Livan prezidenti Cozef Aun siyasi qrupları silahların dövlət nəzarətinə qaytarılmasını dəstəkləməyə çağırarkən, ABŞ isə gələcəkdəki yenidənqurma yardımı mövzusunda Hizbullahı tərksilah etmək üçün təzyiq edir.

Livan prezidenti Cozef Aun deyib ki, Livanın siyasi partiyaları silahlarını dərhal təslim etmək üçün bu fürsətdən istifadə etməlidirlər.

Aun Ordu Günü ilə bağlı etdiyi çıxışda bəyan edib ki, Beyrut “Livan dövlətinin səlahiyyətinin bütün ərazisinə genişləndirilməsini, bütün silahlı qrupların, xüsusilə Hizbullahın tərksilah edilməsini və bu silahların Livan ordusuna təhvil verilməsini” tələb edir.

Prezident bu açıqlamaları Livanda silah monopoliyası və Hizbullahın tərksilahı ilə bağlı Nazirlər Kabinetinin iclasında gedən qızğın daxili və beynəlxalq müzakirələrdən sonra verib.

Dövlət başçısı deyib: "Bütün siyasi partiyaların vəzifəsi bu tarixi fürsətdən çəkinmədən istifadə etmək və silahların yalnız ordu və təhlükəsizlik qüvvələrinin əlində olmasını təmin etməyə çalışmaqdır".

"Reuters" xəbər agentliyinin məlumatına görə, ABŞ Livandan Hizbullahı tərksilah etmək üçün Nazirlər Kabinetinin rəsmi qərarını qəbul etməyi tələb edib və buna nail olunmayana qədər danışıqların davam etməyəcəyini bildirib.

ABŞ Hizbullah bütün Livan ərazisini tərksilah edəcəyi təqdirdə yenidənqurma səylərini dəstəkləyəcəyini və İsrailə hərbi əməliyyatlarını dayandırması üçün təzyiq edəcəyini bəyan edib.

Aun bildirib ki, gələn həftə Vaşinqtona və Nazirlər Kabinetinə təqdim olunacaq təklif İsrailin Livana hücumlarını dayandırmasını və ölkənin cənubunda işğal etdiyi ərazilərdən geri çəkilməsini nəzərdə tutur. O, Hizbullahın silahlarını Livan ordusuna təhvil verməli olduğunu da vurğulayıb.

ABŞ-ın təklifi orduya və təhlükəsizlik qüvvələrinə dəstək üçün 10 il müddətinə hər il 1 milyard dollar ayırmağı və bu ilin sonunda Livanda yenidənqurma səylərini dəstəkləmək üçün beynəlxalq konfransın keçirilməsini ehtiva edir.

Hizbullah tərksilahı rədd edir

Hizbullah lideri Şeyx Naim Qasim iyulun 30-da deyib ki, tərksilah çağırışları yalnız İsrailə xidmət edir.

Televiziya ilə çıxış edən Qasım "Silahların təhvil verilməsini tələb edənlər əslində bu silahların İsrailə təhvil verilməsini tələb edirlər... Biz İsrailə boyun əyməyəcəyik. Hazırda silahsızlanma prioritet deyil, prioritet yenidənqurma və hücumlara son qoyulmasıdır" deyib.

Hizbullah ötən il İsraillə müharibədən əhəmiyyətli itkilərlə çıxıb. Bu müharibə qrupun rəhbərliyinin çox hissəsini məhv edib, minlərlə üzvünün ölümünə səbəb olub və on minlərlə tərəfdarını dağıdılmış evlərindən didərgin salıb.

Livan hələ də Hizbullahın İsraillə münaqişəsinin nəticələrindən və 2019-cu ildə başlayan maliyyə tənəzzülündən əziyyət çəkir.

Dünya Bankı mart ayında bəyan etmişdi ki, Livana Hizbullah və İsrail arasındakı müharibədən qurtulmaq üçün təxminən 11 milyard dollar lazımdır. Dünya Bankının məlumatına görə, Livanda təkcə mənzil sektoru 4,6 milyard dollar zərər çəkib.Livan Prezidenti Cozef Aun bildirib ki, Livan siyasi partiyaları fürsəti dəyərləndirərək silahlarını təhvil verməlidirlər.

Beirut, "Livan dövlətinin bütün ərazisi üzərində hakimiyyətinin genişləndirilməsi, bütün silahlı qrupların, o cümlədən Hizbullahın silahlarının çıxarılması və Livan ordusuna təhvil verilməsi" tələbini irəli sürür, Aun Cümə axşamı Ordu Günü münasibətilə etdiyi çıxışında bildirib.

Onun çıxışı, Livanın silah monopoliyası və Hizbullahın tərksilah edilməsi ilə bağlı daxili və beynəlxalq müzakirələrin qızışdığı bir vaxtda, çərşənbə axşamı keçirilən kabinet iclasından sonra gəldi.

"Bütün siyasi partiyaların borcudur ki, bu tarixi fürsəti tərəddüd etmədən dəyərləndirsinlər və silahların yalnız ordu və təhlükəsizlik qüvvələrinin əlində olması üçün çalışsınlar," Aun əlavə edib.

Reuters-in məlumatına görə, ABŞ Livanı Hizbullahın tərksilah edilməsi ilə bağlı rəsmi kabinet qərarı qəbul etməyə təhrik edir və yalnız bundan sonra danışıqların bərpasını dəstəkləyəcəyini bildirib.

ABŞ həmçinin bildirib ki, Hizbullah Livanda tamamilə tərksilah edilmədikcə, yenidənqurma səylərini dəstəkləməyəcək və İsrailin hərbi əməliyyatlarına fasilə verməsini təşviq etməyəcək.

Aun Vaşinqtona təqdim ediləcək təklifin kabinetə gələn həftə təqdim olunacağını bildirib. Təklifdə İsrailin Livana hücumlarını dayandırması və ölkənin cənubundakı işğal etdiyi mövqelərdən geri çəkilməsi, eyni zamanda Hizbullahın silahlarını Livan ordusuna təhvil verməsi tələb olunur.

Təklif, ordu və təhlükəsizlik qüvvələrini dəstəkləmək üçün illik 1 milyard dolların 10 il ərzində təmin edilməsini və Livanın yenidənqurma səylərini dəstəkləmək üçün ilin sonuna doğru beynəlxalq konfransın keçirilməsini nəzərdə tutur.

Hizbullah tərksilah edilməyə qarşı çıxır

Livan Hizbullah lideri Şeyx Naim Qasim çərşənbə günü bildirib ki, tərksilah çağırışları yalnız İsrailə xidmət edir.

"Silahların təhvil verilməsini tələb edənlər əslində onları İsrailə təhvil verməyi tələb edirlər... Biz İsrailə təslim olmayacağıq," Qasim televiziya çıxışında deyib.

"Tərksilah indi prioritet deyil; prioritet yenidənqurma və təcavüzün dayandırılmasıdır."

Hizbullah keçən il İsraillə müharibədən ağır zərər çəkib. Müharibə zamanı qrupun rəhbərliyinin əksəriyyəti məhv edilib, minlərlə üzvü öldürülüb və on minlərlə tərəfdarı evlərini itirərək köçkün vəziyyətinə düşüb.

Livan hələ də Hizbullahın İsraillə münaqişəsinin və 2019-cu ildən başlayan maliyyə böhranının nəticələrindən əziyyət çəkir.

Dünya Bankı mart ayında bildirib ki, Livanın Hizbullah və İsraillə müharibədən sonra bərpa üçün təxminən 11 milyard dollara ehtiyacı var.

Dünya Bankının məlumatına görə, zərərin 4,6 milyard dolları yalnız mənzil sektoruna aiddir.