رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، در بازگشت از اجلاس سازمان همکاری شانگهای در چین در گفت‌وگو با خبرنگاران، جزئیات سفر خود و دیدارهای انجام‌شده در حاشیه این اجلاس را تشریح کرد.
ایشان حضور در این اجلاس را نشانه اهمیت روابط با کشورهای آسیایی و تقویت همکاری‌های چندجانبه دانست و تأکید کرد که سازمان همکاری شانگهای با جمعیتی معادل ۳.۸ میلیارد نفر و اقتصادی نزدیک به ۳۰ تریلیون دلار، امروز به بازیگری مهم در عرصه جهانی بدل شده است.
رئیس‌جمهور اردوغان روح شانگهای شامل اصول برابری، مشورت، اعتماد متقابل، احترام به تفاوت‌ها و توسعه مشترک را همسو با سیاست «دوباره آسیا» ترکیه ارزیابی کرد و گفت: ما در زمره کشورهایی قرار داریم که بیشترین تلاش را برای حل‌وفصل مسالمت‌آمیز مناقشات در منطقه ما به کار می‌گیرند.
رئیس‌جمهور ترکیه در خصوص دیدار خود با شی جین‌پینگ، همتای چینی گفت که گفت‌وگوها در فضایی مثبت درباره روابط دوجانبه و فرصت‌های اقتصادی برگزار شد.
وی افزود که هدف آنکارا متوازن کردن روابط اقتصادی با چین است و در حوزه‌هایی چون فناوری دیجیتال، انرژی و بهداشت ظرفیت‌های مشترکی وجود دارد.
رئیس‌جمهور همچنین به دیدارهای خود با رهبران پاکستان، آذربایجان، ارمنستان، روسیه و ایران اشاره کرد و گفت که در همه این نشست‌ها علاوه بر دستور کارهای دوجانبه، حملات اسرائیل علیه فلسطین نیز موردبحث قرار گرفت.
اردوغان در بخش دیگری از سخنانش به دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه پرداخت و گفت که تمرکز این گفت‌وگو بر پایان‌دادن به جنگ اوکراین - روسیه از طریق صلح عادلانه و همچنین همکاری در زمینه انرژی بوده است.
وی با یادآوری مذاکرات استانبول گفت این روند باید ادامه یابد و اظهار داشت: وقتی گفتیم ممکن است ابتکاری برای تداوم روند استانبول در ترکیه شکل بگیرد، آقای پوتین گفت چرا که نه، اما هنوز آماده نیستند.
ایشان همچنین بر اهمیت کریدور غلات و تبادل اسرا تأکید کرد و گفت این موضوعات را در هر دیدار با پوتین مطرح می‌کند.
رئیس‌جمهور اردوغان تصمیم آمریکا برای لغو ویزای محمود عباس و ده‌ها مقام فلسطینی را ناسازگار با فلسفه وجودی سازمان ملل دانست و تأکید کرد که نبود نمایندگان فلسطین در مجمع‌عمومی تنها اسرائیل را خشنود خواهد کرد.
وی افزود: خاموش‌کردن صدای فلسطین درست و ممکن نیست. جنایت‌های اسرائیل هرگز فراموش نخواهد شد.
اردوغان ابراز امیدواری کرد که امسال موضوع فلسطین بر نشست مجمع‌عمومی غالب شود. وی همچنین نامه همسرش، امینه اردوغان، بانوی اول ترکیه خطاب به ملانیا ترامپ درباره بحران انسانی غزه را ابتکاری مهم دانست که بعد انسانی و وجدانی تازه‌ای به دیپلماسی ترکیه درباره غزه افزوده است.
.jpg?width=128&format=webp&quality=80)
رئیس‌جمهور ترکیه درباره سوریه نیز گفت که آرامش و یکپارچگی این کشور برای آنکارا اهمیت دارد و هیچ طرفی نباید در پی آشوب در این سرزمین باشد. ایشان دراین‌خصوص افزود: کردها هر کجا که باشند برادران ما هستند؛ کسی نمی‌تواند میان ما جدایی بیندازد.
وی همچنین درباره تصمیم گروه تروریستی پ.ک.ک برای انحلال و زمین گذاشتن سلاح، در روند ترکیه عاری از ترور گفت: کمیسیون همبستگی ملی، برادری و دموکراسی که در مجلس ملی کبیر ترکیه تشکیل شده است، با مشارکت گسترده به کار خود ادامه می‌دهد. در همین رابطه، با رئیس مجلس، آقای نعمان کورتولموش، گفت‌وگوی تلفنی داشتم. این گفت‌وگوها را با صمیمیت تا مرحله‌ای مشخص پیش بردیم و از این پس نیز با همان عزم ادامه خواهند یافت. باور دارم که در نهایت، ترکیه یک مشکل ۴۰ ساله را از میان برخواهد داشت و یکپارچه و متحد به‌سوی آینده گام خواهد برداشت.
ایشان سخنان خود در این موضوع را این‌گونه تکمیل کرد: از این پس منابعی که صرف مبارزه با ترور می‌شد، به توسعه، تولید، سرمایه‌گذاری و اشتغال اختصاص خواهد یافت. در ترکیه عاری از ترور، همه ترکیه برنده خواهد بود و در منطقه‌ای عاری از ترور، همه اقوام برادر منطقه بهره‌مند خواهند شد.
در مورد قفقاز جنوبی، رئیس‌جمهور اردوغان با ابراز امیدواری نسبت به صلح در منطقه گفت که امضاهای اخیر در کاخ سفید روند عادی‌سازی روابط میان ارمنستان و آذربایجان را شتاب داده است. وی تأکید کرد در گفت‌وگوهایش با الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان و نیکول پاشینیان نخست‌وزیر ارمنستان، هر دو رهبر را در موضعی همسو دیده و مسئله کریدور زنگزور را بدون اختلاف ارزیابی کرده است.
اردوغان تصریح کرد که تحقق صلح به باز شدن مرزها، فعال‌شدن جاده‌ها و خطوط ریلی و رونق تجارت منجر خواهد شد و کشورهای منطقه از آن سود خواهند برد.
رئیس‌جمهور اظهار داشت: الهام علی‌اف در این باره با اعتمادبه‌نفس بیشتری سخن گفت. به‌ویژه آن دیدار در جریان سفر آمریکا برای آنان در گام‌های آتی کاملاً تعیین‌کننده بوده است.
وی افزود: با تحقق صلح، این نکته بسیار مهم است که راه‌های زمینی و ریلی منطقه فعال خواهند شد، گذرگاه‌های مرزی گشوده می‌شوند و بسیاری از حوزه‌ها، به‌ویژه تجارت، تحت‌تأثیر مثبت قرار خواهند گرفت. ما نیز از این روند به شکلی مثبت بهره‌مند خواهیم شد. با ارزیابی فرصت‌های همکاری جدید، کشورهای منطقه نیز از این شرایط سود خواهند برد. همه این موارد کاملاً روشن و آشکار است. روسیه و ایران نیز در آینده متوجه خواهند شد که نگرانی‌هایشان بی‌اساس بوده است.
وی در پایان به موضوع اقتصاد پرداخت و گفت ترکیه در سه‌ماهه دوم سال رشد ۴.۸ درصدی داشته و به‌جز بخش کشاورزی، همه بخش‌ها رشد قوی ثبت کرده‌اند.
اردوغان نرخ بیکاری تک‌رقمی و ذخایر ارزی در سطحی بالا را نشانه مثبت‌بودن روندها دانست و افزود ترکیه به‌احتمال زیاد امسال در معیار بانک جهانی به گروه کشورهای با درآمد بالا وارد شود.
اردوغان اعلام کرد که ذخایر ارزی کشور تا روز جمعه گذشته به بیش از ۱۷۸ میلیارد دلار رسیده است و با اراده‌ای قوی و صبر و قاطعیت این روند مثبت ادامه خواهد یافت.
