Ministria e Punëve të Jashtme e Türkiyes publikoi një deklaratë gjithëpërfshirëse duke bërë thirrje për mbështetje më të madhe rajonale dhe ndërkombëtare për tranzicionin politik dhe rindërtimin e Sirisë, duke e përshkruar këtë si një “periudhë të re” në historinë e vendit pas rënies së regjimit të Assadit.
Deklarata e së enjtes thekson se populli sirian po përpiqet të kapërcejë traumën e një konflikti 14-vjeçar dhe duhet të fuqizohet që të ndërtojë të ardhmen përmes një procesi politik të udhëhequr nga vetë sirianët.
Ankaraja theksoi se hapat e fundit të Sirisë drejt riintegrimit në diplomacinë rajonale dhe globale duhet të mbështeten. Ajo paralajmëroi se izolimi dhe sanksionet e vazhdueshme mund ta rrezikojnë stabilitetin e brishtë, duke shtuar se angazhimi më i gjerë diplomatik dhe ekonomik – përfshirë heqjen e sanksioneve – është thelbësor për një paqe të qëndrueshme.
Türkiye e paraqiti këtë si një nevojë si humanitare ashtu edhe strategjike, duke deklaruar se mënyra e vetme për të eliminuar rreziqet e paqëndrueshmërisë është “më shumë mbështetje dhe përfshirje më e thellë”.
Vizioni i Türkiyes për Sirinë: Unitet, siguri dhe rindërtim
Sipas deklaratës, shtylla kryesore e politikës së Türkiyes ndaj Sirisë bazohet në ruajtjen e integritetit territorial të vendit, eliminimin e kërcënimeve terroriste, arritjen e pajtimit kombëtar dhe mbështetjen e rindërtimit përmes heqjes së sanksioneve. Türkiye rikonfirmoi kundërshtimin ndaj çdo nisme që cenon sovranitetin e Sirisë ose mundëson mbijetesën e grupeve të armatosura dhe aktorëve separatistë jashtë autoritetit shtetëror.
Deklarata vuri në dukje një ulje të aktiviteteve ushtarake në jug të Sirisë, ku grupet e armatosura raportohet se po integrohen në një ushtri të re kombëtare. Megjithatë, ajo pranoi se përplasje të lokalizuara vazhdojnë të ndodhin, shpesh të nxitura nga provokime.
Tensionet rreth aktiviteteve të terroristëve YPG/PYD
Türkiye shprehu shqetësim për zhvillimet në marrëdhënien ndërmjet qeverisë siriane dhe SDF-së të dominuar nga YPG/PYD-ja, duke iu referuar një memorandumi mirëkuptimi të nënshkruar mes palëve. Ajo gjithashtu kritikoi një konferencë të mbajtur nga organizata terroriste YPG/PYD në Qamishli më 26 prill, duke thënë se mesazhet e dhëna aty ishin në kundërshtim me marrëveshjen SDF-Damask.
Ankaraja përsëriti mbështetjen për unitetin e Sirisë dhe paralajmëroi kundër çdo marrëveshjeje që i jep hapësirë agjendave separatiste.
YPG/PYD-ja është dega siriane e organizatës terroriste PKK, e cila është përgjegjëse për vrasjen e mbi 40 mijë njerëzve, kryesisht civilë, përfshirë fëmijë.
Kushtetuta e re siriane duhet të garantojë barazi
Türkiye theksoi se e ardhmja e Sirisë duhet të ndërtohet mbi qeverisje gjithëpërfshirëse.
Ajo pret që çdo kushtetutë e re siriane të garantojë të drejta të barabarta për të gjitha grupet etnike dhe fetare.
Ministria e Jashtme deklaroi se është kundër çdo strukture që kufizon liritë e sirianëve për ta shprehur identitetin apo besimin e tyre, dhe se çdo përpjekje për ta institucionalizuar pabarazinë do të refuzohet vendosmërisht.
Deklarata rikonfirmoi kundërshtimin e Türkiyes ndaj PKK-së dhe aleatëve të saj. Ndërsa Ankaraja thekson se i ka dhënë hapësirë qeverisë siriane për të adresuar sfidat e saj të sigurisë, ajo paralajmëroi se masa alternative mbeten në tavolinë nëse entitetet e lidhura me terrorin nuk çmontohen.
Ajo i bëri thirrje PKK-së të çarmatosej dhe të ndalonte pengimin e përpjekjeve për normalizim. Türkiye gjithashtu bëri të qartë se nuk do të pranojë asnjë iniciativë që e dobëson sovranitetin sirian ose legjitimon grupe të armatosura jashtë shtetit qendror.
Qendër e përbashkët kundër terrorizmit në përgatitje
Türkiye konfirmoi pjesëmarrjen e saj në një takim të rëndësishëm për sigurinë rajonale të mbajtur në Aman më 9 mars, që mblodhi drejtues të diplomacisë, mbrojtjes dhe inteligjencës nga Siria dhe vendet fqinje.
Palët ranë dakord të krijojnë një qendër operacionale të përbashkët për t’i koordinuar masat kundër terrorizmit. Türkiye tha se puna teknike dhe diplomatike është duke vazhduar, si dhe një takim tjetër pritet në periudhën e ardhshme.
Ankaraja shprehu gatishmëri për t’u angazhuar në mënyrë dypalëshe me Sirinë në fusha që përputhen me interesat e saj të sigurisë kombëtare. Ajo tha se është e hapur për të trajtuar çdo temë që kontribuon në stabilitetin e ndërsjellë, në kuadër të marrëveshjeve reciproke.
Angazhimi global: Shenja të lëvizjes, por me kushte
Ministria e Jashtme përfundoi duke vënë në dukje se, ndërsa Shtetet e Bashkuara vazhdojnë të mbajnë distancë ndaj Sirisë, ato gjithashtu kanë hyrë në një angazhim të kufizuar. Uashingtoni raportohet se kërkon masa për ndërtimin e besimit nga Damasku si kusht për lehtësimin e sanksioneve.
Türkiye ka bërë përparim në inkurajimin e ShBA-së, BE-së dhe Mbretërisë së Bashkuar për të lejuar përjashtime dhe fleksibilitet në sanksione dhe po vazhdon përpjekjet diplomatike për heqjen e të gjitha masave ndëshkuese.
“Heqja e plotë e këtyre sanksioneve është thelbësore për rindërtimin e vendit dhe riintegrimin e tij në sistemin rajonal dhe global,” përfundon deklarata.
