Europese ministers van Buitenlandse Zaken hebben tijdens een NAVO-vergadering op vrijdag Rusland de schuld gegeven van het dwarsbomen van een Amerikaanse poging om vrede in Oekraïne te bereiken. Ze riepen op tot stevige druk op Moskou om akkoord te gaan met een staakt-het-vuren, in een duidelijke poging om de regering-Trump aan te moedigen een hardere lijn te volgen.
De Amerikaanse president Donald Trump, die heeft beloofd een snel einde te maken aan de drie jaar durende oorlog, heeft wekenlang gezegd dat hij gelooft dat Vladimir Poetin van Rusland zich inzet voor vrede.
Bronnen hebben aan Reuters verteld dat het Witte Huis de laatste dagen wantrouwend is geworden ten aanzien van Poetins bedoelingen, hoewel Trump nog steeds publiekelijk aangeeft dat hij ervan overtuigd is dat Poetin de oorlog wil beëindigen.
Moskou verwierp in maart een Amerikaans voorstel voor een volledig 30-daags staakt-het-vuren nadat Oekraïne had aangegeven hiermee akkoord te gaan. De strijdende partijen kwamen vervolgens overeen om tijdelijk aanvallen op elkaars energie-infrastructuur te pauzeren, maar beschuldigden elkaar van het schenden van deze afspraak.
“Moskou is een antwoord verschuldigd aan de Verenigde Staten,” zei de Franse minister van Buitenlandse Zaken Jean-Noël Barrot op vrijdag voorafgaand aan de tweede dag van een bijeenkomst van NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken. “De VS hebben zeer hard gewerkt aan een bemiddelingspoging en een voorstel voor een staakt-het-vuren.”
De Britse minister van Buitenlandse Zaken David Lammy zei dat Poetin “blijft verhullen en treuzelen”.
“Hij zou nu een staakt-het-vuren kunnen accepteren, maar hij blijft Oekraïne bombarderen, inclusief de burgerbevolking en de energievoorziening. We zien je, Vladimir Poetin, we weten wat je doet,” voegde Lammy toe.
De Duitse minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock noemde Poetins praat over onderhandelingen “niets meer dan loze beloften” en zei dat de Russische leider “tijd probeert te rekken door steeds nieuwe eisen te stellen”. Ook de ministers van Buitenlandse Zaken van Canada en Estland riepen op tot duidelijke tijdlijnen voor Rusland om een staakt-het-vuren te accepteren.
Washington zegt nog steeds in contact te staan met beide partijen en te blijven aandringen op een wapenstilstand. Een hoge ambtenaar van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zei donderdagavond dat er tijdens de eerste dag van de NAVO-besprekingen “overweldigende steun was voor Oekraïne, voor het beëindigen van de oorlog, voor de inspanningen van president Trump om de oorlog te beëindigen, maar ook erkenning dat Rusland meer moet doen in deze context.”
De ambtenaar gaf aan dat er niet per se consensus was over een tijdlijn om de druk op Rusland te verhogen, maar dat er wel een gedeeld gevoel was dat “hoe eerder, hoe beter”.
“Er was consensus dat Rusland meer moet doen, dat Rusland akkoord moet gaan met een staakt-het-vuren.”
Het Europese vertrouwen in de VS als de ultieme beschermer van het continent tegen een aanval van Rusland is ernstig aangetast door Trumps toenadering tot Moskou en druk op Kyiv.
Een hoge NAVO-diplomaat zei dat er onrust heerst onder Europeanen omdat zij nog niet betrokken zijn bij onderhandelingen waarvan de uitkomst “de veiligheidssituatie in Europa voor de komende decennia zal bepalen.”