Berläşkän Millätlär Oyışması qamaw astındağı Ğazzädä şartlarnıñ 19 ay êlek başlanğan genośid suğışınnan birle iñ naçar däräcägä citüen belderde häm çiklängän yärdämne tapşırunıñ qabat başlatıluınıñ humanitar fäläkätne ciñeläytüdä ciñeläytüdä bik äz täêsire buluına basım yasadı.
BMO süzçese Stefan Dyujarrik comğa könne yasağan belderüendä "Moxtaclarğa barıp ireşkän här yärdäm yaxşı”, - dide.
“Fäqät ğomum bularaq xäzergä çaqlı başqarılğan yärdäm tapşırularının yoğıntısı bik bik äz buldı. Ğazzädäge fäläkät wazğiyäte suğış başlanğannan birle iñ naraç däräcädä”, - dip iskärtep uzdı.
Artqan xalıqara basımnar astında İzrail 11 atnalıq qamawnı 12 kön êlek beterde häm BMO äydäp baruçanlığındağı yärdäm operaśiyäläreneñ yañadan başlanuına röxsät birde.
Düşämbe könne AQŞ häm İzrail tarafınnan xuplanğan bäxäsle yaña taratu kanalı bulğan GHF Ğazzä humanitar yärdäm waqıfı başlatıldı.
BMO häm xalıqara yärdäm törkemnäre, tarafsızlıq mäs’äläsendäge borçıluların alğa sörep häm oyışmanı fälästinlelärne küçergän taratu modele buluda gäyepläp, GHF belän xezmättäşlek urnaştırunı kire qaqtı.
İzrail BMOnıñ GHF aradaşçılığı belän êşläwen teli. GHF äyberlärne Ğazzädäge güyä “ışanıçlı taratu noqtalarına” alıp baru öçen maxsus AQŞ iminlek häm logistika firmalarına tayana häm biredä grajdan törkemnär yärdämne tarata.
İreşü problemaları
Soñğı 12 kön êçendä BMO İzrailneñ çikläwläre häm däwam itüçe okkupaśiyası arqasında barı tik urtaça 200 yök maşinası külämendä yärdäm kiterä aluın belderde, bu isä ixtıyac toyılğan miqdardan bik äz.
Yärdäm yök maşinalarınıñ häm xätta Bötendönya azıq-tölek programmasına bäyle saqlağıçnıñ çarasız tınıç xalıq tarafınnan talanuı belderelde.
BMO räsmiläre monnan tış İzrail röxsät birgän yärdäm törlärenä qağılışlı çikläwlärne tänqitläde.
BMO Humanitar êşlär süzçese Eri Kaneko: "İzrail xakimiyäte ber genä äzer aşamlıq kiterüebezgä röxsät birmäde. Röxsät itelgän berdänber rizıq ikmäk peşerü êşxanäläre öçen on buldı. Onğa çiksez miqdarda röxsät birelsä dä xätta (anısı aña da birelmäde), bu berkem öçen dä balanslı tuqlanu täêmin itä almıy”, - dip äytte.
Qatlawlı barış astında, yärdäm başta İzrail tarafınnan tikşerelä, soñınnan Karem Abu Salem kiçü noqtasınıñ Fälästin yağına küçerelä, biredä buşaltılıp, Ğazzägä baruçı yök maşinalarına qabat töyälä.
Xäzerge waqıtta kiçü noqtasınıñ Fälästin yağında BMOnıñ cıyıluın kötkän tağın berniçä yöz yök maşinası tora.
İzrail xärbi koordinaśiya agentlığı “COGAT” BMOnı äyberlärne cıymaw belän açıqtan-açıq tänqitläde.
Läkin BMO İzrail armiyasınıñ sişämbe könne kiçü noqtasına ireşü taläpläreneñ böteneseneñ dä kire qağuın äytte.
Atnakiçen 65 yök maşinası nihayät raslanğanda tığız höcümnär arqasında 5tän qala barısı da kire qaytırğa mäcbür buldı.
Uza alğan biş yök maşinası qır xastaxanäsenä mediśina äyberlären tapşırdı, fäqät qısqa ber waqıttan soñ açlıq çikkän fälästinlelär tarafınnan çolğap alındı.
Ğazzädä genośid
İzrail 2023nçe yılnıñ oktyabrennän birle Ğazzädä genośid başqara. Fälästinlelär kübese xatın-qız häm balaçağa bulğan 54 meñ 320dän kübräk keşeneñ küpläp üterelüen terkäde.
Fälästinneñ “WAFA” räsmi xäbär agentlığına kürä, cimerelgän yortlarnıñ cimerekläre astında 11 meñ fälästinleneñ kümelgän buluı farazlana.
Läkin belgeçlär çın ülem sanınıñ Ğazzä räsmiläre äytkännän tağın da kübräk buluın häm yaqınça 200 meñ tiräsendä bula aluın alğa sörä.
Yärdäm oyışmaları 2,3 millionnan kübräk xalıq sanına iyä bulğan Ğazzädä qıtlıq riskı mäs’äläsendä kisätte.
Uzğan noyabr ayında Xalıqara cinayät mäxkämäse İzrail Başministrı Binyamin Netanyahu häm êlekke Saqlanu ministrı Yoav Gallantnı Ğazzädäge suğış cinayätläre häm keşelekkä qarşı cinayätlär arqasında qulğa alu boyırığın birde.
İzrail monnan tış töbäktäge tınıç xalıqqa qarşı yasağan suğış cinayätläre arqasında BMO Xalıqara mäxkämäsendä genośid däğwası belän xökem itelä.