WERELD
16 min lezen
Wie zou de volgende paus kunnen zijn?
Met het overlijden van Paus Franciscus draait de speculatie over zijn opvolger rond een diverse groep "papabili" kardinalen.
Wie zou de volgende paus kunnen zijn?
Sint-Pietersbasiliek tijdens een heiligverklaringsceremonie op het Sint-Pietersplein in het Vaticaan. / AP
22 april 2025

Het voorspellen van wie de volgende paus zal zijn, is een riskante onderneming. Een oud Italiaans gezegde waarschuwt ervoor om geen vertrouwen of geld te steken in een vermeende favoriet vóór het conclaaf, de besloten bijeenkomst van kardinalen die de paus kiest.

Het gezegde luidt: 'Wie het conclaaf als paus binnengaat, verlaat het als kardinaal.' Hier zijn enkele kardinalen die worden genoemd als 'papabili' om paus Franciscus op te volgen, wiens overlijden op 88-jarige leeftijd maandag door het Vaticaan werd aangekondigd.

Ze worden in alfabetische volgorde vermeld.

Kardinaal Jean-Marc Aveline, aartsbisschop van Marseille, Frans, 66 jaar

Volgens de Franse pers staat hij in sommige katholieke kringen bekend als Johannes XXIV, een knipoog naar zijn gelijkenis met paus Johannes XXIII, de rondborstige hervormingspaus van de vroege jaren zestig.

Paus Franciscus grapte ooit dat zijn opvolger de naam Johannes XXIV zou kunnen aannemen.

Aveline staat bekend om zijn gemoedelijke, toegankelijke aard, zijn bereidheid om grappen te maken en zijn ideologische nabijheid tot Franciscus, vooral op het gebied van immigratie en relaties met de moslimwereld. Hij is ook een serieuze intellectueel, met een doctoraat in de theologie en een graad in de filosofie.

Geboren in Algerije in een familie van Spaanse immigranten die na de onafhankelijkheid van Algerije naar Frankrijk verhuisden, heeft hij het grootste deel van zijn leven in Marseille gewoond, een havenstad die al eeuwenlang een kruispunt van culturen en religies is.

Onder Franciscus heeft Aveline een snelle carrière gemaakt: hij werd bisschop in 2013, aartsbisschop in 2019 en kardinaal drie jaar later. Zijn reputatie werd versterkt in september 2023, toen hij een internationale kerkconferentie over mediterrane kwesties organiseerde, waar paus Franciscus de eregast was.

Als hij paus zou worden, zou Aveline de eerste Franse paus sinds de 14e eeuw zijn, een turbulente periode waarin het pausdom naar Avignon verhuisde.

Hij zou ook de jongste paus zijn sinds Johannes Paulus II. Hij begrijpt Italiaans, maar spreekt het niet vloeiend - een mogelijk groot nadeel voor een functie die ook de titel Bisschop van Rome draagt en veel bekendheid met Roomse machtsdynamiek en intriges vereist.

Kardinaal Peter Erdo, Hongaars, 72 jaar

Als Erdo wordt gekozen, zou hij onvermijdelijk worden gezien als een compromiskandidaat - iemand uit het conservatieve kamp die toch bruggen heeft gebouwd met de progressieve wereld van Franciscus.

Erdo werd al beschouwd als een pauselijke kanshebber tijdens het laatste conclaaf in 2013, dankzij zijn uitgebreide kerkelijke contacten in Europa en Afrika, evenals het feit dat hij werd gezien als een pionier van de Nieuwe Evangelisatie om het katholieke geloof in geseculariseerde geavanceerde naties nieuw leven in te blazen - een topprioriteit voor veel kardinalen.

Hij wordt gezien als conservatief in theologie en benadrukt in toespraken door heel Europa de christelijke wortels van het continent. Tegelijkertijd wordt hij als pragmatisch beschouwd en heeft hij nooit openlijk gebotst met Franciscus, in tegenstelling tot andere traditioneel ingestelde geestelijken.

Toch zorgde hij tijdens de migrantencrisis van 2015 voor ophef in het Vaticaan toen hij zich verzette tegen de oproep van paus Franciscus aan kerken om vluchtelingen op te nemen, omdat hij zei dat dit zou neerkomen op mensenhandel - waarmee hij zich op één lijn leek te stellen met de nationalistische premier van Hongarije, Viktor Orban.

Als expert in kerkelijk recht heeft Erdo een snelle carrière doorgemaakt, werd bisschop in zijn veertiger jaren en kardinaal in 2003 op slechts 51-jarige leeftijd, waarmee hij het jongste lid van het College van Kardinalen was tot 2010. Hij spreekt uitstekend Italiaans, evenals Duits, Frans, Spaans en Russisch - wat hem zou kunnen helpen om de relaties tussen de katholieke en Russisch-orthodoxe kerken te verbeteren na de spanningen door de oorlog in Oekraïne.

Erdo is geen charismatische spreker, maar terwijl dit ooit als een groot nadeel werd gezien, zou het deze keer juist een voordeel kunnen zijn als de kardinalen een rustige paus willen na de dynamische regeerperiode van Franciscus.

Kardinaal Mario Grech, secretaris-generaal van de bisschoppensynode, Maltees, 68 jaar oud

Grech komt van Gozo, een piepklein eiland dat deel uitmaakt van Malta, het kleinste land van de Europese Unie.

Maar vanuit een klein begin heeft hij het tot grote dingen geschopt: hij werd door paus Franciscus benoemd tot secretaris-generaal van de bisschoppensynode, een zwaargewicht binnen het Vaticaan.

Grech, die aanvankelijk als conservatief werd gezien, is al jaren een fakkeldrager van de hervormingen van Franciscus binnen de kerk en is scherp met zijn tijd meegegaan.

In 2008 verklaarden verschillende homoseksuele Maltezen dat ze de kerk wilden verlaten uit protest tegen wat zij zagen als de anti-LHBT houding van de toenmalige paus, paus Benedictus.

Grech toonde destijds weinig sympathie, maar in 2014 riep hij de kerk in het Vaticaan op om LHBT-leden meer te accepteren en creatief te zijn in het vinden van nieuwe manieren om met hedendaagse gezinssituaties om te gaan.

De volgende dag tikte paus Franciscus hem bij het ontbijt op de schouder en complimenteerde hem met zijn toespraak, waarmee hij hem aanwees voor toekomstige promotie.

In 2018 sprak Grech over hoe hij genoot van de uitdagingen waar de kerk voor staat. "We gaan door een periode van verandering. En voor mij is dat iets heel positiefs", zei hij tegen de krant Malta Today. Hij waarschuwde dat de kerk niet relevant zou blijven voor de moderne samenleving als ze de nostalgie naar het verleden niet achter zich zou laten.

Conservatieve kardinaal Gerhard Muller keerde zich op memorabele wijze tegen hem in 2022, waarbij hij zijn academische profiel kleineerde en hem ervan beschuldigde tegen de katholieke leer in te gaan.

Grechs bondgenoten benadrukken dat hij vrienden heeft in zowel het conservatieve als het gematigde kamp en dat hij door zijn prominente rol bekend is bij veel kardinalen, een duidelijk voordeel in een conclaaf waarin zoveel kardinalen relatief onbekend zijn voor elkaar.

Omdat hij uit een klein land komt, zou zijn verkiezing tot paus geen diplomatieke of geopolitieke hoofdpijn veroorzaken.

Hij heeft benadrukt dat hij altijd streeft naar consensus in plaats van confrontatie. Maar soms heeft hij controverse uitgelokt. In 2016 leidde hij een pelgrimstocht om te bidden voor regen nadat hij boeren had ontmoet die zich zorgen maakten over de droogte. Een lokale krant zei dat het “een terugblik was op prehistorische pogingen om regen op te wekken”, maar een paar dagen na het evenement begon het inderdaad te regenen.

Kardinaal Juan Jose Omella, aartsbisschop van Barcelona, Spanje, 79 jaar oud

Omella is een man naar het hart van paus Franciscus. Hij wijdt zijn kerkelijke carrière aan pastorale zorg, het bevorderen van sociale rechtvaardigheid en het belichamen van een meelevende en inclusieve visie op het katholicisme.

“We moeten de werkelijkheid niet alleen zien door de ogen van degenen die het meest hebben, maar ook door de ogen van de armen,” zei hij in april 2022 tegen de nieuwssite Crux, in woorden die de wereldvisie van Franciscus weerspiegelen.

Hij werd in 1946 geboren in het dorp Cretas in het noordoosten van Spanje. Nadat hij in 1970 tot priester werd gewijd, diende hij als priester in een aantal Spaanse parochies en bracht hij ook een jaar door als missionaris in Zaïre, dat nu de Democratische Republiek Congo heet.

Zijn toewijding aan sociale doelen onderstrepend, werkte hij van 1999 tot 2015 nauw samen met de Spaanse liefdadigheidsinstelling Manos Unidas, die hongersnood, ziekte en armoede in de derde wereld bestrijdt.

Hij werd bisschop in 1996 en werd gepromoveerd tot aartsbisschop van Barcelona in 2015.

Slechts een jaar later gaf Franciscus hem een rode kardinaalshoed - een zet die wordt gezien als een duidelijke goedkeuring van Omella's progressieve neigingen, die in contrast staan met de meer conservatieve elementen die ooit de Spaanse kerk domineerden.

Omella is een voormalig voorzitter van de Spaanse bisschoppenconferentie. Hij kreeg te maken met de gevolgen van een onafhankelijke commissie die in 2023 schatte dat meer dan 200.000 minderjarigen seksueel misbruikt zouden zijn door Spaanse geestelijken in de afgelopen decennia.

Omella heeft herhaaldelijk om vergiffenis gevraagd voor het wanbeheer van seksueel misbruik, maar heeft ontkend dat er zoveel kinderen zijn misbruikt. Een intern onderzoek van de kerk wees slechts 927 slachtoffers aan sinds de jaren 1940.

"Aan het eind van de dag brengen getallen ons nergens. Het gaat om de mensen en om zoveel mogelijk recht te zetten," zei hij. "De schuld geven is niet de manier.

Het probleem behoort niet toe aan de Kerk, maar aan de samenleving als geheel."

In 2023 nodigde Franciscus Omella uit om lid te worden van zijn negenkoppige keukenkabinet van kardinalen om hem te adviseren over bestuurskwesties.

Als het conclaaf besluit dat de Kerk een nieuwe aanpak nodig heeft, dan zal deze nabijheid in het nadeel van Omella uitvallen.

Kardinaal Pietro Parolin, Italiaan, diplomaat bij het Vaticaan, 70 jaar oud

Parolin wordt gezien als een compromiskandidaat tussen progressieven en conservatieven. Hij is het grootste deel van zijn leven kerkdiplomaat geweest en was sinds 2013, het jaar waarin Franciscus werd gekozen, de staatssecretaris van paus Franciscus.

De positie is vergelijkbaar met die van een minister-president, en staatssecretarissen worden vaak de “vice-paus” genoemd omdat ze de tweede plaats innemen na de paus in de Vaticaanse hiërarchie.

Parolin was eerder viceminister van Buitenlandse Zaken onder paus Benedictus, die hem in 2009 benoemde tot ambassadeur van het Vaticaan in Venezuela, waar hij de kerk verdedigde tegen pogingen van toenmalig president Hugo Chavez om de kerk te verzwakken.

Hij was ook de belangrijkste architect van de toenadering van het Vaticaan tot China en Vietnam. Conservatieven hebben hem aangevallen vanwege een overeenkomst over de benoeming van bisschoppen in communistisch China.

Hij heeft het akkoord verdedigd door te zeggen dat het weliswaar niet perfect was, maar dat het een schisma heeft voorkomen en een vorm van communicatie met de regering in Peking mogelijk heeft gemaakt.

Parolin was nooit een frontlijn- of luidruchtige activist in de zogenaamde Cultuuroorlogen van de Kerk, die zich concentreerden op zaken als abortus en homorechten, hoewel hij ooit de legalisering van het homohuwelijk in veel landen veroordeelde als “een nederlaag voor de mensheid”.

Hij verdedigde de macht van het Vaticaan over lokale kerkleiders en bekritiseerde pogingen in Duitsland om priesters symbolisch koppels van hetzelfde geslacht te laten zegenen.

Hij zei dat lokale kerken geen beslissingen kunnen nemen die uiteindelijk alle katholieken zouden treffen.

Parolin, een zacht en bescheiden persoon, zou het pausdom teruggeven aan de Italianen na drie opeenvolgende niet-Italiaanse pausen - Johannes Paulus II van Polen, Benedictus van Duitsland en Franciscus van Argentinië.

Hij begon in de diplomatieke dienst van het Vaticaan slechts drie jaar na zijn priesterwijding in 1980, dus zijn pastorale ervaring is beperkt. Maar een factor in zijn voordeel is dat hij een aantal talen spreekt.

Kardinaal Luis Antonio Gokim Tagle, Filippijn, 67 jaar.

Tagle wordt vaak de “Aziatische Franciscus” genoemd vanwege zijn vergelijkbare inzet voor sociale rechtvaardigheid, en als hij gekozen wordt, zou hij de eerste paus uit Azië zijn.

Op papier lijkt Tagle, die over het algemeen liever bij zijn bijnaam “Chito” wordt genoemd, aan alle voorwaarden te voldoen om paus te kunnen worden.

Hij heeft al tientallen jaren pastorale ervaring sinds zijn priesterwijding in 1982. Daarna deed hij bestuurlijke ervaring op, eerst als bisschop van Imus en daarna als aartsbisschop van Manilla.

Paus Benedictus benoemde hem tot kardinaal in 2012.

In een zet die door sommigen wordt gezien als een strategie van Franciscus om Tagle wat Vaticaanse ervaring te geven, plaatste de paus hem in 2019 over uit Manilla en benoemde hem tot hoofd van de missionaire tak van de kerk, formeel bekend als het Dicasterie voor Evangelisatie.

Hij komt uit wat sommigen de “katholieke long van Azië” noemen, omdat de Filippijnen de grootste katholieke bevolking van de regio hebben. Zijn moeder was een etnische Chinese Filippijnse. Hij spreekt vloeiend Italiaans en Engels.

Tussen 2015 en 2022 was hij de hoogste leider van Caritas Internationalis, een confederatie van meer dan 160 katholieke hulp-, sociale dienstverlenings- en ontwikkelingsorganisaties over de hele wereld.

In 2022 ontsloeg paus Franciscus de gehele leiding na beschuldigingen van intimidatie en vernedering van werknemers, en benoemde een commissaris om de organisatie te leiden.

Tagle, die ook uit zijn functie werd ontheven, was nominaal voorzitter, maar was niet betrokken bij de dagelijkse werkzaamheden, die onder toezicht stonden van een lekendirecteur-generaal.

Bij de aankondiging van de dramatische beslissing van de paus vertelde Tagle een bijeenkomst van de confederatie dat de veranderingen een moment waren om “onze mislukkingen onder ogen te zien”. Het valt nog te bezien hoe de saga Tagle's kansen op het pausdom zal beïnvloeden.

Kardinaal Joseph Tobin, aartsbisschop van Newark, NJ, Amerikaan, 72 jaar oud

Het is onwaarschijnlijk dat 's werelds kardinalen de allereerste Amerikaanse paus zouden kiezen, maar als ze daartoe in staat zouden zijn, lijkt Tobin de meest waarschijnlijke mogelijkheid.

De inwoner van Detroit, een voormalig wereldleider van een grote katholieke religieuze orde die bekend staat als de Redemptoristen, heeft tijd doorgebracht in landen over de hele wereld en spreekt vloeiend Italiaans, Spaans, Frans en Portugees. Hij heeft ook ervaring in dienst van het Vaticaan en in topfuncties in de Amerikaanse kerk.

Tobin was van 2009-2012 tweede in rang van een Vaticaans kantoor en werd daarna door paus Benedictus benoemd tot aartsbisschop van Indianapolis, Indiana.

Franciscus bevorderde hem in 2016 tot kardinaal en maakte hem later aartsbisschop van Newark. In zijn laatste functie heeft Tobin, een grote man die bekend staat om zijn gewichtheffend trainingsregime, te maken gehad met een van de meest in het oog springende katholieke schandalen van de afgelopen jaren. In 2018 werd de toenmalige kardinaal Theodore McCarrick, een van Tobins voorgangers in Newark, uit zijn ambt ontheven na beschuldigingen van seksueel wangedrag met seminaristen.

McCarrick ontkende elk wangedrag, trad af als kardinaal en werd later schuldig bevonden door een Vaticaans tribunaal en uit het priesterschap gezet.

Hij stierf eerder deze maand.

Tobin werd geprezen voor zijn aanpak van het schandaal, waaronder zijn besluit om eerder vertrouwelijke schikkingen tussen het aartsbisdom en de vermeende slachtoffers van McCarrick openbaar te maken.

Tobin is de oudste van 13 kinderen en heeft gezegd dat hij herstellend alcoholist is. Hij staat bekend om zijn open houding tegenover de LHBT-gemeenschap en schreef in 2017 dat “in te veel delen van onze kerk LHBTs zich onwelkom, buitengesloten en zelfs beschaamd voelen”.

Kardinaal Peter Kodwo Appiah Turkson, Ghanees, functionaris bij het Vaticaan, 76 jaar oud

Kardinaal Peter Turkson is van een bescheiden begin in een klein Afrikaans stadje groot geworden in de Kerk, waardoor hij een kanshebber is om de eerste paus uit Afrika ten zuiden van de Sahara te worden.

Hij combineert een lange pastorale achtergrond van het verzorgen van congregaties in Ghana met praktische ervaring in het leiden van verschillende Vaticaanse kantoren en sterke communicatieve vaardigheden.

Het feit dat hij afkomstig is uit een van de meest dynamische regio's voor de Kerk, die worstelt tegen de krachten van het secularisme in de Europese kernlanden, zou zijn positie ook moeten versterken.

Als vierde zoon in een gezin van 10 kinderen werd Turkson geboren in Wassaw Nsuta, in wat toen de Goudkust heette in het Britse Rijk. Zijn vader werkte in een nabijgelegen mijn en was tevens timmerman, terwijl zijn moeder groenten verkocht op de markt.

Hij studeerde aan seminaries in Ghana en New York, werd in 1975 gewijd, gaf daarna les in zijn voormalige Ghanese seminarie en deed gevorderde Bijbelstudies in Rome.

Paus Johannes Paulus II benoemde hem in 1992 tot aartsbisschop van Cape Coast en 11 jaar later werd hij de eerste kardinaal in de geschiedenis van de West-Afrikaanse staat.

De promoties gingen door onder de opvolger van Johannes Paulus, Benedictus, die hem in 2009 naar het Vaticaan haalde en hem hoofd maakte van de Pauselijke Raad voor Gerechtigheid en Vrede - het orgaan dat sociale rechtvaardigheid, mensenrechten en wereldvrede bevordert.

In die rol was hij een van de naaste adviseurs van de paus in kwesties zoals de klimaatcrisis en trok hij veel aandacht door conferenties zoals het Economisch Forum in Davos bij te wonen.

Franciscus fuseerde Turksons afdeling in 2016 met drie andere kantoren, wat leidde tot wat sommigen zagen als een machtsstrijd tussen hem en een andere kardinaal.

Turkson nam in 2021 ontslag uit die functie en werd benoemd tot hoofd van twee pontificale academies voor wetenschappen en sociale wetenschappen.

In 2023 vertelde hij de BBC dat hij “tegen” de mogelijkheid bad dat hij tot paus zou worden gekozen, maar sommige van zijn tegenstanders zeiden dat, gezien zijn mediaoptredens, het leek alsof hij campagne voerde voor de baan.

Kardinaal Matteo Maria Zuppi, Italiaan, aartsbisschop van Bologna, 69 jaar oud

Toen Zuppi in 2015 promotie kreeg en aartsbisschop van Bologna werd, noemden de nationale media hem de “Italiaanse Bergoglio”, vanwege zijn verwantschap met Franciscus, de Argentijnse paus die als Jorge Mario Bergoglio werd geboren.

Zuppi zou de eerste Italiaanse paus zijn sinds 1978.

Net als paus Franciscus toen hij in Buenos Aires woonde, staat Zuppi bekend als een “straatpriester” die zich richt op migranten en de armen en weinig geeft om pracht en praal en protocol. Hij draagt de naam “Vader Matteo” en in Bologna gebruikt hij soms de fiets in plaats van een officiële auto.

In een stad die dol is op vleesproducten zorgde hij ooit voor opschudding toen er op de feestdag van de beschermheilige van Bologna tortellini zonder varkensvlees werden geserveerd.

Zuppi noemde de moslimvriendelijke handeling een normaal gebaar van respect en hoffelijkheid.

Als hij paus zou worden, zouden conservatieven hem waarschijnlijk met argwaan bekijken. Slachtoffers van seksueel misbruik van de kerk zouden ook bezwaar tegen hem kunnen hebben, omdat de Italiaanse katholieke kerk, die hij sinds 2022 leidt, traag is geweest met het onderzoeken en aanpakken van de kwestie.

De Italiaanse kardinaal is nauw verbonden met de Sant'Egidio-gemeenschap, een katholieke groep voor wereldwijde vrede en gerechtigheid, gevestigd in de historische wijk Trastevere in Rome, waar hij het grootste deel van zijn leven als priester doorbracht.

Sant'Egidio, soms ook wel “de Verenigde Naties van Trastevere” genoemd, bemiddelde in 1992 in een vredesakkoord dat een einde maakte aan een 17 jaar durende burgeroorlog in Mozambique, met de hulp van Zuppi als een van de bemiddelaars.

Recentelijk heeft hij zich meer beziggehouden met diplomatie als pauselijke gezant voor het conflict tussen Rusland en Oekraïne, waarbij hij zich concentreerde op pogingen om kinderen te repatriëren die volgens Oekraïne naar Rusland of door Rusland bezette gebieden zijn gedeporteerd.

Zuppi is geboren en getogen in Rome, heeft een vrij sterk regionaal accent en stevige katholieke familiewortels.

Zijn vader, Enrico, was redacteur van het zondagse supplement van de Vaticaanse krant L'Osservatore Romano, terwijl de oom van zijn moeder, Carlo Confalonieri, ook kardinaal was.

Neem een ​​kijkje bij TRT Global. Deel uw feedback!
Contact us