Muhammadu Buhari aliiongoza Nigeria kati ya 2015 na 2023 na alikuwa rais wa kwanza wa Nigeria kumuondoa kiongozi mbele yake kupitia sanduku la kura, alifariki dunia mjini London Jumapili Julai 13, 2025, kwa mujibu wa msemaji wa Rais wa nchi hiyo.
"Rais Buhari amekufa huko London mnamo 4:30 p.m. (1530 GMT), kufuatia ugonjwa wa muda mrefu," msemaji wa Rais Bola Tinubu alisema katika chapisho kwenye X.
Safari yake ya kisiasa
Buhari, 82, ambaye aliongoza nchi hiyo kwa mara ya kwanza kama mtawala wa kijeshi baada ya mapinduzi katika miaka ya 1980, alipata wafuasi wengi kwa mfumo wake wa siasa wa kupambana na rushwa.
Alijiita "mwanademokrasia aliyebadilika" na akabadilisha sare zake za kijeshi kwa vazi la kitaifa la kaftan na kofia.
"Mimi ni wa kila mtu na si mali ya mtu yeyote," ilikuwa ni kauli ya mara kwa mara ambayo Buhari aliwaambia wafuasi na wakosoaji sawa.
Buhari alimshinda Goodluck Jonathan mwaka 2015 katika uchaguzi uliosifiwa kuwa wa haki zaidi nchini Nigeria hadi sasa.
Wengi walitarajia meja jenerali huyo mstaafu angekabiliana na makundi yenye silaha, kama alivyokuwa mkuu wa nchi ya kijeshi.
Badala yake, vurugu ambazo zilikuwa zimezuiliwa zaidi kaskazini-mashariki zilienea.
Hilo liliacha maeneo mengi ya Nigeria nje ya udhibiti wa vikosi vyake vya usalama huku watu wenye silaha kaskazini-magharibi, wanaojitenga wenye silaha na magenge katika eneo la kusini-mashariki wakirandaranda bila kuzuiwa.
Sehemu kubwa ya utawala wake ilikuwa katika maadili ya kupinga ufisadi ambayo yalikuwa nguzo kuu ya ajenda yake kama mtawala wa kijeshi na raia.
Alisema ufisadi uliokithiri katika utamaduni wa kisiasa wa Nigeria unawarudisha nyuma watu.
"Baba Nenda Polepole"
Baada ya ushindi wake wa 2015 alichukua miezi sita kutaja baraza lake la mawaziri.
Wakati huo, uchumi unaotegemea mafuta uligubikwa na bei ya chini, na kusababisha watu kumwita "Baba Nenda Polepole."
Ushindi wake wa pili mnamo 2019 ulikuja licha ya muhula wake wa kwanza kuathiriwa na mdororo wa kwanza wa uchumi wa Nigeria, mashambulizi ya wanamgambo kwenye maeneo ya mafuta, na kulazwa hospitali mara kwa mara.
Alizaliwa mnamo Disemba 17, 1942, huko Daura katika jimbo la kaskazini-magharibi la jimbo la Katsina, Buhari alijiandikisha jeshini akiwa na umri wa miaka 19.
Hatimaye angepanda cheo cha meja jenerali.
Alinyakua mamlaka mnamo 1983 kama mtawala wa kijeshi, akiahidi kufufua nchi ambayo rasilimali zake zilisimamiwa vibaya.
Buhari alichukua mkondo mgumu kwa kila kitu kuanzia masharti yanayotafutwa na Shirika la Fedha la Kimataifa IMF hadi utovu wa nidhamu katika foleni za mabasi.
Mnamo 1984, utawala wake ulijaribu kumteka nyara waziri wa zamani na mkosoaji mkubwa anayeishi Uingereza.
Njama hiyo ilifeli wakati maafisa wa uwanja wa ndege wa London walipofungua kreti iliyokuwa na mwanasiasa huyo aliyetekwa nyara.
Uongozi wake wa kwanza madarakani ulikuwa wa muda mfupi.
Aliondolewa baada ya miezi 18 pekee na afisa mwingine wa kijeshi, Ibrahim Babangida. Buhari alitumia muda mwingi wa miaka 30 iliyofuata katika vyama vya siasa na kujaribu kuwania urais hadi alipomshinda Jonathan mwaka 2015.
