Donal’d Tramp sişämbe könne Farsı qultığı säfäreneñ berençe tuqtalığı - Soğud Ğaräbstanına kilde. Bu tur Qatar häm Berläşkän Ğäräp Ämirleklären dä üz êçenä ala. Tramp, Yaqın Könçığıştağı qaynar noqtalar turında kileşülärgä ireşü awırraq bulğanğa, biznes kileşüläre turında söyläşülär alıp barırğa niyätli.
AQŞ ilbaşı, “Tesla” citäkçese häm üzeneñ kiñäşçese İlon Mask ta kerä torğan kürenekle amerikan biznes liderları belän bergä, berençe tuqtalışın Riyadta yasadı. Anda Tramp Soğud Ğaräbstanı-Amerika Investiśiyä Forumında qatnaşaçaq. Ul çärşämbe könne Qatarga, häm pänceşämbe Berläşkän Ğaräp Ämirleklärenä yul totaçaq.
“Ênergiyä bezneñ mönäsäbätlärneñ nigeze bulıp qala, läkin patşalıqtağı investiśiyälär häm biznes mömkinlekläre küp tapqır arttı,” dip belderde Soğud Ğaräbstanı Investiśiyä ministrı Xalid äl-Fälih forumnı açqanda. “Soğudlılar häm amerikalılar bergä êşlägändä, bik yaxşı näticälär barlıqqa kilä; küp oçraqta, bu urtaq proyektlar zur uñışqa ireşä,” dip östäde ul Tramp kilgänçe.
Soğud Ğaräbstanı-Amerika Investiśiä Forumu AQŞ häm patşalıq arasındağı ozın yıllarğa suzılğan mönäsäbätlärne maqtawçı videoqotlawlar belän başlandı. Zur zalnıñ alğı rätlärendä “BlackRock” citäkçese Larri Fink, “Blackstone” başlığı Stefen A. Schwarśman, AQŞ finans ministrı Scott Bessent, Soğud Ğaräbstanı finans ministrı Möxämmäd äl-Cädan häm Xalid äl-Fälih utıra.
Soğud Ğaräbstanı häm AQŞ yıllar buyı nıqlı mönäsäbätlärne saqlap kilä, ul patşalıqnıñ - neft häm AQŞnıñ iminlek täemin itüe nigezendä qorılğan.
Tramp pänceşämbe könne Törkiyägä dä säfär qılırğa mömkin, anda ul Rusiyä ilbaşı Vladimir Putin häm Ukraina däwlät başlığıı Volodimir Zelenskiy belän oçraşu mömkinlege turında belderde. Bu Trampnıñ yaña çorında ikençe çit ilgä säfäre, berençesendä Rimda Papa Franśisknıñ cenazasına barğan ide, häm bu säfär xäzerge geopolitik kiyerenkelek waqıtına turı kilä.
Ukrainadağı suğışnı tuqtatu öçen tırışlıqlar belän bergä, Tramp administraśiäse Ğazzä öçen yaña yärdäm mexanizmnı alğa sörä häm İzrail xökümäte räise Bin’yamin Netan’yahuğa yaña utnı tuqtatu kileşüenä rizalaşırğa basım yasıy.
Şimbä AQŞ häm İran wäkilläre Omanda oçraşıp, Tährannıñ atom-töş programmasın çikläw turında kileşü mömkinlegen tikşerde. Trump, diplomatiyä uñışsız bulğanda, İranga qarşı xärbi çaralar belän yanadı.
Soğud Ğaräbstanı, AQŞ, Qatar häm Berläşkän Ğäräp Ämirlekläre trillionnarça dollar külämendä investiśiälär turında iğ’lan itär dip kötelä. Soğud Ğaräbstanı inde ğıynwar ayında AQŞqa kiläse dürt yıl eçendä 600 milliard dollar investiśiyä yasarğa wäğ’dä itte, läkin Tramp bu sannı ber trillionğa citkerüne sorayaçaq.
Riyadtağı tuqtalış waqıtında Tramp Soğud Ğaräbstanına 100 milliard dollardan artıq qoral paketı täq’dim itär dip kötelä, bu paketka C-130 transport oçqıçları kebek alğa kitkän qorallar keräçäk.
Trampnıñ Yaqın Könçığış säfäre iqtisadi mäs’älälärgä yünältelgän bulsa da, ul regiondağı geopolitik mäs’älälärgä dä täêsir itäçäk.