Mabadiliko ya tabianchi na kuongezeka kwa joto vinaweza kuhatarisha hadi theluthi moja ya uzalishaji wa chakula duniani, kulingana na utafiti mpya uliochapishwa katika jarida la Nature Food siku ya Jumanne.

Watafiti kutoka Chuo Kikuu cha Aalto nchini Finland walichambua athari za mabadiliko ya hali joto, mvua, na ukame katika ukuaji wa mazao 30 makuu ya chakula duniani kote.

Kulingana na utafiti huo, kuongezeka kwa joto kutapunguza kwa kiasi kikubwa ardhi inayofaa kwa mazao ya msingi kama mchele, mahindi, ngano, viazi, na soya, ambayo hutoa zaidi ya theluthi mbili ya nishati ya chakula duniani.

Maeneo ya tropiki yataathirika zaidi kuliko maeneo ya polar. Kwa viwango tofauti vya ongezeko la joto, takriban nusu ya uzalishaji wa mazao katika maeneo haya unaweza kuwa hatarini kutokana na hali mbaya ya tabianchi, na hivyo kusababisha kupungua kwa utofauti wa mazao.

Upungufu wa protini na kalori

Sara Heikonen, mtafiti aliyeongoza utafiti huo, alisisitiza kuwa kupotea kwa utofauti wa mazao kutapunguza kwa kiasi kikubwa aina ya vyakula vinavyoweza kulimwa, akiongeza: "Hali hiyo itapunguza usalama wa chakula na kufanya iwe vigumu kupata kalori na protini za kutosha."

“Mazao ya mizizi ya kitropiki kama vile viazi tamu, ambayo ni muhimu kwa usalama wa chakula katika maeneo yenye kipato cha chini, pamoja na nafaka na kunde, yako hatarini zaidi. Katika Afrika Kusini mwa Jangwa la Sahara, eneo ambalo litaathirika zaidi, karibu robo tatu ya uzalishaji wa sasa uko hatarini ikiwa ongezeko la joto duniani litazidi 3°C,” alisema Heikonen.

Kwa upande mwingine, maeneo ya latitudo za kati na za juu yanatarajiwa kuhifadhi ardhi yenye rutuba na kuongeza utofauti wa mazao, huku mazao kama pea yakitarajiwa kustawi katika maeneo ya kaskazini.

Mifumo ya chakula ya kimataifa

Matti Kummu, mwandishi mkuu wa utafiti huo, alibainisha kuwa ingawa hali ya tabianchi inaweza kuwa nzuri, ongezeko la joto linaweza kuleta wadudu wapya na hali mbaya ya hewa, ambayo inaweza kuvuruga kilimo na kufanya hali kuwa ngumu zaidi.

“Ikiwa tunataka kuhakikisha mfumo wetu wa chakula katika siku zijazo, tunapaswa kupunguza mabadiliko ya tabianchi na pia kujiandaa kukabiliana na athari zake,” alisema Heikonen.

“Hata kama mabadiliko makubwa yatakuwa katika maeneo ya ikweta, sote tutahisi athari zake kupitia mfumo wa chakula wa kimataifa. Tunahitaji kushirikiana kukabiliana na matatizo haya,” aliongeza.