ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაციის EİT მე-17 სამიტი რეგიონული თანამშრომლობის ახალი მიზნების განსაზღვრით დასრულდა.

აზერბაიჯანის ქალაქ ხანქენდიში გამართულ სამიტზე მიიღეს ერთობლივი დეკლარაცია, რომელშიც მოხსენიებულია აზერბაიჯანის მიერ გათავისუფლებულ ყარაბაღსა და აღმოსავლეთ ზანგეზურში მიმდინარე ფართომასშტაბიანი აღდგენისა და განვითარების სამუშაოები.

დეკლარაციაში ასევე მითითებულია ისლამური თანამშრომლობის ორგანიზაციის საგარეო საქმეთა მინისტრების საბჭოს 51-ე სესიაზე მიღებული სტამბოლის დეკლარაცია და გადაწყვეტილება და ყურადღება გამახვილებულია იმ ასობით ათასი აზერბაიჯანელის მდგომარეობაზე, რომლებიც იძულებით და სისტემატურად გააძევეს დღევანდელი სომხეთის ტერიტორიიდან; და დადასტურებულია ამ პირების უფლება, მშვიდობიანად, უსაფრთხოდ და ღირსეულად დაბრუნდნენ.

დეკლარაციის მიხედვით, ეკონომიკური თანამშრომლობის ორგანიზაციის წევრები შეთანხმდნენ, რომ ეკონომიკური და კლიმატის მიმართ მდგრადობა მომავალი დღის წესრიგის ცენტრში უნდა იყოს მოქცეული და ხაზგასმულია ერთობლივი ნაბიჯების გადადგმის აუცილებლობა განახლებადი ენერგიის სიმძლავრის გაზრდის, კლიმატისთვის მეგობრული სოფლის მეურნეობის, წყლის მართვისა და ბიომრავალფეროვნების დაცვის საკითხებში.

დეკლარაციაში მოწონებულია სხვადასხვა ეკოლოგიური ინიციატივა, მათ შორის "ნულოვანი ნარჩენები", რომელსაც ხელმძღვანელობენ აზერბაიჯანის პრეზიდენტის პირველი თანაშემწე მეჰრიბან ალიევა და თურქეთის პრეზიდენტის რეჯეფ თაიფ ერდოღანის მეუღლე ემინე ერდოღანი.

დეკლარაციაში, რომელშიც აზერბაიჯანს მიულოცეს გაეროს კლიმატის ცვლილების კონფერენციის (COP29) წარმატებით მასპინძლობა, მხარი დაუჭირეს თურქეთის კანდიდატურას COP31-ის მასპინძლობაზე 2026 წელს.

დეკლარაციაში აღნიშნულია, რომ მიზნად ისახავს რეგიონში ვაჭრობის გაორმაგებას 2035 წლისთვის, ისეთი ინიციატივებით, როგორიცაა საბაჟო და სავაჭრო ბარიერების მოხსნა, "EİT ინვესტიცია", "EİT ვაჭრობისა და განვითარების ბანკის" უფლებამოსილების გაზრდა, აღნიშნულია, რომ გაიზრდება თანამშრომლობა ხელოვნური ინტელექტის, ბლოკჩეინის, კოსმოსური ტექნოლოგიებისა და ინფორმატიკის სფეროში და გაძლიერდება ისეთი სტრუქტურები, როგორიცაა EİT-ის ხელოვნური ინტელექტის ცენტრი და EİT-ის კვლევითი ცენტრი.

შეშფოთება ისრაელის თავდასხმებთან დაკავშირებით ღაზასა და ირანზე

დეკლარაცია ასევე შეეხო ღაზაში არსებულ ვითარებას, ისრაელ-ირანის დაძაბულობას და ინდოეთსა და პაკისტანს შორის დაძაბულობას.

დეკლარაციაში, სადაც ყურადღება გამახვილებულია ღაზაში არსებულ გაუარესებულ ვითარებაზე, მოწოდება გაკეთდა დაუყოვნებლივ და მუდმივ ცეცხლის შეწყვეტასა და ჰუმანიტარული დახმარების შეუფერხებელი წვდომის დაშვებაზე.

ისრაელის ბოლო თავდასხმები ირანზე ასევე შეფასდა, როგორც შემაშფოთებელი, მოწოდებულია საერთაშორისო სამართლის პატივისცემისკენ და ყურადღება გამახვილებულია მშვიდობიანი მოსახლეობისთვის მიყენებულ ზარალზე და მოითხოვეს დავების მოგვარება დიალოგის გზით.

დეკლარაცია ასევე შეეხო ინდოეთსა და პაკისტანს შორის მზარდ დაძაბულობას, გააგზავნეს სოლიდარობის გზავნილი პაკისტანის მიმართ და მოუწოდეს მხარეებს, ეძებონ დიპლომატიური გადაწყვეტილებები.

დეკლარაციაში აღნიშნულია, რომ გადაწყდა EİT-ის მე-18 სამიტი ირანში 2027 წელს ჩატარდეს.