Global ykdysady näbelliliklere garamazdan Türkiýe ünsleri özüne çekýän sanalgyja yurtlardan biri hökmünde öňe saýlanýar.

Bütindünýä Banky 2025-nji ýyl üçin Türkiýäniň ykdysady ösüş çaklamasyny 2,6 göterimden 3,1 göterime ýokarlandyrdy. Bu, ýurduň ykdysady çydamlylygyna we reformalara bolan halkara ynamy görkezýär.

Professor Barış Alpaslan ykdysady ösüşiň aňyrsynda parasatly içerki syýasatlar, hasaplaşyk hasabynyň gowulandyrylmagy, ätiýaçlyk gorlaryň güýçlendirilmegi we töwekgelçilikleriň azaldylmagy ýaly başlangyçlaryň durýandygyny aýdýar. Şeýle çäreler, daşary ýurtly maýadarlar üçin Türkiýäni “howpsuz bazar” derejesine göterýär.

Içerki sarp ediş ýaş ilat tarapyndan goldanyp, ýokary derejede dowam edýär. Stambul we Ankara ýaly şäherlerde ýaşaýjylar, gündelik sarp ediş bilen ykdysadyýeti hereketde saklaýar. Bu ýagdaý içerki islegi ykdysadyýetiň hereketlendiriji güýjüne öwürýär.

Hökümetiň ulag we energetika, infrastruktura taslamalaryna uly üns bermegi hem ykdysadyýetiň ösmegine goşant goşýar. Bu taslamalar iş orunlaryny döredýär we uzak möhletde öndürijiligi ýokarlandyrýar.

Türkiýäniň senagaty dürli ugurlardan — awtoulag, elektronika, tekstil we gurluşyk ýaly — ýardam alýar. Alpaslan bu ýagdaýy, ykdysadyýeti deňagramly saklaýan “multi-gural gutusy” bilen deňeşdirýär. Şeýle hem syýahatçylyk pudagy ýurduň walýuta girdejisini we iş üpjünçiligini ýokarlandyrýan esasy güýç hökmünde görkezilýär.

Professor Murat Aslan bolsa, ykdysady durnuklylygyň arkasynda duran esasy güýç hökmünde Mehmet Şimşegiň ýolbaşçylygyndaky adaty ortodoks ykdysady syýasatlaryny görkezýär. Ýokary göterim syýasaty inflýasiýany gözegçilikde saklap, bazardaky durnuklylygy üpjün edýär. 2025-nji ýylyň maýynda inflýasiýanyň garaşylanyndan pes bolmagy bu syýasatyň netijelidigini görkezdi.

Iň pos zähmet hakynyň 30 göterim ýokarlandyrylmagy raýatlaryň sarp ediş mümkinçiliklerini artdyrdy. Bu ýagdaý içerki islegi güýçlendirip, ýerli ykdysadyýetiň güýçlenmegine ýardam etdi.

Türkiýäniň harby we awiasiýa eksporty, 2025-nji ýylyň martynda geçen ýyla garanyňda 147 göterim ýokarlanyp, 884 million dollara ýetdi. Şeýle-de global nebit bahalarynyň peselmeg, energiýa importyna edilýän çykdajylary azaldyp, ykdysady basyşy ýeňilleşdirdi.

Iki professor hem Türkiýäniň global söwda päsgelçiliklerine garşy uýgunlaşma ukybynyň güýçlüdigini aýdýar. Alpaslan, Türkiýäniň Ýakyn Gündogar, Afrika we Orta Aziýa bilen söwda gatnaşyklaryny diwesifikasiýalaşdyrandygyny, onuň hem ABŞ-nyň söwda çäklendirmeleriniň zyýanly täsirini azaldandygyny belleýär.

Aslan bolsa, Türkiýäniň geosyýasy ýerleşişiniň onuň iň uly strategik artykmaçlyklaryndan biridigini nygtaýar. Türkiýe Ýewropa bilen Hytaýyň arasyndaky söwda geçelgesi hökmünde strategik güýjünden peýdalanyp, halkara gepleşiklerde has amatly şertler gazanyp biler.