Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu përballet me një krizë të dyfishtë: një luftë të zgjatur në Gaza dhe një betejë të brendshme për mbijetesën e tij politike.
Sulmet ajrore të fundit izraelite ndaj objekteve bërthamore dhe raketore në Teheran, të cilat rezultuan me vrasjen e zyrtarëve të lartë ushtarakë iranianë, kanë përshkallëzuar më tej paqëndrueshmërinë rajonale. Kjo ofensivë ushtarake, që përfshiu 200 avionë dhe shënjestroi 100 vendndodhje, u paraqit nga Netanyahu si një masë parandaluese kundër një kërcënimi bërthamor të afërt nga Irani.
Si kundërpërgjigje, Irani raportohet se ka lëshuar mbi 100 dronë drejt Izraelit, duke nxitur mbylljen e hapësirës ajrore në Izrael, Iran, Irak dhe Jordani.
Në planin e brendshëm, udhëheqja e Netanyahut është vënë në pikëpyetje. Qeveria e tij mezi mbijetoi në një votim parlamentar që synonte shpërbërjen e saj, duke siguruar 61 vota kundër 53. Kjo nismë u shty përpara nga tensionet e brendshme në koalicion, veçanërisht për shkak të një projektligji të diskutueshëm për rekrutimin ushtarak.
Partitë ultra-ortodokse brenda koalicionit të Netanyahut ishin të zemëruara për shkak të vonesës në miratimin e një ligji që do t’i përjashtonte komunitetet e tyre nga shërbimi ushtarak i detyrueshëm, një çështje e vjetër dhe e ndjeshme.
Rebelimi i mundshëm i këtyre grupeve kishte shtuar frikën për zgjedhje të parakohshme. Megjithatë, kryetari i Komisionit për Punë të Jashtme dhe Mbrojtje, Yuli Edelstein, arriti të ndërmjetësojë një marrëveshje të minutës së fundit me partitë ultra-ortodokse për një ligj të ri, duke bindur deputetët e krahut të djathtë të mos votojnë për shpërbërjen e Knesset-it.
Kritikët argumentojnë se qëndrimi agresiv i Netanyahut ndaj Iranit mund të jetë i motivuar politikisht, për të forcuar pozitën e tij përballë sfidave të brendshme.
Koha e zgjedhur për sulmet ndaj Iranit ka shpërqendruar vëmendjen ndërkombëtare nga kriza humanitare në Gaza, ku mbi 55.000 palestinezë janë vrarë dhe situata mbetet e rëndë. Kjo lëvizje strategjike ka siguruar përkohësisht mbështetje nga disa aleatë ndërkombëtarë, por rrezikon të destabilizojë më tej Lindjen e Mesme.
Një betejë për mbijetesën politike
Netanyahu ka dominuar politikën izraelite për dekada, duke u bërë kryeministri më jetëgjatë në histori kur fitoi mandatin e gjashtë në vitin 2022.
Ai është përballur me vite të vështira dhe në moshën 75-vjeçare, koha për të siguruar trashëgiminë e tij politike po mbaron.
Imazhi i tij si lider i fortë u godit rëndë pas sulmit të Hamasit në vitin 2023, me sondazhet që tregojnë se shumica e izraelitëve e fajësojnë atë për dështimet në siguri që mundësuan sulmin më vdekjeprurës që nga krijimi i shtetit të Izraelit mbi tokat palestineze më shumë se 75 vjet më parë.
Më tej, Netanyahu është akuzuar nga Gjykata Penale Ndërkombëtare për krime të mundshme lufte të lidhura me pushtimin 20-mujor të Gazës, që e ka shndërruar pjesën më të madhe të territorit palestinez në rrënoja. Ai i hedh poshtë këto akuza.
Sondazhet tregojnë se shumica e izraelitëve mendojnë se lufta në Gaza ka zgjatur shumë dhe se Netanyahu po e zvarrit konfliktin për të qëndruar në pushtet dhe për të shmangur zgjedhjet që, sipas sondazheve, pritet t’i humbasë.
Edhe pse lufta po zhvillohet në disa fronte, ai është detyruar të dalë në gjyq për rastin e tij të vjetër të korrupsionit, ku ai mohon çdo fajësi, një proces që ka dëmtuar më tej reputacionin e tij në vend.
Megjithatë, ai shpreson se një ofensivë e suksesshme ushtarake ndaj Iranit do të sigurojë vendin e tij në librat e historisë që ai i do aq shumë.
Ndërsa Netanyahu navigon nëpër këto kriza, ditët në vijim do të jenë vendimtare për të parë nëse veprimet e tij do ta shpëtojnë politikisht apo do të çojnë në një konflikt më të gjerë rajonal.
