De leiders van de Europese Unie hebben zich gecommitteerd aan een grote stap in defensiesamenwerking na decennia van aarzeling, aangespoord door de herhaalde waarschuwingen van de Amerikaanse president Trump dat hij hen aan hun lot zou overlaten tegenover dreigingen zonder Amerika's overweldigende militaire macht.

De 27 leiders hebben donderdag ingestemd met een versoepeling van budgettaire beperkingen, zodat EU-landen die dat willen hun militaire uitgaven kunnen verhogen.

Ook hebben ze de Europese Commissie, het uitvoerend orgaan van de EU, opgeroepen om nieuwe manieren te onderzoeken om aanzienlijke defensie-uitgaven in alle lidstaten mogelijk te maken.

"We zetten beslissende stappen richting een sterk en soevereiner Europa op het gebied van defensie," zei Antonio Costa, voorzitter van de Raad van de 27 EU-staten, na afloop van het overleg tegen verslaggevers.

"Vandaag wordt geschiedenis geschreven," verklaarde voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen na afloop van de top.

"De 27 EU-leiders zijn vastbesloten om de veiligheid van Europa te waarborgen en te handelen met de omvang, snelheid en vastberadenheid die deze situatie vereist. We zijn vastbesloten om meer te investeren, beter te investeren en samen sneller te investeren."

‘Existentiële dreiging’

Tijdens een persconferentie na afloop van een buitengewone EU-top riep de Franse president Emmanuel Macron de EU-leiders op om de militaire steun aan Oekraïne te versnellen en Europa's eigen defensiecapaciteiten te versterken. Hij benadrukte dat het continent zich "moet voorbereiden op een langdurige confrontatie" met Rusland.

"Rusland vormt een existentiële bedreiging voor ons. Niet alleen voor Oekraïne, niet alleen voor zijn buren, maar voor heel Europa," zei hij.

Hij benadrukte ook dat de EU verder moet gaan dan woorden en concrete actie moet ondernemen om Ruslands agressie tegen te gaan.

"We kunnen niet langer verwachten de vredesdividenden te oogsten," zei hij.

Dit komt terwijl de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy aankondigt dat zijn land volgende week gesprekken zal voeren met de VS over het beëindigen van de oorlog tegen Rusland.

In zijn nachtelijke toespraak zei Zelenskyy dat hij maandag naar Saudi-Arabië zou reizen en dat zijn team daar zou blijven voor gesprekken met Amerikaanse functionarissen.