Rusiya däwlät başlığı Vladimir Putin İran xalqınıñ üz xakimiyäte tiräsenä tuplanuın belderde häm İzrailneñ moñarçı kürelmägän höcümnärenä qaramastan İrannıñ cir astındağı uran bayıtu qorılmalarınıñ zıyan kürmäwen assızıqladı.
Putin AQŞ İzrailneñ İrannıñ atom - töş häm raketa qorılmalarına qarşı höcümnärendä qatnaşamı-yuqmı digän mäs’älä kisken räweştä bäxäsläşelgän waqıtta çärşämbe könne belderü yasadı.
Putin barlıq yaqlar da İrannıñ tınıç maqsatlı atom -töş ênergiyäsen qullanu xoquqın häm İzrailneñ şartsız iminlek xoquqın täêmin itä torğan räweştä qarşılıqlarnı tuqtatu yulları êzlärgä tiyeşlegen belderde.
İzrail prem’yer-ministrı Bin’yamin Netan’yaxunıñ İzrail xärbi höcümnäre näticäsendä İranda xökümät bärep töşerelergä mömkin digän süzläre häm AQŞ ilbaşı Donal'd Trampnıñ İrannıñ şartsız birelüen taläp itüe turındağı sorawğa Putin bolay dide: “Närsägä dä bulsa totınır aldınnan, anı çınnan da tormışqa aşırunıñ mömkin bulıp bulmawın bäyäläw zarur”.
Putin Sankt-Peterburgta yuğarı däräcädäge xäbär agentlıqları baş möxärrirlärenä birgän interv’yusında bolay dip äytte:
“Bügengä köndä İran êçendä barğan qatlawlı säyäsi prośesslarga qaramastan, bez xalıqnıñ säyäsi citäkçelek tiräsendä berläşüen küräbez.”
Putin Tramp häm Netan’yaxu belän turıdan-turı êlemtädä toruın häm Mäskäwneñ qarşılıqnı çişü yünäleşendäge fikerlären citkerüen äytte. Rusiya liderı İrannıñ cir astındağı uran qorılmalarınıñ zarar kürmäwen assızıqladı.
“İrannıñ cir astında urnaşqan zavodları bar — alarğa ber närsä dä bulmadı”, — dide Putin. Ul barlıq yaqlarnıñ da İran häm İzrail mänfäğat’lären garantiya astına alırlıq çişeleş êzlärgä tiyeşlegen iskärtte.
Putin bolay dip tä östäde:
“Minemçä, barlıq yaqlarnıñ da bäreleşlärne tuqtatu yulların êzläwe, qarşılıqta qatnaşqan törle yaqlarnıñ da üzara kileşügä ireşü mömkinlegen êzläwe döres bulır ide. Minemçä, ğomumi çişeleş tabarğa bula”.
İran Rusiyädän xärbi yärdäm soramıy
Putin şulay uq İrannıñ Mäskäwdän bernindi xärbi yärdäm soramawın belderde.
“İran bezdän xärbi yärdäm soramadı. Êlegräk bez alarğa hawa saqlanu sistemaların berlektä êşläp çığarırğa täq’dim itkän idek, ämma İran bu täq’dimgä zur qızıqsınu kürsätmäde”, — dip östäde ul.
Putin İrannıñ mänfäğat’lären garantiya astına alırlıq häm İzrail yağındağı borçılularnı ciñeläytä alırlıq yullar barlığın äytte häm bu variantlarnı partnyerlarğa täq’dim itelüen belderde. Rusiya häm İran arasında Buşehr atom -töş stanśiyäsendä ike yaña atom blogı tözü öçen kileşü imzalanuın äytte.
“Êşlär däwam itä — 200dän artıq belgeçebez urında êşli. Bez İzrail citäkçelege belän alarnıñ iminlegen täêmin itü mäs’äläsendä kileştek”, — dip belderde Putin.
Rusiya tışqı êşlär ministrı urınbasarı Sergey Ryabkov ta çärşämbe könne yasağan belderüendä, Mäskäw AQŞqa İranğa höcüm yasamaska kiräklegen, çönki monıñ Yaqın Könçığışnı tamırdan totrıqsızlaştıraçağın äytüen citkerde.