NAVO-leiders die woensdag in Den Haag bijeenkomen, zullen naar verwachting instemmen met een voorstel om 5 procent van hun respectieve bbp aan defensie uit te geven, een belangrijke eis van de Amerikaanse president Donald Trump.

Hier zijn de details van wat de NAVO overeenkomt:

Vijf procent? Niet echt.

Trump heeft erop aangedrongen dat NAVO-landen de grens van vijf procent halen – ruim boven het huidige basisniveau van twee procent dat momenteel door het bondgenootschap wordt vereist. Slechts een handvol bondgenoten – zoals Polen en de Baltische staten – komt momenteel in de buurt van vijf procent, terwijl de Verenigde Staten zelf in 2024 onder de 3,4 procent blijven.

De 32 NAVO-landen hebben een compromis bereikt om tegen 2035 3,5 procent te besteden aan kernmilitaire behoeften en 1,5 procent aan bredere 'defensiegerelateerde' gebieden zoals cyberveiligheid en infrastructuur. Dit geeft Trump de overwinning die hij nastreeft, terwijl het Europese regeringen met beperkte budgetten enige speelruimte biedt.

Desalniettemin blijft het een grote uitdaging voor veel regeringen en zal het de komende jaren honderden miljarden aan de begrotingen toevoegen.

3,5 procent waaraan?

Het grootste deel van de uitgaven moet nog steeds worden besteed aan het belangrijkste aandachtsgebied van de NAVO: pure militaire kracht.

Bondgenoten hebben vorige maand ingestemd met nieuwe doelen voor alle hardware die nodig is om de dreiging vanuit Rusland het hoofd te bieden.

De exacte details zijn geheim, maar het zal de grootste capaciteitsuitbreiding sinds de Koude Oorlog omvatten.

NAVO-chef Mark Rutte zei dat het plan voorziet in een vijfvoudige toename van de luchtverdediging van het bondgenootschap en de toevoeging van duizenden extra tanks en gepantserde voertuigen aan de arsenalen. Landen zullen waarschijnlijk ook de miljarden dollars aan militaire hulp die ze aan Oekraïne geven, in deze categorie blijven meetellen.

En de 1,5 procent?

De rest van de toezegging dekt een veel breder scala aan gebieden, van bruggen en wegen tot cyberveiligheid.

De NAVO stelt dat deze zaken – hoewel niet direct zichtbaar – ook cruciaal zijn om een aanval af te weren.

‘Als je geen tanks naar de frontlinies kunt krijgen omdat de wegen, bruggen of spoorwegen die tanks en hun gewicht niet aankunnen, dan zijn ze uiteraard waardeloos,’ zei de Amerikaanse NAVO-ambassadeur Matthew Whitaker.

NAVO-functionarissen geven toe dat een groot deel van deze uitgaven al op de begrotingen van nationale regeringen staat en alleen opnieuw moet worden toegewezen.

Italië heeft bijvoorbeeld aangegeven dat het van mening is dat een lang geplande brug die het wil bouwen om Sicilië met het vasteland te verbinden, onder deze categorie zou moeten vallen.

Zal iemand dit controleren?

Ervoor zorgen dat landen zich aan de afspraak houden, is een belangrijk element, aangezien eerdere NAVO-toezeggingen vaak niet zijn nagekomen.

Functionarissen hadden oorspronkelijk een plan geopperd om NAVO-leden te verplichten tot een jaarlijkse verhoging van 0,2 procentpunt totdat ze het streefcijfer zouden halen.

Dat plan werd uiteindelijk geschrapt vanwege tegenstand van regeringen die niet onder druk wilden worden gezet.

Nu moeten landen elk jaar rapporten indienen bij de NAVO om aan te tonen dat ze vooruitgang boeken en kopen wat nodig is.

Er zal ook een soort evaluatie plaatsvinden in 2029, wanneer de NAVO nieuwe doelen opstelt voor benodigde wapens en de eisen mogelijk worden aangepast.

En als ze hun belofte niet nakomen, hangt iedereen het onaangename vooruitzicht boven het hoofd dat ze Trump van streek zullen maken.

Is iemand vrijgesteld?

Dat hangt ervan af aan wie je het vraagt.

Spanje, dat een van de laagste uitgaven binnen de NAVO heeft, beweert dat het de vijf procent niet hoeft te halen na een aparte afspraak met Rutte.

Maar de NAVO-chef heeft volgehouden dat er geen 'opt-out' is van de overeenkomst en dat elk land moet voldoen aan de gestelde niveaus.