Diplomacia arsimore e Türkiyes po formëson udhëheqësit e së ardhmes. Përmes iniciativave si Shkollat e Larta Ndërkombëtare Anatoliane të Imamëve Hatip dhe Fondacioni Maarif, Türkiye po forcon lidhjet globale dhe po nxit shkëmbimin kulturor.

Përkushtimi në rritje i Türkiyes ndaj arsimit si një shtyllë e diplomacisë dhe shkëmbimit kulturor ka fituar vrull të madh vitet e fundit. Nën udhëheqjen e Presidentit Recep Tayyip Erdoğan dhe përmes Ministrisë së Arsimit Kombëtar, vendi ka zgjeruar ndikimin e tij global arsimor duke ofruar mundësi të arsimit cilësor për studentët ndërkombëtarë.

Në zemër të kësaj nisme qëndron programi Shkollat Ndërkombëtare Anatoliane Imam Hatip—një shembull i strategjisë së Türkiyes për ta nxitur bashkëpunimin arsimor, integrimin kulturor dhe lidhjet diplomatike me vendet me shumicë myslimane dhe më gjerë.

Ahmet Isleyen, Drejtor i Përgjithshëm i Arsimit Fetar në Ministrinë e Arsimit Kombëtar, në një intervistë për TRT World e përshkruan këtë program si transformues:

“Shkollat Ndërkombëtare Anatoliane Imam Hatip përfaqësojnë një urë të rëndësishme mes Türkiyes dhe botës më të gjerë myslimane. Përmes këtyre shkollave, ne jo vetëm që edukojmë studentë, por gjithashtu kultivojmë ambasadorë të vullnetit të mirë kulturor dhe diplomatik. Duke e kombinuar arsimin fetar me disiplinat moderne akademike, ne përgatisim mendje të reja për t’u bërë liderë që e kuptojnë trashëgiminë e tyre, përqafojnë vlerat universale dhe kontribuojnë pozitivisht në komunitetet e tyre dhe më gjerë.”

Të menaxhuara së bashku nga Ministria dhe Fondacioni Turk Diyanet, këto shkolla ofrojnë një mjedis gjithëpërfshirës ku studentët turq dhe ndërkombëtarë studiojnë së bashku. Qëllimi është të kultivohet një brez i ri liderësh që janë të aftë akademikisht, të vetëdijshëm për kulturën dhe të lidhur globalisht.

Arsimi si fuqi e butë

Ahmet Isleyen më tej përshkruan ndikimet më të gjera të qasjes së Türkiyes ndaj arsimit global:

“Sot, Türkiye është një qendër arsimore për studentë nga e gjithë bota. Përpjekjet tona nuk kanë të bëjnë vetëm me ofrimin e arsimit, por me formimin e liderëve globalë të së ardhmes që mbartin vlerat e paqes, bashkëpunimit dhe respektit të ndërsjellë. Modeli ynë arsimor, i frymëzuar nga historia jonë e thellë, synon të ngulitë një vizion që shtrihet përtej kufijve.”

Pranimi në këto shkolla është selektiv dhe konkurrues. Kandidatët ndërkombëtarë vlerësohen mbi bazën e arritjeve akademike (me peshë 80%) dhe njohurive fetare (20%), me pranime të bazuara në merita dhe të strukturuara rreth kuotave specifike për vendet.

Në vitin akademik 2023–2024, 1.951 studentë ndërkombëtarë nga 95 vende janë të regjistruar, së bashku me 4.195 studentë turq. Numri total i të diplomuarve ndërkombëtarë tani arrin në 2.870, sipas Isleyen.

Shkollat Imam Hatip janë pjesë e një strategjie më të gjerë. Përpjekjet arsimore të Türkiyes përfshijnë gjithashtu shkollat e Fondacionit Maarif dhe institucionet shtetërore jashtë vendit, për të ofruar arsim cilësor si për emigrantët turq, ashtu edhe për studentët vendas në vende të ndryshme, duke e forcuar më tej praninë globale të Türkiyes. Ahmet Isleyen thekson këtë pikë duke thënë:

“Nga Ballkani në Afrikë, nga Azia Qendrore në Lindjen e Mesme, modeli arsimor i Türkiyes po lë një gjurmë të qëndrueshme. Miqësitë dhe lidhjet e formuara në klasat tona sot do t'i formësojnë lidhjet diplomatike dhe ekonomike të së nesërmes. Arsimi është mjeti ynë më i vlefshëm për ta nxitur unitetin dhe bashkëpunimin në arenën ndërkombëtare.”

Enderuni modern

Përvoja historike e Türkiyes në trajtimin e liderëve ndërkombëtarë përmes institucioneve të saj ushtarake dhe akademike forcon më tej rëndësinë e diplomacisë arsimore. Shumë figura të shquara, si ish-liderët libianë dhe pakistanezë dhe Ministri aktual i Mbrojtjes i Somalisë, kanë përfituar nga institucionet arsimore të Türkiyes. Këta individë, pasi kanë studiuar në Türkiye, mbajnë lidhje të forta diplomatike dhe strategjike me vendin.

Modeli modern arsimor merr frymëzim nga sistemi historik Enderun, i cili trajnonte shtetarë elitarë gjatë epokës osmane.

Isleyen i sheh qartë paralelet: “Ne po dëshmojmë një përshtatje moderne të filozofisë Enderun. Duke ofruar arsim për studentë nga kombe të ndryshme, ne jo vetëm që po e nxisim ekselencën akademike, por gjithashtu po i formësojmë liderët e së nesërmes që do të mbajnë lidhje të forta me Türkiyen.”

Duke parë përpara

Nën Ministrin e Arsimit Kombëtar Yusuf Tekin, Türkiye po e përmirëson rolin e saj si një eksportues global i arsimit. Sukseset në sektorë si energjia, mbrojtja, shëndetësia dhe infrastruktura tani po pasqyrohen në arsim. Me një vizion të zgjeruar dhe partneritete ndërkombëtare në rritje, Ankaraja duket e gatshme të luajë një rol përcaktues në të ardhmen e mësimit dhe ndikimit global.

Presidenti i tetë i Türkiyes, Turgut Ozal, dikur tha: “Shekulli i 21-të do të jetë shekulli turk.” Ndërsa përpjekjet arsimore të Türkiyes vazhdojnë t'i formësojnë mendjet dhe të krijojnë lidhje ndërkombëtare, kjo profeci mund të bëhet realitet.