კრემლის განცხადებით, რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი და აშშ-ის პრეზიდენტი დონალდ ტრამპი პარასკევს, ალასკაზე დაგეგმილ ისტორიულ სამიტზე, უკრაინის კონფლიქტის მოგვარების მიზნით „პირისპირ“ მოლაპარაკებებს გამართავენ.
ეს შეხვედრა, რომელიც ანკორიჯის მახლობლად, აშშ-ის საჰაერო ძალების ბაზაზე გაიმართება, პუტინის პირველი ვიზიტი იქნება დასავლეთის ქვეყანაში 2022 წლის თებერვალში უკრაინაში შეჭრის შემდეგ.
მიუხედავად იმისა, რომ უკრაინის პრეზიდენტი ვოლოდიმირ ზელენსკი ხუთშაბათს ლონდონში დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრს, კირ სტარმერს შეხვდა, მისი მონაწილეობა ალასკის სამიტში დაგეგმილი არ არის.
დაახლოებით სამწელიწად-ნახევრის განმავლობაში მიმდინარე კონფლიქტის ფონზე, რომელსაც ათიათასობით ადამიანის სიცოცხლე ემსხვერპლა, ტრამპმა ოთხშაბათს პუტინს მოუწოდა, დათანხმდეს სამშვიდობო შეთანხმებას, წინააღმდეგ შემთხვევაში „ძალიან სერიოზული შედეგები“ დადგება.
კრემლის ინფორმაციით, მოლაპარაკებები პარასკევს, გრინვიჩის დროით 19:30-ზე დაიწყება.
„ეს შეხვედრა, ბუნებრივია, ერთი-ერთზე ფორმატში გაიმართება თარჯიმნების მონაწილეობით“, - განუცხადა ჟურნალისტებს კრემლის მრჩეველმა, იური უშაკოვმა. „ამის შემდეგ მოლაპარაკებები დელეგაციებს შორის სამუშაო საუზმის ფორმატში გაგრძელდება“.
უშაკოვის თქმით, „ალბათ ყველასთვის ნათელია, რომ ცენტრალური საკითხი უკრაინის კრიზისის მოგვარება იქნება“, თუმცა ასევე განიხილება მშვიდობასა და უსაფრთხოებასთან დაკავშირებული უფრო ფართო საკითხები. მან ასევე აღნიშნა, რომ პუტინი და ტრამპი შეხვედრის შემდეგ ერთობლივ პრესკონფერენციას გამართავენ „მოლაპარაკებების შედეგების შესაჯამებლად“.
ზელენსკი სტარმერს შეხვდა
ხუთშაბათს პუტინმა დადებითად შეაფასა აშშ-ის ძალისხმევა უკრაინის კონფლიქტის დასასრულებლად. მაღალჩინოსნებთან შეხვედრაზე მან განაცხადა: „აშშ-ის ადმინისტრაცია... ჩემი აზრით, საკმაოდ ენერგიულ და გულწრფელ ძალისხმევას იჩენს საომარი მოქმედებების დასასრულებლად“. პუტინმა ასევე ივარაუდა, რომ აშშ-სთან მოლაპარაკებები შესაძლოა ბირთვული იარაღის კონტროლის შესახებ შეთანხმებით დასრულდეს.
სამიტის წინ უკრაინამ რუსეთის მიმართულებით ათობით უპილოტო საფრენი აპარატი გაუშვა, რის შედეგადაც რამდენიმე ადამიანი დაშავდა და სამხრეთ ქალაქ ვოლგოგრადში ნავთობგადამამუშავებელ ქარხანაში ხანძარი გაჩნდა.
მეორე მხრივ, რუსეთმა განაცხადა, რომ აღმოსავლეთ უკრაინაში, სადაც თვეებია წინ მიიწევს, ორი ახალი დასახლებული პუნქტი დაიკავა.
ზელენსკი, რომელიც სამშვიდობო შეთანხმების ფარგლებში რუსეთისთვის ტერიტორიის დათმობაზე უარს ამბობს, ხუთშაბათს დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრს, კირ სტარმერს შეხვდა.
სტარმერმა უკრაინელ ლიდერს დაუნინგ-სტრიტის რეზიდენციის კიბეზე თბილი ჩახუტებითა და ხელის ჩამორთმევით უმასპინძლა. შეხვედრის შემდეგ სტარმერმა X პლატფორმაზე დაწერა: „ბრიტანეთი ყოველთვის უკრაინის გვერდით იდგება“.
აღნიშნული შეხვედრა ევროპელ ლიდერებსა და ტრამპს შორის გამართულ ვირტუალურ კონფერენციამდე ერთი დღით ადრე შედგა.
ტყვეთა ახალი გაცვლა
რუსეთის გააქტიურებულმა თავდასხმებმა და ზელენსკის პარასკევის ალასკის შეხვედრიდან ჩამოშორებამ ევროპაში გააჩინა შეშფოთება, რომ ტრამპი და პუტინი შესაძლოა ისეთ შეთანხმებაზე წავიდნენ, რომელიც უკრაინას მტკივნეულ დათმობებს აიძულებს.
მიუხედავად იმისა, რომ აშშ-ის ლიდერმა თავდაპირველად განაცხადა, რომ „გარკვეული ტერიტორიული გაცვლები მოხდება“, ოთხშაბათს ევროპელ ლიდერებთან საუბრის შემდეგ, როგორც ჩანს, მან პოზიცია შეარბილა.
ოთხშაბათის კონფერენციის შემდეგ ფინეთის პრეზიდენტმა ალექსანდრ სტუბმა განაცხადა, რომ ტრამპმა აღნიშნა, რომ სამიტის დროს „ტერიტორიები არ განიხილება“. „კიდევ ერთი მნიშვნელოვანი სიგნალი იყო ის, რომ პრეზიდენტი ტრამპი ცეცხლის შეწყვეტის მიღწევას ცდილობს“, - დასძინა მან.
ტრამპმა ივარაუდა, რომ თუ პირველი შეხვედრა წარმატებული იქნება, შესაძლოა გაიმართოს მეორე შეხვედრა ზელენსკისა და პუტინის მონაწილეობით. ოთხშაბათს მან ჟურნალისტებს განუცხადა: „შესაძლოა მეორე შეხვედრა არ შედგეს, რადგან თუ ვიგრძნობ, რომ ეს მიზანშეწონილი არ არის, რადგან ვერ მივიღეთ საჭირო პასუხები, მეორე შეხვედრას არ გავმართავთ. თუ პირველი შეხვედრა კარგად ჩაივლის, სწრაფად დავგეგმავთ მეორეს“.
ხუთშაბათს რუსეთმა განაცხადა, რომ უკრაინას 84 ტყვე გადასცა იმავე რაოდენობის რუსი სამხედრო ტყვის სანაცვლოდ. ეს იყო ტყვეთა გაცვლის ერთ-ერთი ბოლო შემთხვევა, რომლის ფარგლებშიც მიმდინარე წელს ასობით ადამიანი გათავისუფლდა.