Voormalig Braziliaans president Jair Bolsonaro heeft tijdens zijn proces voor het Hooggerechtshof van het land ontkend dat hij een poging heeft geleid om de regering omver te werpen na zijn verlies in de verkiezingen van 2022. Wel erkende hij dat hij deelnam aan vergaderingen waarin werd besproken hoe de uitslag ongedaan kon worden gemaakt.

Bolsonaro verklaarde dinsdag dat hij en zijn topadviseurs alternatieven bespraken om de verkiezingsuitslag niet te accepteren, waaronder het inzetten van militaire troepen en het opschorten van bepaalde burgerlijke vrijheden. Hij benadrukte echter dat deze voorstellen al snel werden verworpen.

"Het gevoel was dat er niets anders was wat we konden doen. We moesten de verkiezingsuitslag slikken," zei de oud-president.

"Ik heb nooit tegen de Grondwet gehandeld," voegde Bolsonaro eraan toe, terwijl hij een exemplaar vasthield van de grondwet uit 1988, die de democratie herstelde na twee decennia van militaire dictatuur.

In maart stemde het Hooggerechtshof ermee in om de zaak tegen Bolsonaro en zeven anderen, waaronder verschillende militaire officieren, te behandelen. Zij worden beschuldigd van het plannen van een staatsgreep om te voorkomen dat Luiz Inácio Lula da Silva in januari 2023 aan de macht zou komen.

De aanklachten zijn het resultaat van een twee jaar durend politieonderzoek naar de beweging die de verkiezingsuitslag ontkende. Dit culmineerde in rellen door Bolsonaro-aanhangers in de hoofdstad begin 2023, een week nadat Lula aantrad.

Bolsonaro, de zesde verdachte die in de zaak getuigde, besteedde een groot deel van zijn twee uur durende getuigenis aan het verdedigen van de prestaties van zijn regering en zijn kritiek op het kiesstelsel van het land.

Tientallen getuigen zijn al door de rechtbank gehoord, wat erop wijst dat de zaak snel vordert en mogelijk tegen het einde van het jaar kan worden afgerond. Dit zou overlap met de campagne voor de presidentsverkiezingen van 2026 voorkomen.

Bolsonaro heeft volgehouden dat hij in die campagne zal deelnemen, ondanks een beslissing van de kiesraad die hem tot 2030 verbiedt om een openbaar ambt te bekleden.

'Vergeef me'

Maandag woonde Bolsonaro het proces bij om de getuigenis van Mauro Cid, zijn voormalige assistent die klokkenluider werd, te bekijken. Daarna schudde hij hem de hand.

Cid vertelde de rechtbank dat de voormalige president een wetsontwerp had herzien dat centraal stond in het complot om de coup te plegen en wijzigingen had aangebracht. Hij behield echter een sectie die de arrestatie beval van rechter Alexandre de Moraes van het Hooggerechtshof, die nu toezicht houdt op de zaak tegen Bolsonaro en zijn bondgenoten.

Dinsdag verklaarde de oud-president dat hij het ontwerpdecreet slechts kort had gezien en het nooit had bewerkt. Hij bood ook zijn excuses aan voor het maken van ongefundeerde beschuldigingen van corruptie tegen rechters van het Hooggerechtshof.

"Vergeef me," zei hij tegen Moraes.

Een definitieve uitspraak in de zaak tegen Bolsonaro wordt tegen oktober verwacht.