Naarmate het jaar ten einde loopt, blijven Israëlische gewelddadige aanvallen op Palestijnen doorgaan in zowel Gaza als de bezette Westelijke Jordaanoever. Ondertussen zijn er geen tekenen van een staakt-het-vuren tussen Oekraïne en Rusland, waardoor hun langdurige conflict onopgelost blijft.

In Gaza en de bezette Westelijke Jordaanoever heeft het bloedvergieten ongekende niveaus bereikt. Meer dan 35.000 Palestijnen werden gedood in 2024, wat het dodelijkste jaar markeert sinds de Israëlische invasie en zionistische agressie begon in 1948. Ook Oekraïne heeft een bloedige periode doorgemaakt, met 67.000 doden aan beide zijden van het conflict.

In Libanon houdt een fragiel 60-dagen staakt-het-vuren tussen Hezbollah en Israël stand sinds eind november. Toch zijn er dit jaar al bijna 4.000 Libanezen omgekomen, en heeft de regering van Netanyahu herhaaldelijk de wapenstilstand geschonden met gerichte aanvallen onder verschillende voorwendselen.

De situatie in Syrië nam eind november een verrassende wending, toen een onverwacht offensief van de oppositie het Assad-regime na 11 dagen van intense vechten omverwierp. Sindsdien is het land opmerkelijk rustig gebleven, ondanks zijn lange geschiedenis van onderdrukking door de Ba’ath Partij.

Over het algemeen was 2024 een bloedig jaar, met een dodental geschat op zo’n 233.000 doden, een stijging van 30 procent ten opzichte van het voorgaande jaar, volgens het Armed Conflict Location and Event Data (ACLED) project. Het aantal dodelijke gewelddaden is sinds 2019 verdubbeld, waarbij één op de acht mensen wordt blootgesteld aan conflicten. Onder hen hebben de Palestijnen het “hoogste niveau van geweld” doorstaan, aldus ACLED.

Hier volgt een samenvatting van de ontwikkelingen van het jaar in vier grote conflicten: Gaza, Libanon, Oekraïne en Syrië.

Aanval op Gaza

Het jaar 2024 staat bekend als het meest aangrijpende hoofdstuk in de geschiedenis van het Palestijns lijden, waarbij een eeuw van zionistische onderdrukking en bloedbaden overtreft werd.

Te midden van het aanhoudende geweld is er een sprankje hoop op een staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël, aangezien onderhandelaars van beide partijen bijeenkomen in Qatar.

Vorige week beschreef Israël Katz, de Israëlische minister van Defensie, de huidige fase van de gesprekken als “de dichtste bij een deal over gijzelaars sinds de laatste overeenkomst”, verwijzend naar de overeenkomst van november 2023 die de vrijlating van meer dan 100 Israëlische gijzelaars in ruil voor Palestijnse gevangenen veiligstelde.

Ondanks deze ontwikkelingen blijven analisten sceptisch dat de Israëlische bezetting van Gaza zal eindigen. Een recent rapport van de onthulde dat Israël 19 militaire bases heeft gebouwd in de enclave aan de Middellandse Zee. Bovendien hebben Israëlische troepen een militaire opbouw in centraal Gaza gevestigd, waardoor de noordelijke en zuidelijke regio's effectief worden gescheiden.

Kamel Hawwash, een Palestijnse professor, schrijver en politiek analist, ziet de groeiende militaire aanwezigheid van Israël als een teken van een “langdurige” bezetting. “Israël blijft waar het wil, want wie zal het uit een deel van Gaza verdrijven,” zegt Hawwash tegen TRT World, verwijzend naar de steun van de VS en het Westen aan Tel Aviv.

Kort na 7 oktober suggereerden Israëlische leiders plannen om de Palestijnen volledig uit Gaza te verdrijven. Hoewel Hawwash terughoudend is om de huidige operatie een poging tot totale eliminatie van Palestijnen uit Gaza te noemen, stelt hij dat Israël “snel realiseerde dat met de steun van de VS en het VK, ze alles konden doen.”

Sinds oktober 2023 hebben Israëlische aanvallen meer dan 45.000 Palestijnen gedood, waaronder 14.500 jongeren, en meer dan 106.000 gewond. “Vrijwel alle 1,1 miljoen kinderen in Gaza hebben dringend behoefte aan bescherming en mentale gezondheidszorg,” zei UNICEF-directeur Catherine Russell in een bericht op sociale media.

Oekraïne-oorlog

2024 was ook een wreed jaar wat betreft de vijandelijkheden tussen Rusland en Oekraïne. Terwijl Russische troepen de overhand hadden over Kiev en aanzienlijke terreinwinst boekten in oostelijke Oekraïense gebieden, lanceerde de regering van Volodymyr Zelenskyy een onverwacht tegenoffensief en bezette delen van de Russische regio Koersk als reactie op de intensieve aanvallen vanuit Moskou.

Volgens het Russische ministerie van Defensie heeft Moskou in 2024 in totaal bijna 4.500 vierkante kilometer Oekraïens grondgebied veroverd, met een tempo van 30 vierkante kilometer per dag. Onlangs heeft Rusland de strategische stad Pokrovsk in Oost-Oekraïne benaderd, waarmee het zijn greep op belangrijke gebieden verstevigt.

Echter vond er vorige week een dramatische ontwikkeling plaats in Moskou, toen een explosie nabij het Kremlin een hoge Russische generaal, Igor Kirillov, doodde. Oekraïne eiste de verantwoordelijkheid op voor de aanval.

Volgens Sergei Markov, een Russische politicoloog en voormalig adviseur van Vladimir Poetin, was Kirillov het doelwit van niet alleen Oekraïne maar ook Amerikanen vanwege zijn campagne tegen Amerikaanse chemische en biologische activiteiten in Oekraïens grondgebied. “Het was Amerikaanse wraak tegen hem,” vertelt Markov aan TRT World.

In 2022 beschreef Kirillov tijdens een toespraak de activiteiten van het Pentagon in Oekraïne als onderdeel van “een dekmantel voor illegaal militair en biologisch onderzoek,” waarbij hij leden van de Amerikaanse Democratische Partij beschuldigde van het financieren van biowapenactiviteiten in Oekraïne. “Ik wil graag verwijzen naar een van de belangrijkste aannemers van het Pentagon die geld ontvangen van Hunter Biden's investeringsfonds, Metabiota,” zei hij.

Oekraïne beschuldigde Kirillov op zijn beurt van het inzetten van chemische munitie tegen zijn bevolking.

2024 markeerde ook een belangrijke Oekraïense grensoverschrijdende operatie tegen de Russische regio Koersk, wat volgens de Wall Street Journal “de eerste buitenlandse invasie van Russisch grondgebied sinds de Tweede Wereldoorlog” was. Deze operatie was bedoeld om Kiev’s veerkracht te tonen en zijn behoefte aan voortdurende westerse militaire steun te benadrukken, ondanks Russische vooruitgang in Oost-Oekraïne.

Koersk, historisch gezien belangrijk als locatie van de grootste tankslag tijdens de Tweede Wereldoorlog tussen nazi-Duitsland en de Sovjet-Unie, werd in 2024 opnieuw een symbolisch slagveld. De operatie was een duidelijke boodschap van de regering-Zelenskyy aan NAVO-landen: Oekraïne blijft in staat om terug te vechten en verdient meer wapenleveringen.

Israëlische oorlog tegen Libanon

Dit jaar breidde de Israëlische agressie zich uit van Gaza naar Libanon, een buurland dat al tientallen jaren invasies en grensoverschrijdende aanvallen van Tel Aviv te verduren krijgt.

De Israëlische aanval op Libanon begon in september met explosies van biepers en walkietalkies, een heimelijke tactiek waarbij tientallen mensen omkwamen en duizenden gewond raakten. Vorige maand gaf premier Benjamin Netanyahu toe dat Israël achter de dodelijke aanvallen zat.

Vervolgens werden Israëlische luchtaanvallen op Libanon uitgevoerd, waarbij topcommandanten en hoge politieke figuren van Hezbollah werden gedood. Eind september werd de oude leider van de groep, Hassan Nasrallah, gedood bij een Israëlische aanval, samen met, een topfiguur van Hezbollah van wie werd verwacht dat hij Nasrallah begin oktober zou vervangen.

In oktober trokken Israëlische grondtroepen voor het eerst sinds de militaire confrontatie tussen Hezbollah en Tel Aviv in 2006 Libanon binnen, wat de zesde bezetting door de zionistische staat van de kleine mediterrane staat markeerde. De Israëlische bezetting en aanvallen doodden duizenden Libanezen en verwondden meer dan 16.000 mensen.

Op 27 november bereikten Hezbollah en Israël een wapenstilstand toen beide partijen om hun eigen redenen de overwinning uitriepen. De fragiele wapenstilstand werd volgens Libanese autoriteiten echter verbroken door meer dan 200 schendingen door Israëlische troepen.

Einde van het Assad-regime

Ondanks allerlei bloedvergieten doorheen het jaar, betekende 2024 ook het einde van de Baathistische autocratie in Syrië, geleid door Bashar al-Assad. De machtsgreep van het regime, die werd gehandhaafd door middel van wreedheid en onderdrukking, leidde tot de dood van meer dan 500.000 mensen, en tot de verdrijving van bijna de helft van de bevolking van het land tijdens de 13 jaar lange brute burgeroorlog in Syrië.

Hoewel gewapende antiregime groepen niet in staat waren om de overwinning te claimen tegen het door Rusland en Iran gesteunde Assad regime tijdens de lange burgeroorlog uitgelokt door de Arabische Lente in 2011, hebben ze zich nooit overgegeven. In plaats daarvan trokken ze zich terug in de noordwestelijke Syrische provincie Idlib, waar ze standhielden tegen de aanvallen van het regime.

Eind november lanceerden gewapende antiregime groepen onder leiding van de Hayat Tahrir al-Sham (HTS) een bliksemoffensief dat snel door het noorden van Syrië trok en Aleppo veroverde, de grootste stad van het land met een eeuwenoude geschiedenis. Daarna trokken ze op naar Hama, een bolwerk van anti-Baath sentimenten, dat sinds de jaren 1960 onderdrukt wordt door de heersende Assad familie.

De snelle inname van zowel Aleppo als Hama - steden die tijdens de burgeroorlog aan de controle van de oppositie waren ontsnapt - betekende de op handen zijnde ineenstorting van het Assad-regime.

Op 8 december trokken antiregime groepen Damascus binnen, de antieke hoofdstad van Syrië, zonder op tegenstand te stuiten. Het leger van het regime verdween en Bashar al-Assad vluchtte samen met zijn familie naar Moskou.

Na de val van het regime vormden de antiregime groepen een overgangsregering onder leiding van Mohammed al Bashir, de nieuwe premier, en Ahmed al Sharaa, de leider van de HTS. Tot nu toe hebben ze toegezien op een grotendeels vreedzame machtsoverdracht, wat een gevoel van hoop gaf aan een door oorlog verscheurde natie.

“Dit is een boodschap aan alle onderdrukten en revolutionairen over de hele wereld: De waarheid zal zegevieren en het volk zal zegevieren ondanks al het onrecht en bloedvergieten,” zegt Omar Alhariri, een Syrische journalist uit Daraa. “Verlies de hoop niet,” zegt hij tegen TRT World.

Terwijl het bloedige conflict in Syrië een relatief vreedzaam einde heeft bereikt, gaan andere conflicten over de hele wereld door met een zeer hoge tol aan mensenlevens zonder dat er zicht is op een oplossing.

In Soedan heeft een 20 maanden durende burgeroorlog tussen het leger en een paramilitaire troepenmacht geleid tot de grootste ontheemdencrisis ter wereld en een toenemende hongersnood, waarbij 30 procent van de bevolking van het land uit huis is verdreven en meer dan 24.000 mensen zijn omgekomen.

Het door de junta geleide Myanmar heeft dit jaar ook het conflict tussen het militaire bewind en antiregeringskrachten zien escaleren, zelfs toen het Internationaal Strafhof een arrestatiebevel uitvaardigde tegen de hoogste militaire leider van het land.