Ğazzädäge balalarğa kisken azıq-tölek citmäw arqasında qurqınıç yanıy. Integraśiyälängän azıq-tölek iminlege êtabı klassifikaśiyäse (IPC) mäğ’lümatlarına qarağanda, keşelärneñ 93% qurqınıç däräcädä azıq-tölekkä moxtac yäki tağın da naçarraq xäldä.
Oyışma açlıq krizisların ülçäwçe xalıqara avtoritet. Ul xisabında Ğazzäne "kisken açlıq qurqınıçı astında" dip bäyäläde.
Tön’yaq Ğazzädä yäşäwçe dürt balalı 25 yäşlek ana bäreleşlär waqıtlıça tuqtap torğanda “Save the Children”nıñ sälamätlek saqlaw klinikasında balaların citärsez tuqlanu säbäple däwalawın belderep bolay di: “Bez açlıqnıñ närsä ikänen beläbez, ülemneñ tämen tatıp qaradıq. Balalarıbız barı ülem çiratın kötä.”
“Save the Children” oyışması äytüençä, İzrail xakimiyätläreneñ yärdäm häm tovarlar kertüne tulısınça tuqtatuı ğailälärne isän qalu öçen aqılğa sıymaslıq çaralarğa barırğa mäcbür itä.
Bu qamawnı tuqtatu häm Ğazzägä azıq-tölek belän darular kertüne täêmin itü öçen aşığıç çaralar kürelmäsä, ber million bala açlıq, awıru häm näticädä ülem qurqınıçı astında qalaçaq, dip belderä oyışma.
Soñğı könnärdä tönyaq Ğazzädä çarasız qalğan ğailälär xaywan azığı, qom belän butalğan on aşarğa mäcbür.
Ğazzäneñ tön’yağında awırlı xatını häm ike yäşlek balası belän yäşäwçe 30 yäş’lek ir-at bolay di: “Min ğailämne niçek aşatırğa belmim. Azıq-tölek yuq. Küz aldına da kiterä almastay närsälärne aşarğa mäcbürbez”.
“Monda barısı da ömetsez, xaos. Bezne närsä kötüen belmibez. Berkemneñ dä layıqlı tormışı yuq. Nişläp bu bezneñ başıbızğa kilde?”
Generallarnıñ planı
Keşe xoquqları oyışmaları, şul isäptän, “Human Rights Watch” (HRW), İzrail xökümäteneñ Ğazzäneñ grajdan infrastrukturasın cimerü häm Fälästin xalqın keçkenä mäydanğa tuplaw planı keşelekkä qarşı cinayät’lär, êtnik çistartu häm genośid ğämälläreneñ kisken artuı bulırğa mömkin dip kisätä.
HRW mäğ’lümatlarına qarağanda, İzrail köçläre Fälästinneñ tınıç xalqın mäcbüri küçerü häm azıq-tölek, su, mediśina yärdäme kebek töp ixtiyaclarnı kertüne kirtäläw şikelle taktikalar qullana.
Bu ğämällär êlekkege İzrail generalı Giora Êiland täq’dim itkän"Generallar Planı" dip ataluçı strategiyäneñ ber öleşe bulıp tora.
Plan Ğazzäneñ tön’yağında yäşäwçe tınıç xalıqnı küçerüne, qalğannarnı isä suğışçı dip bilgeläwne, şulay itep, alarğa qarşı xärbi ğämällärne qanunlaştırunı täq’dim itä.
Şaqtıy oyışma bu ısulnıñ tınıç xalıqnı maqsat itep aluın häm xalıqara humanitar xoquq nigezendäge ayıru häm proporśional'lek prinśipların bozuın belderä.
Keşe xoquqları oyışmaları, şul isäptän HRW häm “Amnesty Internationa"l”, bu çaralarnıñ genośid ğämällärenä tiñ bulu mömkinlege turında citdi borçılu belderä. Grajdanlı asqormanıñ maqsat itep alınuı häm humanitar yärdämneñ çiklänüe, “Genośid Konvensiyäse” nigezendä, millät, êtnik, rasa yäki dini törkemne tulısınça yäki öleşçä yuq itü niyätenä dälil bularaq kiterelä.