Bijna de helft van alle vrouwen tussen de 15 en 25 jaar loopt of rijdt wel eens rond om plekken te vermijden die ze onveilig vinden, zo blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Uit het onderzoek, waarbij meer dan 170.000 mensen in 2023 werden ondervraagd, bleek dat vrouwen vaker dan mannen bang zijn om slachtoffer te worden van een misdrijf.
Vrouwen tussen 15 en 25 jaar en tussen 45 en 65 jaar vrezen dit het meest.
De overheid is een programma begonnen voor het verbeteren van de veiligheid op straat door middel van campagnes, educatie en voorlichting. De programma ‘Veilige Steden’, waar 25 Nederlandse geementen aan deel nemen, is ook actief in Den Haag. In oktober vorig jaar implementeerde de gemeente verschillende maatregelen om straatintimidatie aan te pakken. De eerste voortgangsrapport werd vandaag gedeeld met de gemeenteraad.
Voorlichting wordt gegeven door begeleiders die op boulevards staan. Door middel van gastvrijheid- en interventietrainingen wil de gemeente omstanders leren op welke manier in te grijpen bij gevaarlijke situaties. Daarnaast is er een app in ontwikkeling waar bewoners melding van kunnen maken als ze getuige zijn van intimidatie.
De begeleiders gaan ook in gesprek met bewoners, vooral jongens en mannen, die via een virtual reality ervaring kunnen ervaren hoe intimidatie voelt.
In het rapport staat wel dat het niet eenvoudig is om de effectiviteit van de maatregelen te meten. Den Haag wil er wel mee doorgaan. “Normen veranderen kost tijd”, zegt de gemeente.
Educatieve campagnes
De aanpak van seksuele straatintimidatie is een topprioriteit in Rotterdam. Volgens een gemeenteambtenaar zijn de middelen om dit probleem aan te pakken vertienvoudigd, omdat het als prioriteit is aangemerkt.
Volgens de gemeente is gedragsverandering een cruciaal onderdeel van deze strategie. De campagnes zijn bijvoorbeeld gericht op zowel de daders als de slachtoffers. Jonge jongens zijn specifiek het doelwit van de campagne “Wees een Baas”. "Een echte man schreeuwt niet. Vermijd sissen. Vermijd fluiten.”
“We zien dat seksuele straatintimidatie veel voorkomt op plekken zoals uitgaansgebieden, winkelcentra en knooppunten van openbaar vervoer,” zegt een vertegenwoordiger van Rotterdam. De meeste meldingen uit de binnenstad komen ook binnen bij de meldapp StopApp.
Vrouwen vaker onveilig
Volgens Krista Schram, docent aan Hogeschool Inholland, ervaren vrouwen om een aantal redenen vaker gevoelens van onveiligheid dan mannen. Ze onderzoekt hoe zeker het publiek is van veiligheid. Vrouwen vrezen vaak slachtoffer te worden van seksueel misbruik en voelen zich fysiek blootgesteld. Schram beweert bijvoorbeeld dat intimidatie op straat deze emotie verergert.
Er zijn ook meer “ogen op straat” nodig volgens Schram, ook om vrouwen een gevoel van veiligheid te geven. Ze onderzocht dit voor de Technische Universiteit Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Dit omvat zowel informeel toezicht als handhaving.
Onder de nieuwe Wet Zedendelicten kunnen gemeentelijke handhavers, wetshandhavers en politie in het hele land nu daadwerkelijk handhaven.
“Deze groep is onlangs uitgebreid, waardoor meer handhavers in Rotterdam bevoegd zijn om actie te ondernemen”, aldus de woordvoerder.
Rotterdam heeft eerder deze maand een pilotprogramma voor handhaving van een jaar afgerond. De resultaten moeten nog worden gedeeld met de gemeenteraad.
