İzrail xärbi oçqıçları comğa irtäsendä Süriyä xökümäte belän Druz liderları arasında iminlekne täêmin itü häm cirle törkemnärne qoralsızlandıru maqsatında Dimäşq’neñ Jeramana cirlegendä tözelgän möhim kileşüdän soñ Süriyä ilbaşı sarayı tiräsenä höcüm oyıştırdı.
Bu höcümnär — İzrailneñ bu atnada Süriyägä qarata ikençe hawa operaśiyäse — ilneñ yaña qorılğan idaräse häm däwlät başlığı Äxmäd äş- Şaranıñ simvolik xakimiyät üzäge bulğan Xalıq sarayı tiräsen nişan itep aldı. Bu höcüm Süriyä räsmiläreneñ Druz wäkilläre belän däwlät kontrolen nığıtu häm atna başında başlanğan mäzhäblär arasındağı bäreleşlärneñ qabatlanuın buldırmaw maqsatında täêmin itelgän kritik kileşüdän barı tik berniçä säğat’ uzuğa buldı.
Süriyä informaśiya ministrlığı ike ayırım höcümdä däwlät iminlek köçlärennän 11 keşeneñ ğomere özelüe turında xäbär itte.
İzrail bu höcümnärne Süriyäneñ kön’yağında yäşäwçe Druz cämğiyät’lären saqlaw maqsatında yaqlaw adımı dip belderde häm alarnıñ iminlege belän bäyle borçıluların citkerde. Läkin Dimäşq’ bu höcümneñ waqıtın, milli kileşü tırışlıqların köçsezländerü häm 2024nçe yıl axırınnan birle İzrail köçläre basıp alğan Süriyäneñ qoralsızlandırılğan bufer töbägendä kontrol’ urnaştıru öçen maxsus ğamäl dip bäyäli.
İzrail prem’yer-ministrı Bin’yamin Netan’yaxu häm saqlanu ministrı İsrail Kaś urtaq belderüdä ägär Süriyä köçläre kön’yaqqa taba küçsälär, İzrail yaña höcümnär başqaraçaq dip yanadılar.
Läkin Süriyä räsmiläre İzrailneñ bu añlatmaların tirän strategik maqsatlar öçen yasalğan pärdä bularaq bäyäli. Xökümät süzcese: “İzrail azçılıqlarnı yaqlaw sıltawı belän Süriyäneñ suverenlığın bozunı däwam itä,” dip belderde häm Dimäşq’neñ bu töbäkne totrıqlı itü öçen cirle Druz liderları belän yaqınnan êş itüen äytte.
Pänceşämbe irtäsendä Jeramandağı Druz aqsaqalları belän xökümät wäkilläre kiñqırlı iminlek paketında kileşügä ireşte. Bu kileşü awır qorallarnı däwlätkä tapşırunı, êçke êşlär ministrlığı köçlären urnaştırunı häm tınıç xalıqnı saqlaw öçen yaña kontrol’ punktları buldırunı üz êçenä ala. Bu adımnarnı cämğıyät’ liderları häm üzäk xökümät milli berdämlekkä iltüçe yul dip bäyäläde.
Druz dini liderları da separatist kön tärtiben kire qağıp, berdäm Süriyä däwläten yaqlawların rasladı. “Bez êçke êşlärgä qağılışlı büleneşlärne häm tışqı qatışularnı kire qağabız” digän ğıybarä Süriyädäge druzlar küpläp yäşägän Süväyda vilayät’ idaräse belderüendä urın aldı.
Analitiklar İzrailneñ hawa höcümnäreneñ Süriyäneñ êçke totrıqlılıqnı nığıtu häm yıllar buyı barğan bäreleşlärdän soñ üz köçen nığıtu omtılışların qıyınlaştıra dip sanıy. Dimäşq’ Tel’-Avivnıñ azçılıq borçuluların xärbi agresśiyäne aqlaw häm bigräk tä Golan qalqulıqlarında Süriyäneñ kön’yağında basıp alunı däwam itü öçen qullanuın alğa sörä.
İzrail Druz mänfäğat’lären yaqlawğa basım yasasa da, Süriyäneñ üz Druz watandaşlarınıñ säyäsi iradäsen iğ’tibarsız qaldırunı däwam itä, bu watandaşlarnıñ kübese däwlät suverenlığın yaqlıy häm çit il qatışularına qarşı.
İzrail hawa höcümläre Tel-Avivneñ kürşe illärdäge häm töbäklärdäge totrıqlılıqnı bozuda uynawçı rolenä qarata töbäktä arta baruçı tänqıyt’lär belän bergä bara. Livan häm Ğazzä kebek töbäklärdäge xärbi çaralar İzrailneñ çik ar’yağında alıp barğan operaśiyäläreneñ legal’lege turında yaña sorawlar tudıra.