოლიტიკური გადაწყვეტილების ძიებისთვის საფუძველი შეიქმნა. სუვეიდაში შეთავაზებული პოლიტიკური გადაწყვეტილებები სახელმწიფოს მიერ იყო წარმოდგენილი“.

მუსტაფას თქმით, დამასკოს ადმინისტრაციას სუვეიდაში ოპერაციის დაწყების განზრახვა არ ჰქონია. მან აღნიშნა, რომ ბოლო ექვსი თვის განმავლობაში მოლაპარაკებები მიმდინარეობდა სხვადასხვა პოლიტიკურ და სამხედრო ჯგუფებთან, მათ შორის ჰიჯრის ჯგუფთანაც, და ამ პროცესში გარკვეული დათმობებიც იყო, მაგალითად, წესრიგის დაცვა სუვეიდელ ახალგაზრდებს დაევალათ.

მუსტაფამ განაცხადა, რომ დრუზებსა და ბედუინთა ტომებს შორის წლების განმავლობაში არსებული სოციალური დაძაბულობის ესკალაციის შემდეგ, დამასკოს ადმინისტრაცია ორი არჩევანის წინაშე დადგა: „სახელმწიფო ან უნდა ჩარეულიყო, ან ნეიტრალური დარჩენილიყო და შესაძლო შედეგებს შეგუებოდა. ამ კონტექსტში, სუვეიდაში სამხედრო ჩარევა დაგეგმილი ოპერაცია არ ყოფილა“.

მუსტაფამ აღნიშნა, რომ ცეცხლის შეწყვეტა წერილობით შეთანხმებას კი არა, ურთიერთგაგებას ეფუძნებოდა: „ცეცხლის შეწყვეტა სამ ეტაპად შეიძლება განვიხილოთ. პირველი, შეტაკებების შეჩერება და უსაფრთხოების ძალების ქალაქის ცენტრიდან გაყვანა. მეორე ეტაპზე, ტომობრივი ჯგუფების ქალაქიდან გაყვანა და სახელმწიფოს ძალების სოფლებში ხელახლა განლაგება. და ბოლოს, ძირითადი საჭიროებების დაკმაყოფილება, მათ შორის საწვავისა და საკვების მიწოდება, ასევე საკომუნიკაციო და ინტერნეტ ინფრასტრუქტურის შეკეთება“.

„მიუხედავად იმისა, რომ ჰიჯრის დაქვემდებარებულმა ელემენტებმა ცეცხლის შეწყვეტის პირველ დღეებში მისი დარღვევა სცადეს, შეთანხმებამ მეორე და მესამე დღეებში სტაბილურობა მოიპოვა“, - განაცხადა მუსტაფამ და ხაზი გაუსვა, რომ პროცესზე დაკვირვება გაგრძელდება.

„დახმარების ბლოკირების ბრალდებები უსაფუძვლოა“

მუსტაფამ განაცხადა, რომ სახელმწიფო აგრძელებს სუვეიდაში ჰუმანიტარული დახმარების მიწოდებას და არ მოქმედებს სექტანტური ან თემზე დაფუძნებული პერსპექტივით: „ჰიჯრი და მსგავსი ჯგუფები კი, სეპარატისტული და ვიწრო ხედვით, მხოლოდ საკუთარი ნარატივის შექმნას ცდილობენ. ისინი ისე იქცევიან, თითქოს სახელმწიფო დახმარების მიწოდების პასუხისმგებლობაც თავად აიღეს. მიუხედავად იმისა, რომ ვაჭრობაში გარკვეული სირთულეებია, ჰუმანიტარული დახმარება არასდროს შეწყვეტილა“.

მუსტაფამ ჰიჯრის ჯგუფი დაადანაშაულა დახმარების მონოპოლიზებაში გავლენის გაზრდის მიზნით: „ჰიჯრი სუვეიდას მომავალს საფრთხის ქვეშ აყენებს. ისეთი რიტორიკა, როგორიცაა „დახმარების ალყა“, არცერთი ნამდვილი სირიელისთვის მიუღებელია. ის აკონტროლებს სახელმწიფოს მიერ გაგზავნილ დახმარებას და იყენებს მას ლოიალობის შესაძენად და მოწინააღმდეგეების დასასჯელად“.

მთავრობის მიერ სუვეიდას ალყაში მოქცევის ბრალდებები უარყო მუსტაფამ: „ჩვენ საერთაშორისო ორგანიზაციებს ისედაც ვიწვევთ რეგიონში და დახმარება მათი კოორდინაციით მიეწოდება. მხარე, რომელიც დახმარების შესვლას სრულად ბლოკავს, სწორედ ჰიჯრის ჯგუფია. „ბლოკადის“ რიტორიკა კი სეპარატისტული და იზოლაციონისტური პოლიტიკური მიზნებისთვის გამოიყენება“.

ნეთანიაჰუმ „რეგიონი რისკის ქვეშ დააყენა“

მუსტაფამ ისრაელის პრემიერ-მინისტრი ბენიამინ ნეთანიაჰუ პირადი პოლიტიკური ინტერესებისთვის რეგიონის დესტაბილიზაციაში დაადანაშაულა: „ნეთანიაჰუმ თავისი პოლიტიკური მომავლისთვის რეგიონი შეუჩერებლად რისკის ქვეშ დააყენა. ღაზის საკითხმა ისრაელის ურთიერთობები დასავლელ მოკავშირეებთან ჰუმანიტარული კრიზისის დონეზე, გაწყვეტის პირას მიიყვანა“.

„ისრაელი ახალი სირიის არსებობას დადებითად არ აფასებს. ამიტომ აგრძელებს სირიის დანაწევრებული და არასტაბილური სტრუქტურის შენარჩუნების პოლიტიკას. სამწუხაროდ, ზოგიერთი შიდა მხარეც, ვიწრო პოლიტიკური ანგარშსწორებით, ისრაელის პოლიტიკას მხარს უჭერს. ისრაელი არასდროს ჩარეულა დრუზების დასაცავად“, - განაცხადა მუსტაფამ და დასძინა, რომ მიუხედავად იმისა, რომ ისრაელი ოკუპირებულ პალესტინაში ზოგიერთ დრუზულ ჯგუფს მხარს უჭერს, ზოგადად საზოგადოებაზე ზეწოლას ახდენს.

სირიელი დრუზების უმრავლესობა კი დამასკოს უყურებს, ხაზი გაუსვა მუსტაფამ და დასძინა: „ისრაელს ყოველთვის ოკუპანტად თვლიდნენ“.

აშშ-ს როლი და პოლიტიკური დიალოგი

მუსტაფამ აღნიშნა, რომ აშშ დაინტერესებულია სირიის სტაბილურობით დამასკოსთან საერთო ინტერესების გამო, რაც მოიცავს „დაეშის“ საბოლოო დამარცხებასა და ირანის გავლენის აღკვეთას.

მუსტაფას თქმით, სირია ყოველთვის ცდილობდა სუვერენიტეტის დაცვას და ყველა ურთიერთობაში ურთიერთპატივისცემის პრინციპით მოქმედებდა: „აშშ-ს როლი სუვეიდაში მხარდამჭერია“.

რეგიონში კონფლიქტების დროს მომხდარ სავარაუდო დარღვევებთან დაკავშირებით დასმულ კითხვაზე მუსტაფამ უპასუხა, რომ ვიდეოების უმეტესობაზე სამთავრობო ძალები არ ჩანან, თუმცა ხაზი გაუსვა ანგარიშვალდებულების მნიშვნელობას.

„თუ მთავრობის მხრიდან დარღვევები იყო, მათი გამოვლენა ძალიან მნიშვნელოვანია, რადგან ყოველი სირიელი მოქალაქე ახალი სირიისთვის ღირებულია და მისი დაკარგვა ქვეყნის დანაკარგია“, - განაცხადა მუსტაფამ და აღნიშნა, რომ პრეზიდენტ აჰმედ შარას დავალებით, მოვლენების გამოსაძიებლად „ფაქტების დამდგენი კომისია“ შეიქმნა.

„მთავრობას აქვს გამბედაობა და უნარი, აღიაროს საკუთარი შეცდომები“, - განაცხადა მუსტაფამ და ხაზი გაუსვა სახელმწიფოს მხარდაჭერას პრესის თავისუფლების მიმართ.

„მოვლენების დროს მედიის გარიყვა ან შერჩევითი მოპყრობა, ზოგიერთი ჯგუფისთვის შეიძლება მოკლევადიან პერსპექტივაში სასარგებლო იყოს, მაგრამ გრძელვადიან პერსპექტივაში ეფექტური არ არის და შედეგს არ იძლევა. როგორც ხალხისგან წარმოშობილ და ხალხის სამსახურში მყოფ მთავრობას, ჩვენ გვჯერა პრესის თავისუფლებისა და სწორი ინფორმაციის გავრცელების. მედიამ დააფიქსირა მომხდარი დარღვევები“, - განაცხადა მან.

მუსტაფამ აღნიშნა, რომ სირია რთულ გარდამავალ პერიოდს გადის და სახელმწიფო და პროფესიული არმია აღდგენის ეტაპზეა: „ვიცით, რომ სოციალური განხეთქილებები სიძულვილსა და მტრობას იწვევს. ამიტომ, ჩვენ ღიად დავგმეთ დარღვევები, მოვითხოვეთ პასუხისმგებლობა და ავამოქმედეთ ანგარიშგების მექანიზმები“.

მუსტაფამ ყურადღება გაამახვილა უკანონო ჯგუფების მცდელობებზე, შექმნან სექტანტურ საფუძველზე დაფუძნებული კანტონური სტრუქტურა: „ეს საკითხი მხოლოდ მთავრობას კი არა, მთელ სირიელ ხალხს ეხება და ვაჭრობის საგანი ვერ იქნება. სირიელმა ხალხმა რევოლუციის პროცესში ქვეყნის გეოგრაფიული და სოციალური ერთიანობა ყოველთვის დაიცვა“.

მუსტაფამ განაცხადა, რომ სახელმწიფო სუვეიდაში კრიზისის გადაჭრის მტკიცე გადაწყვეტილებას ინარჩუნებს: „სუვეიდას სირიისგან მოწყვეტა როგორც ისტორიულად, ისე სოციალურად შეუძლებელია“.

ჩრდილო-აღმოსავლეთის ინტეგრაცია

მუსტაფამ ხაზგასმით აღნიშნა, რომ სირიაში „SDF“-ის სახელით მოქმედ ტერორისტულ ორგანიზაცია PKK/YPG-სთან პარიზში გამართული შეხვედრების მიზანი იყო ორგანიზაციაზე ზეწოლის მოხდენა, რათა დაეცვა 10 მარტის შეთანხმება: „10 მარტის შეთანხმების თანახმად, ეტაპობრივი ნაბიჯების გადადგმა იგეგმებოდა. სირიის სახელმწიფომ, როგორც სუვეიდაში, ასევე ევფრატის აღმოსავლეთით, თავისი ვალდებულებები შეასრულა“.

მუსტაფამ დასძინა: „SDF ამჟამად ზოგადად აცხადებს, რომ შეთანხმებას იცავს, მაგრამ ადგილზე რაიმე პროგრესი არ შეინიშნება“.

თურქეთის მხარდაჭერა სირიის ერთიანობისა და მთლიანობისადმი, ასევე მისი პოზიცია ქვეყნის ჩრდილოეთში ტერორისტული ორგანიზაციის არსებობის წინააღმდეგ, მუსტაფამ ასე შეაფასა: „ეს არ არის წამიერი განცხადება, არამედ თურქეთის მთავრობების მუდმივი პოზიციაა. ამიტომ, SDF-ისთვის პოლიტიკური შესაძლებლობა არსებობს. უნდა დაიდოს შეთანხმებები, რომლებიც სირიის მომავალში მის ეფექტურ მონაწილეობას უზრუნველყოფს. ამას სამი ძირითადი პირობა აქვს: ერთი ქვეყანა, ერთი მთავრობა, ერთი არმია“.

მუსტაფას თქმით, SDF-ის კეთილი ნების გამოხატვის მიუხედავად, მოლაპარაკებებს კონკრეტული შედეგი არ მოჰყოლია: „მოლაპარაკებები ტექნიკურ დონეზე გრძელდება, მაგრამ ჯერჯერობით ხელშესახები პროგრესი არ მიღწეულა“.